Thứ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường Trần Quý Kiên, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Duy Lâm cùng chủ trì buổi làm việc.
Theo báo cáo của Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận, trong giai đoạn từ 2022 – 2025 nhiều dự án lớn trong khu vực được triển khai đồng bộ như: Dự án cao tốc Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng (188,2km); Dự án cao tốc Cao Lãnh – An Hữu (27,4km); Dự án cao tốc Mỹ An – Cao Lãnh (26,5km)... dẫn đến nguy cơ thiếu vật liệu, đặc biệt là vật liệu cát đắp nền đường.
Hiện các Dự án cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, Dự án cao tốc Cao Lãnh - An Hữu và Dự án cao tốc Mỹ An - Cao Lãnh (26,5km)... có nguy cơ thiếu vật liệu, đặc biệt là vật liệu cát đắp nền đường.
Để giải quyết những khó khăn về vật liệu cho dự án, Ban quản lý dự án Mỹ Thuận và lãnh đạo Bộ Giao thông Vận tải đã có nhiều cuộc họp làm việc với UBND các tỉnh, thành để đề nghị được hỗ trợ nguồn vật liệu cát đắp nền cung cấp cho dự án. Tuy nhiên, đến nay chỉ có tỉnh An Giang dự kiến cung cấp cấp khoảng 1,1 triệu m3 cát cho dự án từ nguồn tăng 50% công suất các mỏ đang khai thác; các địa phương khác trong khu vực đều chưa có kế hoạch cung cấp cát cho dự án. Như vậy, đến nay dự án vẫn chưa xác định được đủ nguồn vật liệu cát đắp nền, đây là điểm mấu chốt và ảnh hưởng rất lớn đến dự án.
Tại cuộc họp, ông Huỳnh Minh Tuấn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp cho biết, hiện tại, các mỏ cát đang khai thác là 14 mỏ và khả năng khai thác theo giấy phép năm 2022 còn lại 3,13/5,21 triệu m3. Đồng Tháp có 2 đường cao tốc đi qua gồm Cao Lãnh – An Hữu và Cao Lãnh – Mỹ An, với số lượng cát san lấp khoảng 6 triệu m3, tỉnh cam kết cung ứng đủ số lượng cát này.
Ông Tuấn cho biết thêm, đối với việc nâng công suất theo chủ trương của nghị quyết, Đồng Tháp rà soát lại theo DTM thì có thể cung ứng tăng lên 50%, có thể cung ứng được khoảng 1,8 triệu đến gần 1,9 triệu m3. Theo tính toán, để đáp ứng được cho cao tốc Cao Lãnh – An Hữu và Cao Lãnh – Mỹ An cộng thêm tăng 50% công suất nữa thì cũng khoảng gần 8 triệu m3.
Ông Trần Văn Lâu, Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng cho rằng, khó khăn là nguồn vật liệu cát san lấp, có tỉnh có, tỉnh không. Sóc Trăng cam kết sẵn sàng chia sẻ nguồn cát cho các tỉnh không có nguồn. Khó khăn của Sóc Trăng là nhu cầu sử dụng nguồn cát làm vật liệu xây dựng của tỉnh rất lớn, nhưng địa thế nằm ở cuối nguồn sông Hậu nên cát lòng sông thuộc Sóc Trăng có chất lượng xấu (cát, bùn xen kẽ và lẫn nhiều tạp chất), khó đáp ứng chất lượng.
“Trên sông Hậu qua địa bàn Sóc Trăng, qua khảo sát có khoảng 12 mỏ cát sông. Trong đó, có 2 mỏ đã cấp quyết định chủ trương đầu tư đến nay cũng đã hết hạn. Hiện nay đang xin gia hạn. 2 mỏ này trữ lượng khoảng 3 triệu m3, còn lại 10 mỏ, đã khảo sát sơ bộ, đánh giá 5 mỏ có trữ lượng khoảng 2,5 triệu m3, còn lại 5 mỏ là chưa khảo sát”, ông Trần Văn Lâu cho biết thêm.
Theo Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng, trữ lượng cát biển của Sóc Trăng khoảng 13 tỷ m3 cát, độ mặn không cao. Đây là điều kiện rất lớn nếu được quan tâm khai thác, có thể phục vụ cho các dự án trọng điểm quốc gia tại khu vực ĐBSCL. Sóc Trăng đề nghị Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Tài nguyên và Môi trường và các bộ ngành trung ương quan tâm hỗ trợ Sóc Trăng trong triển khai dự án; hoàn thành dự án đánh giá tài nguyên khoáng sản, phục vụ khai thác cát biển đáp ứng nhu cầu san lấp các dự án cao tốc và hạ tầng giao thông, đô thị vùng ĐBSCL.
Đồng thời, UBND tỉnh Sóc Trăng cũng kiến nghị Chính phủ sớm phê duyệt khung chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Bộ Giao thông Vận tải có văn bản hướng dẫn trình tự thực hiện đầu tư các khu tái định cư trong trường hợp sử dụng chi phí từ nguồn giải phóng mặt bằng của dự án. Song đó, UBND tỉnh Sóc Trăng cũng kiến nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét sớm triển khai thực hiện Dự án “Đánh giá tài nguyên khoáng sản, phục vụ khai thác cát biển, đáp ứng nhu cầu san lấp các dự án đường cao tốc và hạ tầng giao thông, đô thị vùng ĐBSCL”, nhằm đáp ứng kịp thời nhu cầu nguồn vật liệu cát san lấp phục vụ các dự án cao tốc trong khu vực nói chung và tỉnh Sóc Trăng nói riêng.
Tại buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Duy Lâm cho biết, đối với ĐBSCL có nền đất yếu, vì vậy việc thi công nền đường là nhân tố quyết định quan trọng của dự án, việc sử dụng nguồn vật liệu cát để đắp nền là hết sức cần thiết và ĐBSCL có những khu vực có nguồn cát dồi dào. Bộ Giao thông vận tải mong muốn các tỉnh nâng cao trách nhiệm cùng với Bộ và các cơ quan Trung ương để đáp ứng yêu cầu của dự án.
Phát biểu kết luận tại cuộc họp, ông Trần Quý Kiên, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng khẳng định, các Bộ, ngành sẽ tập trung nguồn lực để hỗ trợ cho ĐBSCL. ĐBSCL hoàn toàn có thể chủ động nguồn cát sông cho các dự án cao tốc, đặc biệt là các tỉnh Tiền Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long, An Giang với trữ lượng cát sông được đánh giá dồi dào. Nhu cầu nguồn cát để thi công 400km đường cao tốc ở ĐBSCL khoảng 39 triệu m3 cát. Trong 39 triệu m3 cát này, năm 2023 chỉ sử dụng khoảng 16 triệu m3, còn 23 triệu m3 rơi vào năm 2024, đầu năm 2025 chứ không phải cần dồn dập.
“Đề nghị các cơ quan liên quan và các địa phương rà soát cụ thể nhu cầu và nguồn cát trên địa bàn, tính toán cân đối cho 2 tuyến cao tốc, ưu tiên dồn nguồn lực cho cao tốc Cần Thơ - Cà Mau. Mục tiêu chung là đến năm 2026, 2027 hoàn thành 400km đường cao tốc ở ĐBSCL”, ông Kiên nói.
