Đề xuất bổ sung quy định riêng cho cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện

Hoàn thiện Luật Báo chí để thích ứng kỷ nguyên số

Ngày 23/10, tại Tổ 10 (gồm Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Ninh Bình và Quảng Trị), các đại biểu Quốc hội thảo luận về Dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi). Đa số ý kiến khẳng định việc sửa đổi là cấp thiết, xuất phát từ yêu cầu thực tiễn khi báo chí, truyền thông đang chuyển đổi mạnh mẽ theo hướng số hóa.

Sau hơn 8 năm thi hành, Luật Báo chí năm 2016 đã bộc lộ nhiều bất cập: khái niệm chưa rõ ràng, điều kiện cấp phép chưa chặt chẽ, thiếu cơ chế xử lý vi phạm; chưa có quy định điều chỉnh hoạt động báo chí trên không gian mạng; cơ chế tài chính, nhân lực còn hạn chế.

Việc sửa đổi luật lần này nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý, thể chế hóa chủ trương của Đảng về phát triển báo chí chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại, bảo đảm báo chí giữ vững vai trò là công cụ tư tưởng sắc bén, nền tảng thông tin vững chắc trong kỷ nguyên số.

Góp ý về quyền tự do báo chí của công dân, đại biểu Quốc hội Phạm Hùng Thắng (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Ninh Bình) cho rằng, quy định công dân có quyền “in, phát hành báo chí in” là chưa phù hợp. Báo chí là lĩnh vực đặc thù, liên quan trực tiếp đến định hướng dư luận và an ninh chính trị, cần được quản lý chặt chẽ.

Theo đại biểu, quyền tự do ngôn luận và báo chí đã được Hiến pháp bảo đảm, song không đồng nghĩa công dân có thể tự in và phát hành báo như cơ quan báo chí chuyên nghiệp. Nếu mở rộng quá mức, quy định này có thể gây mất kiểm soát thông tin.

Vì vậy, đại biểu Quốc hội Phạm Hùng Thắng đề nghị sửa lại theo hướng: “Công dân có quyền tiếp cận, cung cấp thông tin, tham gia sáng tạo nội dung báo chí theo quy định của pháp luật; việc in, phát hành báo chỉ được thực hiện bởi cơ quan, tổ chức được cấp phép”.

Cần khung pháp lý rõ ràng cho cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện

Đại biểu Quốc hội Hoàng Đức Thắng (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị) đề nghị dự thảo cần có điều khoản riêng về mô hình cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện, giao Chính phủ quy định chi tiết về tổ chức và hoạt động. Đây là mô hình mới, lần đầu tiên áp dụng tại Việt Nam, đòi hỏi khung pháp lý rõ ràng về chức năng, nhiệm vụ, cơ chế hoạt động và nguồn lực.

Đại biểu cũng đề nghị quy định rõ tỷ lệ hợp lý đối với nội dung đấu tranh phòng, chống tiêu cực nhằm giữ vững định hướng thông tin, tránh khuynh hướng thương mại hóa, giật gân. Đồng thời, cần có quy định cụ thể hơn về quyền, nghĩa vụ và hoạt động của phóng viên, biên tập viên chưa được cấp thẻ nhà báo để tránh tình trạng lạm dụng, cấp khống hoặc sử dụng sai mục đích giấy giới thiệu.

Ngoài ra, một số ý kiến đề xuất sửa khoản 7 về hành vi bị cấm, thay cụm từ “làm biến dạng, lai căng tiếng Việt” bằng “sử dụng ngôn ngữ tiếng Việt sai chuẩn mực trong sản phẩm báo chí gây hiểu lầm”, nhằm đảm bảo tính minh bạch, rõ ràng và khả thi khi áp dụng trong thực tế.

Quan tâm đến nội dung về kinh tế báo chí, đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Tuyết Nga (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị) cho rằng dự thảo Luật đã có bước tiến trong quy định về đầu tư, tài chính, quảng cáo, song vẫn còn chung chung, thiếu cụ thể. Đặc biệt, cần quy định rõ cơ chế đầu tư công, tự chủ tài chính, tránh nguy cơ thương mại hóa báo chí.

Đại biểu cũng đề nghị bổ sung quy định về liên kết với các nền tảng xuyên biên giới, làm rõ phạm vi hợp tác, bảo đảm bản quyền và tính độc lập của báo chí. Bên cạnh đó, cần có hướng dẫn cụ thể về hoạt động báo chí trên không gian mạng, từ điều kiện hoạt động, cách thức tổ chức đến trách nhiệm của các nền tảng trong việc phối hợp xử lý thông tin xấu, độc.

Việc bổ sung các quy định này không chỉ tạo điều kiện để báo chí phát triển trong môi trường số, mà còn bảo đảm an toàn thông tin, giữ vững vai trò định hướng dư luận, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế.

Việc sửa đổi Luật Báo chí lần này được kỳ vọng sẽ tạo hành lang pháp lý đồng bộ, hiện đại, vừa bảo đảm quyền tự do báo chí của công dân, vừa củng cố năng lực quản lý nhà nước, hướng tới xây dựng nền báo chí Việt Nam chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại trong thời đại số.