Đề xuất quy định tiền bản quyền đối với tác phẩm điện ảnh

Theo dự thảo Nghị định, tiền bản quyền sáng tạo tác phẩm điện ảnh được chi trả bao gồm: theo định mức kinh tế - kỹ thuật lĩnh vực điện ảnh; theo bảng tiền áp dụng đối với một số chức danh sáng tạo cụ thể, căn cứ vào thể loại, chất lượng của phim (Điều 4 dự thảo Nghị định).

Tại dự thảo Tờ trình, Bộ VHTT&DL nêu rõ, tác phẩm điện ảnh có đặc thù là sản phẩm sáng tạo của tập thể, với sự tham gia của đa dạng thành phần sáng tạo và những người thực hiện các công việc có liên quan. Do đó, việc xác định các thành phần tham gia và mức tiền cụ thể nên được điều chỉnh theo các định mức kinh tế - kỹ thuật trong lĩnh vực điện ảnh, gắn liền với quá trình sản xuất và lập dự toán, thẩm định, thanh quyết toán của đơn vị chuyên môn, phù hợp với cơ chế giao nhiệm vụ, đặt hàng, đấu thầu cung cấp sản phẩm, dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước hiện nay.

Đồng thời, dự thảo Nghị định giữ quy định các bảng tiền áp dụng đối với một số chức danh sáng tạo cụ thể cho loại hình phim truyện, phim tài liệu, phim khoa học và phim hoạt hình, việc chi trả căn cứ vào thể loại và chất lượng của tác phẩm.

Theo đó, có sự điều chỉnh căn cứ tính, từ "chi phí sản xuất" thành "giá thành sản xuất phim", phù hợp với quy định pháp luật về giá, đồng thời điều chỉnh tỷ lệ tiền bản quyền của một số chức danh đối với loại hình phim tài liệu, phim khoa học trên cơ sở thực tiễn hoạt động sản xuất phim Nhà nước hiện nay.

Cụ thể, với phim truyện, biên kịch được chi trả 2,25 - 2,75%; đạo diễn 2,5 - 3,00%; đạo diễn hình ảnh 1,70 - 2,10%; thiết kế âm thanh 1,70 - 2,10%; Người làm kỹ xảo 0,80 - 1,10%; người dựng phim 0,70 - 0,80%; nhạc sĩ 1,50 - 1,90%; họa sĩ 1,00 - 1,20%; người làm hóa trang 0,80 - 1,10%.

Với phim tài liệu, phim khoa học, biên kịch được chi trả 4,21 - 5,50%; đạo diễn 4,21 - 5,50%; quay phim 2,15 - 3,00%; người dựng phim 0,86 - 1,40%; thiết kế âm thanh 0,86 - 1,40%; nhạc sĩ 0,86 - 1,40%; họa sĩ 0,57 - 0,90%.

Với phim hoạt hình, biên kịch được chi trả 3,65 - 4,95%; đạo diễn 3,65 - 4,95%; quay phim 1,80 - 2,50%; người dựng phim 0,33 - 0,53%; thiết kế âm thanh 0,86 - 1,40%; nhạc sĩ 1,30 - 1,80%; họa sĩ chính 2,70 - 3,70%; họa sĩ dàn cảnh - diễn xuất 2,50 - 3,50%; họa sĩ trang trí phông 0,50 - 1,00%.

Theo dự thảo, trường hợp chuyển thể từ tác phẩm văn học, sân khấu và các loại hình tác phẩm thể hiện dưới hình thức tương tự khác sang kịch bản điện ảnh thì biên kịch chuyển thể hưởng bằng 70% mức tiền bản quyền đối với biên kịch của tác phẩm cùng thể loại, phần còn lại được trả cho tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả của tác phẩm được sử dụng để làm tác phẩm chuyển thể.

Tác giả tác phẩm điện ảnh thuộc đề tài về trẻ em, dân tộc thiểu số được hưởng thêm tiền bản quyền khuyến khích bằng 5 - 10% mức tiền bản quyền của tác phẩm cùng thể loại.

Trường hợp thực hiện quay tư liệu phim theo quy định của pháp luật thì tiền bản quyền được chi trả theo quy định về định mức kinh tế - kỹ thuật trong lĩnh vực điện ảnh.

Trường hợp tác phẩm điện ảnh có chi phí sản xuất cao do các yêu cầu đặc biệt của thiết bị, vật liệu hoặc chi phí lớn khi quay bối cảnh tại nước ngoài, thì mức tiền bản quyền được xác định trên cơ sở thỏa thuận cụ thể giữa các bên hoặc dựa vào tổng chi phí sản xuất đã được cơ quan có thẩm quyền thẩm định.

Dự thảo quy định, tiền bản quyền trả cho việc khai thác, sử dụng tác phẩm điện ảnh mà Nhà nước là đại diện chủ sở hữu hoặc đại diện quản lý quyền tác giả, quyền liên quan theo thỏa thuận bằng văn bản giữa cơ quan đại diện thực hiện quyền của chủ sở hữu và bên khai thác, sử dụng trên cơ sở tiêu chí về mục đích, phạm vi khai thác, sử dụng, doanh thu, lợi nhuận thu được (nếu có).

Theo Bộ VHTT&DL, việc xây dựng Nghị định quy định về tiền bản quyền trong các lĩnh vực: điện ảnh, mỹ thuật, nhiếp ảnh, nghệ thuật biểu diễn, báo chí, xuất bản nhằm tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý để tạo hành lang vững chắc và thuận lợi cho hoạt động bảo hộ, bảo vệ và khai thác quyền tác giả, đảm tính thống nhất, đồng bộ giữa Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ năm 2022, Nghị định số 17/2023/NĐ-CP với quy định về tiền bản quyền.

Đồng thời thúc đẩy đổi mới, sáng tạo trong các lĩnh vực: điện ảnh, mỹ thuật, nhiếp ảnh, nghệ thuật biểu diễn, báo chí, xuất bản; góp phần phát triển các ngành công nghiệp văn hoá, công nghiệp sáng tạo của Việt Nam.