Đề xuất tăng quyền xử lý “nợ xấu”, Ngân hàng Nhà nước cho vay đặc biệt với lãi suất 0%.

Trình bày tờ trình, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng cho biết, hiện nay, nợ xấu của hệ thống tín dụng vẫn tiếp tục ở mức cao và có xu hướng gia tăng đang là áp lực đối với lĩnh vực ngân hàng, đặc biệt đặt trong bối cảnh hiện tại khi năm 2025 được xác định là năm tăng tốc, bứt phá để về đích cả nhiệm kỳ 2021-2025 và Chính phủ đã đề ra mục tiêu đạt mức tăng trưởng từ 8% trở lên, tạo thế, tạo đà, tạo lực để đất nước ta tăng trưởng 2 con số trong những năm tiếp theo.

Ngoài ra, việc hỗ trợ thanh khoản cho các ngân hàng thương mại thông qua cho vay đặc biệt cần được quyết định một cách nhanh nhất. Việc chuyển thẩm quyền từ Thủ tướng Chính phủ thành Ngân hàng Nhà nước đáp ứng được yêu cầu nhanh chóng, khẩn cấp này trên thực tế.

Dự thảo Luật điều chỉnh thẩm quyền quyết định việc cho vay đặc biệt của Ngân hàng Nhà nước theo hướng “Ngân hàng Nhà nước quyết định cho vay đặc biệt có tài sản bảo đảm, không có tài sản bảo đảm đối với tổ chức tín dụng. Tài sản bảo đảm của khoản vay đặc biệt từ Ngân hàng Nhà nước theo quy định của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước. Lãi suất cho vay đặc biệt của Ngân hàng Nhà nước là 0%/năm”.

Dự thảo Luật cho phép tổ chức tín dụng, tổ chức mua bán, xử lý nợ được quyền thu giữ tài sản bảo đảm. Việc thu giữ tài sản bảo đảm chỉ được thực hiện trong trường hợp hợp đồng bảo đảm có thỏa thuận về việc bên bảo đảm đồng ý cho bên nhận bảo đảm có quyền thu giữ tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu khi phải xử lý tài sản bảo đảm theo quy định của pháp luật.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, dự thảo quy định theo hướng tài sản của người phải thi hành án, sau khi hoàn tất thủ tục xác định chứng cứ và xét thấy không ảnh hưởng đến việc xử lý vụ án và thi hành án, cơ quan tiến hành tố tụng hoàn trả vật chứng trong vụ án hình sự là tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu theo đề nghị của bên nhận bảo đảm là tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức mua bán, xử lý nợ.

“Đối với tang vật, phương tiện vi phạm hành chính bị tạm giữ là tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu, sau khi chấm dứt việc tạm giữ theo quy định và không thuộc trường hợp bị áp dụng hình thức xử phạt tịch thu, người ra quyết định tạm giữ trả tang vật, phương tiện theo đề nghị của bên nhận bảo đảm là tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức mua bán, xử lý nợ” -Thống đốc Ngân hàng Nhà nước nói.

Báo cáo thẩm tra Dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế - Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết, Ủy ban Kinh tế - Tài chính nhận thấy, việc bổ sung quy định về quyền thu giữ tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu là cần thiết; đề nghị rà soát, bảo đảm quy định chặt chẽ các điều kiện để thực hiện quyền thu giữ tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu.

Ủy ban Kinh tế - Tài chính tán thành việc quy định các trường hợp kê biên tài sản của người phải thi hành án đang được sử dụng làm tài sản bảo đảm cho khoản nợ xấu. Đồng thời, Ủy ban đề nghị tiếp tục rà soát các trường hợp thi hành bản án liên quan đến quyền lợi của bên thứ ba (ngoài nội dung về cấp dưỡng, bồi thường thiệt hại về tính mạng, sức khỏe đã được quy định); nghiên cứu giao Chính phủ quy định chi tiết cơ chế phối hợp xử lý giữa cơ quan thi hành án dân sự và các tổ chức tín dụng khi xử lý tài sản bảo đảm.

Về hoàn trả tài sản bảo đảm là vật chứng trong vụ án hình sự; là tang vật, phương tiện vi phạm hành chính trong vụ việc vi phạm hành chính, ông Phan Văn Mãi cho biết, Ủy ban Kinh tế - Tài chính tán thành xem xét quy định như tại dự thảo Luật.

Bên cạnh đó, Ủy ban Kinh tế - Tài chính đề nghị rà soát các quy định cụ thể, tránh dẫn đến xung đột trong trường hợp giá trị tài sản bảo đảm lớn hơn giá trị của nghĩa vụ được bảo đảm; tài sản được dùng để bảo đảm thực hiện nhiều nghĩa vụ, nhiều bên cùng nhận bảo đảm và cùng đề nghị hoàn trả. Việc hoàn trả tài sản bảo đảm cần được xem xét trong điều kiện đã có thỏa thuận trong hợp đồng bảo đảm về quyền thu giữ tài sản bảo đảm của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức mua bán, xử lý nợ.

Chủ nhiệm Phan Văn Mãi cũng cho biết, Ủy ban Kinh tế - Tài chính đề nghị rà soát, xác định đầy đủ, toàn diện các trường hợp cần chuyển tiếp, tránh tạo khoảng trống pháp lý hoặc xung đột pháp luật; đề xuất cụ thể thời điểm có hiệu lực thi hành của Luật và bảo đảm đủ thời gian chuẩn bị các điều kiện cần thiết để thi hành Luật.