Điểm lại Chương trình số 04-Ctr/QU, phát triển hạ tầng đô thị của quận Hoàng Mai

Với địa thế là cửa ngõ phía Nam của Thủ đô, quận Hoàng Mai có vị trí quan trọng trong mạng lưới giao thông của Hà Nội với nhiều tuyến đường huyết mạch kết nối nội thành và các khu vực lân cận.

Tuy nhiên, do mật độ dân cư cao và sự gia tăng phương tiện cá nhân, tình trạng ùn tắc giao thông vẫn diễn ra thường xuyên, có 37 nút giao thông phức tạp, đặc biệt tại những nút giao lớn như: Giải Phóng - Kim Đồng, Bến xe Nước Ngầm, các tuyến đường Tam Trinh, Lĩnh Nam, Vĩnh Hưng... Để giải quyết vấn đề này, trong giai đoạn 2021-2025, TP Hà Nội đã và đang tập trung đầu tư vào các dự án hạ tầng giao thông cho địa phương.

Công tác đầu tư công trình giao thông tại quận Hoàng Mai

Để đáp ứng yêu cầu Chương trình 03-Ctr/TU ngày 17/3/2021 của Thành ủy về “Chỉnh trang đô thị, phát triển kinh tế đô thị TP Hà Nội giai đoạn 2021-2025”, Quận ủy Hoàng Mai đã xây dựng Chương trình số 04-Ctr-QU ngày 27/4/2021 về "Tập trung đầu tư, hoàn thiện, phát triển đồng bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật khung; tăng cường quản lý quy hoạch, đất đai, đô thị, trật tự xây dựng và bảo vệ môi trường”.

“Ban Thường vụ Quận ủy, HĐND, UBND quận Hoàng Mai dồn mọi nguồn lực cho 5 dự án giao thông hạ tầng khung: Đường Vành đai 2,5; đường 2,5 đoạn phía Bắc khu công nghiệp Vĩnh Tuy; đường Lĩnh Nam; đường Tam Trinh; đường phía Đông khu trung tâm hành chính quận; chỉnh trang cải tạo 34 tuyến phố; hạ ngầm cáp điện lực, thông tin 23 tuyến phố” - Bí thư Quận ủy Hoàng Mai Nguyễn Xuân Linh chia sẻ.

Theo kế hoạch, HĐND quận Hoàng Mai đã bố trí tổng số vốn đầu tư cho giao thông 3.893 tỷ đồng, chiếm 47,7% tổng vốn đầu tư trung hạn giai đoạn 2021-2025, chỉ sau đầu tư cho giáo dục. Dường như cấp ủy, chính quyền quận Hoàng Mai đã cố gắng để có thể hoàn thành dự án giao thông đầu tiên do quận làm chủ đầu tư sau hơn 20 năm thành lập.

Sự quyết tâm đó đã thành hiện thực, ngày 10/11/2023, UBND quận Hoàng Mai (Hà Nội) đã tổ chức lễ khánh thành tuyến đường nối tiếp đường phía đông khu hành chính quận đến đường Tam Trinh chiều dài khoảng 2km với tổng mức đầu tư gần 505 tỷ đồng. Việc hoàn thành tuyến đường nối tiếp đường phía Đông khu hành chính quận Hoàng Mai đến đường Tam Trinh (đoạn từ khu đô thị Đồng Tầu đến đường Tam Trinh) đã cải thiện tình hình ách tắc, giảm áp lực giao thông từ trung tâm thành phố đến đường cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ, tạo nên mạng lưới giao thông đáp ứng cơ bản nhu cầu vận tải giữa các địa phương. Đồng thời thúc đẩy quá trình đô thị hóa dọc hành lang hai bên tuyến đường, góp phần phát triển kinh tế – xã hội của quận Hoàng Mai và khu vực.

Vì nhiều lý do 4 dự án còn lại, trong đó có 3 dự án do quận Hoàng Mai làm chủ đầu tư đang chậm tiến độ, chủ yếu do công tác GPMB gặp khó khăn. Trong đó, gói thầu số 3 thi công hạng mục đường và các công trình hạ tầng kỹ thuật tuyến đường 2,5 phía Bắc Khu công nghiệp Vĩnh Tuy mặc dù khởi công dự án từ năm 2016 nhưng sau 8 năm, đoạn tuyến dài hơn 200m vẫn đang giai đoạn hoàn thiện. Dù gói thầu này có tổng mức đầu tư 51 tỷ đồng, thời gian thi công theo kế hoạch chỉ 12 tháng.

Điều boăn khoăn, trăn trở

Về cơ bản, công tác quản lý các dự án sử dụng đất trên địa bàn quận Hoàng Mai bất cứ từ nguồn vốn nào đều được triển khai khá chặt chẽ. Nhưng có thể khẳng định, không chỉ có các công trình giao thông trọng điểm, các công trình dùng vốn ngân sách mà cả các công trình sử dụng nguồn vốn ngoài ngân sách trên địa bàn Hoàng Mai đang chậm tiến độ khá nhiều.

Trước thời điểm kết thúc mô hình hành chính cấp huyện, quận Hoàng Mai có 26 dự án ngoài ngân sách có sử dụng đất chậm triển khai, trong đó 7 dự án UBND TP Hà Nội quyết định gia hạn sử dụng đất 24 tháng; 14 dự án đã có kết luận thanh tra, kiểm tra, hậu kiểm; 1 dự án UBND TP chỉ đạo thu hồi đất, 1 dự án chờ kết luận của cơ quan điều tra; 3 dự án đã có quyết định chủ trương đầu tư chưa được Nhà nước giao đất, cho thuê đất. Được biết, UBND quận Hoàng Mai đang tích cực đôn đốc 6/7 nhà đầu tư và sẽ báo cáo TP khi hết thời gian gia hạn 24 tháng.

Ngoài ra, có 6 dự án vốn ngoài ngân sách có sử dụng đất, chậm tiến độ, chậm triển khai do UBND quận Hoàng Mai đề xuất mới, tiếp tục đề nghị xử lý, trong đó có 3 dự án đã có Quyết định chủ trương đầu tư, chưa được giao đất (Dự án bãi đỗ xe Sông Hằng; dự án Bến xe khách Yên Sở; Dự án Trung tâm bán, giới thiệu sản phẩm, VP làm việc và nhà ở ô A8/ODK1- Công ty Thái Bình Dương), 3 dự án chưa hoàn thành công tác GPMB (Dự án Công viên Yên Sở-khu A; Dự án khu đô thị mới Thịnh Liệt; dự án khu đô thị mới C2- Gamuda). 

Trong hơn 20 năm thành lập quận Hoàng Mai, rất ít dự án nhà ở bị chậm tiến độ. Trong số 231 tòa chung cư (trong đó có 168 chung cư Thương mại) mới được xây dựng trên địa bàn Hoàng Mai, những dự án bị chậm tiến độ thường là chung cư tái định cư, nhà ở xã hội. Ngược lại, rất nhiều tòa chung cư thương mại, nhà ở được GPMB, thi công nhanh, thậm chí sớm trước tiến độ.

Trước khi kết thúc mô hình chính quyền cấp huyện thì các kế hoạch đầu tư, hoàn thiện, phát triển đồng bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật khung trong hơn 20 năm qua của quận Hoàng Mai, đặc biệt giai đoạn 2021-2025, cần phải được đánh giá, kiểm điểm nghiêm túc trước khi tiến hành đại hội Đảng các phường trong mô hình mới từ 1/7/2025. Phải phân tích nhìn ra những điểm mạnh, yếu khi triển khai Chương trình số 04-Ctr-QU của Đảng bộ quận Hoàng Mai mới có thể đẩy nhanh tiến độ các dự án trọng điểm đang chậm tiến độ và đưa ra mô hình quản lý dự án, phát triển quỹ đất phù hợp.