Nét riêng có của Hà Nội
Những ngày qua, thông tin về chuyến công tác của Chủ tịch Tập đoàn Nvidia Jensen Huang tại Việt Nam gây sốt trên truyền thông cả trong nước lẫn quốc tế. Bên cạnh lễ ký thỏa thuận giữa Chính phủ Việt Nam và Tập đoàn Nvidia về hợp tác thành lập Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển về trí tuệ nhân tạo (AI) của Nvidia và Trung tâm Dữ liệu AI tại Việt Nam, hình ảnh vị tỷ phú giàu thứ 11 thế giới với tài sản 127 tỷ USD dạo phố, thưởng thức ẩm thực Hà Nội cũng đặc biệt gây chú ý.
Diện một chiếc áo phông màu đen đơn giản, sơ vin gọn gàng, đi giày thể thao, vị lãnh đạo của tập đoàn bán dẫn nghìn tỷ USD tận hưởng sự bình yên của Hà Nội ngày chớm Đông. Trong tiết trời se lạnh, không khí hết sức chân tình, thân mật, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã mời ông Jensen Huang cùng đoàn lãnh đạo cấp cao của Tập đoàn Nvidia thưởng thức các món ẩm thực đường phố của Hà Nội như nem tai, nem chua rán, đậu phụ tẩm hành, uống bia Trúc Bạch... Ông Jensen Huang bày tỏ thích thú với sự đông vui, song không kém phần tinh tế của phố cổ Hà Nội, nơi hội tụ tinh hoa văn hóa Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng.
Cũng trong chuyến công tác này, nhà sáng lập Nvidia còn đi ăn phở trên phố Bát Đàn, thưởng thức cà phê trứng, dạo phố như một khách du lịch. Trước đó, trong chuyến công tác tới Hà Nội vào cuối năm 2023, ông Jensen Huang cũng chọn một quán ăn giản dị trên phố Lương Ngọc Quyến, ngồi ghế nhựa uống bia với ốc và món cuốn.
Đặc biệt, trong cả hai lần tới Hà Nội, Chủ tịch Tập đoàn Nvidia Jensen Huang đều say mê với cà phê trứng. Ông Jensen Huang chia sẻ, ông đặc biệt yêu thích cà phê trứng - thức uống biểu trưng cho sự sáng tạo của người Việt Nam trong giai đoạn khó khăn nhất. Vị tỷ phú khẳng sẽ tiếp tục thưởng thức món đồ uống này khi có cơ hội và hy vọng có thể nhìn thấy thương hiệu cà phê Việt Nam tại Mỹ.
Được biết, để phục vụ món cà phê trứng cho Chủ tịch Tập đoàn Nvidia Jensen Huang và các cộng sự, quán cà phê Giảng đã chọn sử dụng cốc do nghệ nhân làng gốm Bát Tràng thiết kế độc quyền. Ở mỗi cốc cà phê đều vẽ hình một thắng cảnh của Hà Nội như cầu Long Biên, Tháp Rùa, Hoàng thành Thăng Long, họa tiết hoa sen... như một cách tinh tế để quảng bá nét đẹp văn hóa của Thủ đô.
Cũng giống như ông Jensen Huang, trước đó nhiều nguyên thủ quốc gia các nước như cựu Tổng thống Mỹ Obama, Thủ tướng Australia Anthony Albanes, Hoàng tử Anh William hay các doanh nhân, nghệ sĩ nổi tiếng quốc tế khi đến Hà Nội đều say lòng với những món ẩm thực đường phố, dân dã, mộc mạc nhưng chứa đựng nét tinh tế và hương vị tuyệt vời, tạo nên bản sắc của Thủ đô ngàn năm văn hiến. Thậm chí, “Bún chả Obama” đã trở thành thương hiệu của nhà hàng Hương Liên trên phố Lê Văn Hưu (Hà Nội) sau khi cựu Tổng thống Mỹ Obama đến dùng bữa tại đây, thu hút rất nhiều thực khách tới thưởng thức.
Phở, bún chả, bánh mì, cà phê trứng… là những món ăn, thức uống quen thuộc của người Hà thành nhưng được du khách quốc tế đưa vào danh sách hàng đầu “Must try” (phải thử) khi đến Hà Nội. Trong số đó, kênh truyền hình Mỹ CNN đánh giá cà phê trứng là một trong những đặc sản ấn tượng nhất của Hà Nội. Không ấn tượng sao được khi trong 3 ngày diễn ra Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều vào đầu năm 2019, gần 3.000 cốc cà phê trứng Giảng đã được đặt hàng để phục vụ các đại biểu.
“Phải lòng” món cà phê trứng Hà Nội, CEO Tim Cook của Apple hào hứng chia sẻ khoảnh khắc uống cà phê trứng, nhâm nhi hạt hướng dương tại Việt Nam cùng với ca sĩ Mỹ Linh và con gái Mỹ Anh trên mạng xã hội X: "Xin chào, Việt Nam! Tôi yêu cà phê trứng"…
Khai thác ẩm thực phát triển công nghiệp văn hóa
Ẩm thực Hà Nội được đánh giá cao và ngày càng khẳng định dấu ấn trên bản đồ ẩm thực thế giới. Những tinh hoa ẩm thực của Thủ đô như phở, bún chả, bánh mì, xôi, bánh cuốn, chả cá, cà phê trứng… đã làm say lòng biết bao du khách khi đến và thưởng thức.
Nhiều chuyên gia đánh giá, ẩm thực Hà Nội đặc biệt tinh tế, từ cách chọn nguyên liệu, khâu chế biến, lối bày trí đến cách thưởng thức từng món ăn. Người đầu bếp luôn dành rất nhiều tâm huyết để chuẩn bị và chế biến, mang đến mỗi món ăn sự hài hòa, đẹp mắt, và hương vị ngon khó quên. Bởi vậy, những năm qua, Hà Nội đã nhiều lần được vinh danh trên bản đồ ẩm thực thế giới.
Mới đây nhất, vào tháng 10/2024, vượt qua hàng loạt đối thủ nặng ký như Auckland (New Zealand), Cape Town (Nam Phi), Lima (Peru), Los Angeles (Mỹ), Bangkok (Thái Lan), Seoul (Hàn Quốc) và Tokyo (Nhật Bản), Hà Nội đã được World Culinary Awards (Giải thưởng Ẩm thực thế giới) lần thứ 5 vinh danh 2 giải thưởng ở hạng mục “Thành phố ẩm thực hàng đầu thế giới” và “Thành phố ẩm thực hàng đầu châu Á”.
Hay tháng 7/2024, chuyên trang du lịch Tripadvisor cũng công bố Hà Nội trong top 15 TP có ẩm thực hấp dẫn nhất thế giới. Theo đánh giá của Tripadvisor, Hà Nội với nền ẩm thực phong phú, mang đến cho du khách những trải nghiệm ẩm thực độc đáo từ các quán ăn bình dân đến những nhà hàng cao cấp được Michelin vinh danh. Ẩm thực Hà Nội nổi tiếng với sự tinh tế, nhẹ nhàng và đa dạng về hương vị tự nhiên của nguyên liệu địa phương.
Nghị quyết 09-NQ/TU ngày 22/2/2022 của Thành ủy Hà Nội về việc phát triển công nghiệp văn hóa trên địa bàn Thủ đô giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã xác định ẩm thực là một trong những ngành có lợi thế để phát triển công nghiệp văn hóa của Thủ đô. Phấn đấu đến năm 2030, doanh thu từ các ngành côn nghiệp văn hóa đóng góp khoảng 8% GRDP của TP. Do đó, ẩm thực được xác định là một trong những nguồn lực quan trọng để phát triển công nghiệp văn hóa.
Triển khai các hoạt động này, Lễ hội văn hóa ẩm thực Hà Nội năm 2024 có chủ đề “Hà Nội kết nối năm châu” vừa được tổ chức, thu hút gần 11 vạn du khách tới tham quan, trải nghiệm, mua sắm chỉ trong thời gian 3 ngày diễn ra. Điều này cho thấy sức hút đặc biệt của ẩm thực Hà Nội.
Theo Phó Chủ tịch UBND TP Vũ Thu Hà, Lễ hội văn hóa ẩm thực Hà Nội năm 2024 nhằm tôn vinh, bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa, ẩm thực truyền thống của Thủ đô Hà Nội, xây dựng và khai thác có hiệu quả thương hiệu văn hóa, ẩm thực. Lễ hội còn giới thiệu, quảng bá hình ảnh Hà Nội là điểm đến du lịch, văn hóa, ẩm thực đặc sắc.
Theo các chuyên gia, để ẩm thực Hà Nội có thể thực sự phát huy tiềm năng, lợi thế của mình trong công nghiệp văn hóa, cần nhìn nhận ẩm thực qua lăng kính của văn hóa và di sản. Theo đó, cần tạo ra các không gian trải nghiệm ẩm thực không thể quên, nơi mà mỗi thực khách không chỉ được thưởng thức món ăn, mà còn được sống trong một phần của lịch sử và văn hóa.
PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội bày tỏ: “Các sự kiện và lễ hội ẩm thực có thể trở thành những ngày hội lớn, nơi mọi người từ khắp nơi trên thế giới hội tụ để trải nghiệm sự phong phú, độc đáo của ẩm thực Hà Nội".
Cùng với nghề cốm Mễ Trì, nghề làm xôi Phú Thượng, nghề ướp trà sen Quảng An, năm 2024, phở Hà Nội đã vinh dự được Bộ VHTT&DL quyết định ghi danh vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để góp phần triển khai các biện pháp bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể phở Hà Nội.
