Đoản khúc giao mùa ngày cuối Hạ - chớm Thu

Sớm mai, phố ăm ắp âm thanh ồn ã... Bỗng từ quán cà phê ven đường, những ca từ dìu dặt lan trên phố: “Tháng Tám mùa thu, lá rơi vàng chưa nhỉ?”... Bất giác, tôi ngước nhìn hàng cây ven đường và chợt nhận ra, Hà Nội sắp bước vào mùa cây thay lá.

Có một điều khá thú vị, Hà Nội có hai mùa cây thay lá vào cuối Xuân và khi Thu tới. Trong thời khắc giao mùa cuối Hạ, chớm Thu, khi dạo bước trên phố Phan Đình Phùng vào sáng sớm, ta sẽ bắt gặp những trái sấu ưng ửng hanh vàng lấp ló trong vòm lá. Chỉ vài tuần nữa thôi, khi đi trên phố Trần Phú, Điện Biên Phủ, Trần Hưng Đạo, Hai Bà Trưng... ta sẽ được đắm mình trong những cơn mưa lá khi gió lướt qua. Lá tinh nghịch đuổi bắt theo những vòng xe lăn bánh. Lá dịu dàng khẽ đậu trên mái tóc ai đó. Lá bình lặng trải thảm trên hè phố.

Tháng Tám là khúc giao mùa của các loại quả mùa Thu và mùa Hạ. Trên phố, gánh thị chín vàng ươm với làn hương cổ tích xuất hiện. Ấy thế nhưng trong chợ, ta vẫn bắt gặp hàng mít mật, mít dai bày bán. Theo dân gian, mít thường bị sượng khi tới mùa thị nhưng người bán và người mua vẫn cố “gạn” những quả ngon cuối mùa. Hàng quất hồng bì cũng thưa vắng dần vì đang đi tới những ngày cạn mùa. Thay vào đó, các trái na “mở mắt” căng mẩy, hồng đỏ chín mọng được bày ăm ắp trên các sạp hoa quả.

Chớm Thu, trên phố Hà thành thấp thoáng những hàng cốm đầu mùa. Cốm được mệnh danh là thức quà “tinh túy của đất trời”. Như một lời ước hẹn, mùa cốm và hồng đỏ đến vào mùa cưới. Theo phong tục xưa, trong ngày đầu tới ra mắt nhà gái, trong lễ vật của nhà trai thường có cốm và hồng đỏ.

Thời khắc giao mùa, những bông sen cuối Hạ vẫn khoe sắc trên các gánh hàng hoa. Đất trời cũng thật khéo sắp đặt, lá sen cuối vụ thường được các bà các chị bán hàng dùng để gói cốm. Nào, ta cùng thong thả thưởng thức. Khẽ tháo chiếc lạt rơm nếp, mở lượt lá sen, những hạt cốm non xanh như ngọc hiện ra. Vị ngọt thơm của chuối tiêu, ngọt thanh của hồng đỏ quyện cùng những hạt cốm non căng mọng sữa sao mà hợp nhau đến thế. Dường như trong từng hạt cốm đầu mùa Thu còn vương hương lá sen cuối Hạ.

Thật lạ, chỉ một thoáng heo may về trên phố mà dường như hương mùa Thu đã hiển hiện nơi đây. Với tôi, mùa Thu trên mảnh đất Hà thành mang khí sắc riêng. Trong gió, ta cảm nhận một chút thanh tao của hương cốm non đầu mùa, hương hoa ngọc lan thẳm sâu, hương ổi chín ngọt ngào... tất cả hòa quyện nhẹ nhàng tinh tế.

Đêm muộn, thoảng trong gió làn hương hoa sữa đầu mùa phảng phất khi gần khi xa. Tưởng như mùa Thu đã tới thật gần. Thế nhưng, cây hoa nhài bên ngoài ban công vẫn trổ hoa đưa hương thơm mát khiến ta chợt nhận ra, mùa Hạ vẫn chưa rời gót.

Tháng Tám, đoản khúc giao mùa bâng khuâng của ngày cuối Hạ - chớm Thu gợi bao xúc cảm vơi đầy trong trái tim những người yêu Hà Nội. Có một chút oi nồng cuối Hạ, có một chút phảng phất heo may gọi lá vàng rơi, gọi Thu về trên phố. Dẫu lưu luyến, nhưng sẽ đến thời khắc ta nói lời tạm biệt mùa Hạ để bước vào mùa Thu dịu dàng sâu lắng.