Doanh nghiệp lỗ đầm đìa vẫn “phóng tay” phát hành nghìn tỷ đồng trái phiếu

Theo đó, trong tháng, có 17.071 tỷ đồng trái phiếu DN (TPDN) được phát hành nhưng chủ thể phát hành nhiều không phải là các ngân hàng thương mại mà thuộc về các công ty bất động sản với 9.349 tỷ đồng trái phiếu được phát hành.

Riêng Công ty TNHH Vinametric - chủ sở hữu của khách sạn Saigon Prince Hotel phát hành tổng cộng 3.705 tỷ đồng, kỳ hạn 2 năm, lãi suất thả nổi (kỳ đầu 10,5%/năm, các kỳ sau bằng lãi suất tham chiếu +3,65%/năm), kỳ trả lãi 6 tháng; toàn bộ đều do Công ty CP Chứng khoán Kỹ Thương làm đầu mối phát hành, lưu ký.

Đứng thứ 2 là Công ty CP Bất động sản Sài Gòn Vina (Land Saigon) phát hành 1.850 tỷ đồng trái phiếu kỳ hạn 3 năm, lãi suất cố định 11%/năm và toàn bộ do HDBS thu xếp phát hành, lưu ký.

Đáng lưu ý, tại báo cáo tài chính quý 3/2019, Land Saigon ghi nhận lỗ 14,2 tỷ đồng, hệ số nợ/tổng tài sản lên tới 69%, dòng tiền hoạt động kinh doanh âm nên việc phát hành thêm lượng lớn trái phiếu là khá rủi ro.

Đối với nhóm ngân hàng, cả tháng 10 các ngân hàng thương mại chỉ phát hành thêm 2.781 tỷ đồng trái phiếu, trong đó có 1.000 tỷ đồng phát hành dưới hình thức chào bán ra công chúng của Vietinbank, còn lại là các lô phát hành riêng lẻ của ABBank, Seabank, SHB, Bắc Á Bank, HDB, MBB.

Lượng phát hành này thấp hơn nhiều so với lượng phát hành trong các tháng trước đó mà cao điểm là trong tháng 9/2019; lãi suất trái phiếu ngân hàng bình quân trong tháng 10 tăng lên 7,6% do gần 60% lượng phát hành là các kỳ hạn từ 5 -10 năm.

Tính chung, lũy kế 10 tháng, tổng lượng TPDN phát hành là 178.732 tỷ đồng (số liệu bao gồm cả các lô phát hành ra công chúng nhưng không bao gồm các đợt phát hành riêng lẻ trong 3 tháng đầu năm do chưa được công bố).

Các ngân hàng thương mại vẫn là tổ chức phát hành lớn nhất với tổng lượng phát hành hơn 79.411 tỷ đồng (chiếm 44,4%). Đứng sau là các DN bất động sản (61.269 tỷ đồng - chiếm 34,3%), còn lại là các công ty phát triển hạ tầng, công ty chứng khoán và các DN khác.

Lãi suất bình quân các trái phiếu phát hành trong tháng 10 là 10,5% - tăng tới 2,7% so với mức bình quân trong tháng 9. Chủ yếu là do các ngân hàng thương mại giảm phát hành trong tháng 10 trong khi nhóm này có mức lãi suất bình quân thấp nhất; lãi suất phát hành TPDN của các nhóm, gồm các ngân hàng, trong tháng 10 đều tăng lên trong đó nhóm Bất động sản có mức lãi suất bình quân tháng 10 là 10,5% - cao hơn nhiều mức 9,6% của tháng 9.

Bên cạnh đó, cá biệt có lô phát hành hơn 1.400 tỷ đồng trái phiếu 5 năm của Công ty CP Đầu tư Thương mại Hồng Hoàng có mức lãi suất đáng kinh ngạc, lên tới 20%/năm do ACBS thu xếp phát hành.

Về cơ cấu nhà đầu tư, nhà đầu tư nước ngoài mua khoảng 7,6% tổng lượng phát hành còn lại là các nhà đầu tư trong nước. Trong đó, có nhiều lô phát hành không có thông tin cụ thể mà chỉ chung chung là nhà đầu tư tổ chức trong nước.

Với những lô có thông tin cụ thể, công ty chứng khoán là bên mua lớn nhất với tổng lượng mua 10 tháng 2019 là 31.427 tỷ đồng - chiếm 18% lượng phát hành trong đó hơn 80% là trái phiếu của các ngân hàng thương mại phát hành. Các ngân hàng thương mại mua 12.000 tỷ đồng hầu hết là của các DN bất động sản và phát triển hạ tầng.

Xét về số lượng tư vấn phát hành TPDN, 3 công ty chứng khoán có lượng tư vấn phát hành nhiều nhất 10 tháng 2019 là TCBS, Vndirect và MBS. Trong đó, TCBS có 27.000 tỷ TPDN, chiếm tỷ trọng 17,3%, phần nhiều là các trái phiếu bất động sản. VNDirect tư vấn phát hành hơn 21.000 tỷ đồng, tập trung nhiều vào trái phiếu ngân hàng. MBS chiếm gần 8% và cũng chủ yếu là trái phiếu bất động sản.