Độc đáo rước “vua, chúa sống” tại ngoại thành Hà Nội

Sáng 1/2 (ngày 11 tháng Giêng Âm lịch), Lễ hội đền Sái (làng Thụy Lôi, xã Thụy Lâm huyện Đông Anh) chính thức khai hội với màn rước kiệu "vua, chúa sống" diễn ra náo nhiệt, thu hút hàng ngàn người về dự. Ảnh: Nam Nguyễn.

Theo ghi nhận của phóng viên Kinh tế&Đô thị, ngay từ sáng sớm, sân đình làng Thụy Lôi đã chật cứng người dân địa phương cũng như du khách thập phương về tham dự hội. Đúng 8 giờ 45, đoàn bắt đầu di chuyển từ đình đến đền và chùa Sái.

Lễ hội đền Sái có nguồn gốc gắn liền với điển tích vua An Dương Vương xây thành Cổ Loa với nghi lễ rước "vua, chúa sống" bằng người thật và cả nghi lễ chém tinh gà trắng vô cùng thú vị, độc đáo.

Để chuẩn bị cho lễ hội đền Sái, người dân trên địa bàn thực hiện một cách ráo riết, sốt sắng. Người dân phải chọn ra những người đóng Vua giả, công chúa giả và các quan. Những người được chọn phải là các ông lão vào tuổi 55.

Năm nay, bậc cao niên được lựa chọn làm "chúa sống" là cụ Trần Văn Tích (73 tuổi).

Trong khi đó, "vua sống" là cụ Nguyễn Quang Vinh.

Bên cạnh vai vua và chúa, người dân Thụy Lôi còn rước kiệu võng chở 4 "vị quan" trong vai Thị vệ, Tán lý, Đề lĩnh và Trấn thủ (trên 60 tuổi). Các "thê thiếp, con cháu" đi bên cạnh.

Theo Chủ tịch UBND xã Thụy Lâm Nguyễn Văn Thu - Trưởng BTC, trong ngày chính hội, mọi người đều hóa trang, đánh phấn, mặc quần áo, đội mũ, đi hia. Người được chọn đóng vua sẽ tự lên đền Thượng làm lễ tế Đức Thánh Cao Sơn Đại Vương, trong khi người được chọn đóng chúa sẽ lên đền Sái làm lễ thỉnh Đức Thánh Huyền Thiên Trấn Vũ. Sau đó, chúa sẽ vòng sang đền Thượng cùng vua làm lễ ướm gươm, chém ba nhát vào tảng đá lớn. Đây là hành động biểu trưng cho việc chém đầu tinh gà trắng ngày trước. Tiếp đến lễ mừng tựa, tức bêu đầu gà tượng trưng cho việc tinh gà trắng đã bị tiêu diệt, nhà vua có thể yên tâm tiếp tục xây thành. Hình ảnh "vua, chúa sống" tại lễ hội đền Sái Xuân Quý Mão 2023.

“Đầu gà trắng được làm bằng tre lấy cả gốc, phần dưới sơn trắng toàn bộ, phần trên cùng sơn màu đỏ làm mào. Cây tre phải được lấy ở nơi sạch sẽ và gọt đẽo cẩn thận. Sau lễ ướm gươm và mừng tựa, cả đoàn rước sẽ tiến lên đền Sái, bái yết Huyền Thiên Trấn Vũ, tổ chức lễ Thỉnh sinh, cầu cho mưa thuận gió hòa, mọi người an lành, no ấm” – ông Nguyễn Văn Thu cho biết.

Kiệu “chúa sống” năm nay được gần 30 thanh niên là con cháu dòng họ Trần thay phiên nhau đỡ và tung hô.

Trong khi trai tráng tung kiệu, "chúa sống" ngồi trên vung kiếm chém để khuấy động hào khí.

Lễ hội đền Sái với nghi thức rước “vua, chúa sống” mong ước một năm mới tài lộc, thành công, bình an và hạnh phúc, được ví như một bảo tàng bách khoa về đời sống văn hoá, tinh thần phong phủ xa của Nhân dân thôn Thụy Lôi, xã Thụy Lâm nói riêng và Nhân dân Đông Anh nói chung.

Lễ bái xong, “vua, chúa sống” sẽ được rước trên kiệu, đến cánh đồng chầu, vua làm lễ bái vọng Đức Thánh Huyền Thiên trên đền Sái, sau đó, cùng quan trở về đình.

“Lễ hội rước vua Xuân Quý Mão 2023, mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, xây dựng khối đoàn kết trong cộng đồng dân cư, giáo dục về truyền thống văn hoá tốt đẹp của quê hương. Đây chính là nền tảng vững chắc để mỗi người dân xã Thụy Lâm nói riêng, huyện Đông Anh nói chung cùng chung tay, góp sức, đồng lòng đoàn kết xây dựng quê hương ngày một giàu đẹp văn minh” – Phó Chủ tịch UBND huyện Đông Anh Nguyễn Thị Tám nói.