Xuân Lộc là một huyện nghèo của tỉnh, sản xuất nông nghiệp đóng vai trò chủ đạo của kinh tế. Trình độ sản xuất nông nghiệp thấp, chưa hình thành được các vùng nông sản hàng hóa có giá trị kinh tế cao. Sản xuất công nghiệp tiểu thủ công nghiệp quy mô nhỏ, kỹ thuật lạc hậu. Thương mại dịch vụ kém phát triển. Cơ sở hạ tầng nghèo nàn, giao thông nông thôn hầu hết là đường tạm.
Với xuất phát điểm là một huyện thuần nông, huyện Xuân Lộc luôn xác định phải lấy nông nghiệp làm nền tảng. Huyện Xuân Lộc 2 lần được Nhà nước phong tặng danh hiệu huyện Anh hùng (Anh hùng trong kháng chiến chống Mỹ, Anh hùng trong thời kỳ đổi mới và sự quyết tâm chính trị cao của toàn Đảng bộ, chính quyền, Nhân dân). Năm 2014 huyện Xuân Lộc là huyện đầu tiên của cả tỉnh, cả nước được công nhận huyện đạt chuẩn nông thôn mới.
Ngay sau khi đạt chuẩn nông thôn mới, phát huy kết quả đạt được, cùng với nhận thức rõ vai trò của xây dựng nông thôn mới giai đoạn tiếp theo; huyện đã kịp thời tập trung chỉ đạo và sự tham gia đồng bộ, trách nhiệm cao của toàn hệ thống chính trị. Đặc biệt là huy động sự chung sức, đồng lòng của người dân. Sau 9 năm thực hiện, huyện đã thực hiện đạt và vượt các chỉ tiêu, tiêu chí của Bộ tiêu chí huyện nông thôn mới nâng cao.
Một số kết quả nổi bật trong xây dựng nông thôn mới nâng cao trên địa bàn huyện Xuân Lộc, thể hiện qua 14/14 xã đạt chuẩn nông thôn mới theo Bộ tiêu chí giai đoạn 2021 - 2025. Có 14/14 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao theo Bộ tiêu chí giai đoạn 2016 - 2020 và 8/14 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao theo Bộ tiêu chí giai đoạn 2021 - 2025.
Huyện Xuân Lộc có một thị trấn đạt các tiêu chí đô thị văn minh theo Quyết định số 04/2022/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Đạt và vượt 9/9 tiêu chí, 38/38 chỉ tiêu Bộ tiêu chí huyện nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2021 - 2025.
Trên các nhóm lĩnh vực như hạ tầng kinh tế - xã hội, phát triển theo hướng đồng bộ, hiện đại, phục vụ đa mục tiêu. Hệ thống giao thông, y tế, thiết chế văn hóa đạt chuẩn. Trường học 100% đạt chuẩn quốc gia về cơ sở vật chất. Hệ thống lưới điện phủ kín các khu vực trên địa bàn, đáp ứng nhu cầu sản xuất và sinh hoạt dân cư.
Đề án xây dựng huyện Xuân Lộc đạt nông thôn mới kiểu mẫu theo hướng “phát triển sản xuất hàng hóa nông nghiệp bền vững” giai đoạn 2018 - 2025. Sản xuất nông nghiệp có bước phát triển vượt bậc, các loại cây, con chủ lực đã được sắp xếp và hình thành rõ các vùng sản xuất tập trung, vùng cây chuyên canh.
Sự nghiệp phát triển giáo dục, y tế, văn hóa vùng nông thôn có sự chuyển biến rõ nét. Công tác dạy và học được đổi mới và nâng cao về chất lượng. Các dịch vụ chăm sóc sức khỏe người dân được nâng cao, tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đến nay đạt 97,1%.
Công tác quản lý bảo vệ môi trường được thực hiện tốt. Tỷ lệ thu gom rác thải sinh hoạt khu vực nông thôn đạt 100%. Hệ thống chính trị được đổi mới và nâng cao chất lượng về hoạt động. Đến nay, huyện đã đạt 6/6 nhóm tiêu chí, 29/29 chỉ tiêu bộ tiêu chí thí điểm huyện nông thôn mới kiểu mẫu theo hướng “Phát triển sản xuất hàng hóa nông nghiệp bền vững”.
