Khi tranh chấp giữa Hungary, Slovakia với Ukraine về việc Kiev quyết định trừng phạt Công ty Dầu mỏ Nga Lukoil ngày càng căng thẳng, Ủy ban châu Âu sẵn sàng làm trung gian hòa giải, theo tờ Euronews.
Phía Kiev lập luận việc ngừng trung chuyển dầu của Nga từ Lukoil là cần thiết để cắt giảm nguồn thu của Nga khi cuộc xung đột tại Ukraine bước sang năm thứ ba. Chính quyền Budapest và Bratislava phản đối quyết liệt, nhấn mạnh việc gián đoạn nguồn cung cấp năng lượng đang đe dọa nền kinh tế những nước này.
Trong bức thư chung, Hungary và Slovakia yêu cầu Ủy ban châu Âu can thiệp, triển khai thủ tục tham vấn theo Thỏa thuận Hiệp hội EU - Ukraine.
Brussels xác nhận đã nhận được văn bản của 2 nước thành viên EU, đồng thời khẳng định tất cả thủ tục tố tụng, nếu có, sẽ do chính cơ quan điều hành thực hiện.
“Chúng tôi đang nghiên cứu nội dung của bức thư này và thu thập thêm thông tin trước khi đưa ra bất kỳ quyết định nào. Hiện chưa có tác động nghiêm trọng đối với an ninh năng lượng của EU" - người phát ngôn của Ủy ban châu Âu chia sẻ ngày 23/7.
Cuộc họp của Ủy ban chính sách thương mại EU được tổ chức ngày 24/7 theo yêu cầu của Hungary và Slovakia nhằm đánh giá cụ thể vấn đề này. “Ủy ban châu Âu sẵn sàng hỗ trợ những tác động với các quốc gia thành viên và cùng Ukraine tìm ra giải pháp phù hợp nhất” - người phát ngôn nói, lưu ý rằng Kiev cũng tham gia cuộc thảo luận.
Cũng trong ngày 23/7, Ngoại trưởng Hungary Peter Szijjarto cho biết, Budapest sẽ chặn các khoản tiền mà Liên minh châu Âu (EU) viện trợ Ukraine cho đến khi Kiev nối lại việc lưu thông nguồn cung dầu thô của Nga sang Hungary và Slovakia.
"Chừng nào vấn đề này không được Ukraine giải quyết, mọi người nên quên khoản thanh toán 6,5 tỷ euro của Cơ sở Hòa bình châu Âu dành cho việc chuyển giao vũ khí" – đài RT trích tuyên bố của Ngoại trưởng Szijjarto nói.
Theo Ngoại trưởng Hungary, việc Ukraine quyết định không cho phép Lukoil vận chuyển dầu qua Ukraine là mối đe dọa cơ bản đối với an ninh năng lượng của Hungary và Slovakia.
Trước đó, hôm 19/7, Ngoại trưởng Hungary tuyên bố, lệnh cấm vận chuyển dầu của Lukoil qua lãnh thổ Ukraine là bất hợp pháp vì việc cung cấp nhiên liệu qua nhánh phía nam của đường ống dẫn dầu Druzhba tới Hungary và Slovakia đã được hưởng quyền miễn trừ các lệnh trừng phạt của EU.
"Thật kỳ lạ khi một quốc gia có tham vọng gia nhập EU lại gây nguy hiểm cho nguồn cung cấp năng lượng của 2 quốc gia thành viên EU khác, đặc biệt là vào mùa Hè khi mức tiêu thụ năng lượng lên đến đỉnh điểm" – ông Szijjarto nêu rõ tại buổi họp báo sau cuộc gặp với người đồng cấp Gruzia Ilya Darchiashvili ở Budapest hôm 19/7.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Slovakia Juraj Blanár ngày 22/7 cũng chỉ trích việc Ukraine ngừng trung chuyển dầu của Công ty Lukoil là vi phạm rõ ràng Thỏa thuận Hiệp hội EU - Ukraine. “Chúng tôi từ chối trở thành công cụ chính trị. Chúng tôi kiên quyết bảo vệ mình và sử dụng mọi khả năng của luật pháp châu Âu" - ông nói.
Hungary và Slovakia cảnh báo, nếu việc hòa giải do EU dẫn dắt không tìm được giải pháp thỏa đáng, 2 nước sẽ kiện Ukraine ra tòa.
Cùng với Czech, Hungary và Slovakia được miễn trừ thực hiện lệnh cấm vận dầu của Nga vốn áp đặt toàn EU. Ba quốc gia không giáp biển này nhận nguồn cung qua đường ống dẫn dầu Druzhba, đi từ Nga đến Trung Âu.
Chính quyền Kiev đã cho ngừng dòng chảy dầu qua đường ống Druzhba vào tuần trước, viện dẫn lý do trừng phạt đối với Công ty năng lượng khổng lồ Lukoil của Nga. Động thái này đã khiến nguồn cung dầu tới hai quốc gia thành viên EU này giảm 30-40%.
Ukraine giải thích, việc khóa van dòng chảy dầu Nga qua đường ống Druzhba là bởi Kiev nhận thấy doanh thu của Lukoil có thể được sử dụng để hỗ trợ quân đội Nga. Tuy nhiên, một nhà lập pháp Ukraine nói với Politico, việc phong tỏa chỉ có mục đích thứ yếu là gây áp lực buộc Hungary thay đổi chính sách trang bị vũ khí cho Kiev.
