Hàng loạt giải pháp cấp bách được nhiều bộ, ngành phối hợp đưa ra nhằm khẩn trương tháo gỡ những khó khăn trong công tác đăng kiểm. Bên cạnh những giải pháp tình thế, về lâu dài ngành đăng kiểm Việt Nam sẽ có những chuyển biến rõ rệt.
Khẩn trương gỡ khó
Thời gian qua, tình hình đăng kiểm ở nhiều tỉnh thành rơi vào cảnh trì trệ, hàng loạt trung tâm đăng kiểm phải đóng cửa để phục vụ công tác điều tra. Ở Hà Nội, có những thời điểm chỉ còn 6 trên tổng số 31 trung tâm kiểm định xe cơ giới còn hoạt động. Việc đăng kiểm bị trì trệ khiến hàng nghìn người dân rơi vào tình cảnh khó khăn, kinh tế - xã hội bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Nhiều tuyến đường rơi vào tình trạng ùn ứ do người dân, ăn ngủ trên xe xếp hàng chờ đăng kiểm.
Tình trạng này cũng diễn ra nhiều ngày liền tại Hà Nội, kéo theo hệ lụy một số DN không thể hoạt động vận tải, việc đi lại của người dân cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Trước thực tế đó, xác định đây là nhiệm vụ cấp bách, cần giải quyết ngay, Thủ tướng Chính phủ đã có những chỉ đạo khẩn nhằm tháo gỡ khó khăn trong công tác đăng kiểm. Hàng loạt biện pháp được các bộ, ngành đưa ra. Đáng chú ý trong đó có sự vào cuộc hỗ trợ đăng kiểm của lực lượng cảnh sát giao thông và quân đội.
Ghi nhận tại Trung Tâm đăng kiểm xe cơ giới 29-03V số 2 đường Cầu Giấy, Hà Nội tình trạng xe xếp hàng chờ đăng kiểm đã giảm hẳn số với tuần trước. Không còn cảnh xe xếp hàng hai hàng ba chờ nhiều ngày liền. Tại Trung tâm đăng kiểm 29-11D (Quốc lộ 6, Đông Sơn, Chương Mỹ), 3 đăng kiểm viên quân sự đang cùng 7 đăng kiểm viên của trung tâm vận hành 2 dây chuyền kiểm định. Mỗi ngày cũng có thể hoàn thành cho gần 200 phương tiện đăng kiểm.
Trưởng phòng Quản lý vận tải (Sở GTVT Hà Nội) Nguyễn Tuyển cho biết, Tại trung tâm kiểm định xe cơ giới 33-01S tại Yên Nghĩa, Hà Đông có sự hỗ trợ của 3 chiến sĩ cảnh sát giao thông mỗi ngày hoàn thành việc đăng kiểm cho khoảng 100 phương tiện. Đơn vị cũng tiến hành phát phiếu hẹn để các tài xế không phải xếp hàng quá lâu mà chỉ cần chờ đến ngày giờ thì đưa xe đến kiểm định.
Việc gia hạn thời gian đăng kiểm mới cải tiến một nửa, chẳng hạn miễn không phải đem xe mới đến đăng kiểm nhưng thủ tục vẫn theo quy trình cũ. Cộng hưởng thêm với sự quá tải hiện nay nên các chủ xe vẫn "đắp chiếu" thời gian lâu mới chạy được. Lẽ ra nên sắp xếp riêng một trung tâm nào đó không cần sử dụng đến dây chuyền kiểm định mà chỉ cần có nhân viên ngồi nhập hồ sơ thì để các xe mới mua tới đó làm thủ tục sẽ nhanh hơn.
Anh Đỗ Mạnh Hùng, quận Long Biên, Hà Nội
Thiếu tướng Lê Xuân Đức - Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát giao thông cho biết: “Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ và lãnh đạo Bộ Công an, Bộ GTVT về lấy người dân làm trung tâm phục vụ, làm động lực để đảm bảo công tác an toàn giao thông, trong thời điểm cả nước khó khăn về công tác đăng kiểm, nhiệm vụ của lực lượng cảnh sát giao thông là phối hợp với ngành giao thông để kịp thời giải quyết vướng mắc”.
Thiếu tướng Lê Xuân Đức cho biết thêm, Bộ Công an đã tổ chức tập huấn 167 chiến sĩ và huy động hạ tầng, nguồn lực hiện có để cùng với lực lượng đăng kiểm với phương châm phục vụ người dân tốt nhất, tập trung cùng nhau tháo gỡ ngay trước mắt để hoạt động vận tải, đi lại của người dân trở lại bình thường.
Anh Dương Công Đạt, trú tại Hoàng Mai, Hà Nội chia sẻ: “Tôi phụ trách công việc đi đăng kiểm phương tiện cho công ty với hàng chục phương tiện đến hạn đăng kiểm. Đầu tháng 3, mỗi xe hoàn thành việc đăng kiểm mất khoảng 3 ngày xếp hàng nhưng nay phát phiếu chỉ còn 1 ngày”.
Anh Nguyễn Mạnh Hoàng, trú tại Hà Đông, Hà Nội chia sẻ: “Nhờ sự hỗ trợ của quân đội và cảnh sát giao thông việc đăng kiểm đã thuận lợi hơn rất nhiều, tuy nhiên việc lấy phiếu vẫn phải chờ đợi khá lâu.
Chờ hiệu quả lâu dài
Bên cạnh đó, việc Thông tư 02/2023/TT-BGTVT của Bộ GTVT về sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 16/2021/TT-BGTVT được ban hành cũng tháo gỡ không ít khó khăn trong công tác đăng kiểm hiện nay.
Phó Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam Nguyễn Tô An cho biết: “Theo số liệu Cục Đăng kiểm Việt Nam, Thông tư 02/2023/TT-BGTVT về sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 16/2021/TT-BGTVT, năm 2023 có khoảng 500.000 xe mới được miễn kiểm định lần đầu. Bên cạnh đó, số xe được giãn chu kỳ kiểm định khoảng 3.073.629 xe”.
Thông tư sửa đổi nêu rõ chu kỳ đăng kiểm của ô tô chở người các loại đến 9 chỗ không kinh doanh vận tải (đối với xe sản xuất đến 7 năm) sẽ tăng từ 30 tháng lên 36 tháng. Chu kỳ tiếp theo cũng tăng thêm 6 tháng so với quy định trước. Ô tô có năm sản xuất từ 7 - 15 năm sẽ kiểm định với chu kỳ 12 tháng. Thời gian sản xuất trên 15 năm sẽ kiểm định với chu kỳ 6 tháng. Số năm tính chu kỳ đăng kiểm cũng đã được tăng từ 12 lên 15 năm đối với nhóm phương tiện này…
Thông tư 02/2023 có hiệu lực thi hành từ ngày 22/3. Sau một tuần triển khai, nhiều chủ phương tiện có xe mới cho biết, họ vẫn phải chờ để lấy phiếu hẹn như những xe cũ đến chu kỳ kiểm định mà không được nhận tem, giấy chứng nhận ngay trong ngày.
Cá biệt, có trường hợp đi làm thủ tục ngày 27/3 nhưng phiếu hẹn nhận tem đăng kiểm vào ngày 22/4. Một lãnh đạo trung tâm đăng kiểm trên địa bàn thị xã Sơn Tây (Hà Nội) cho biết, với xe miễn đăng kiểm lần đầu chỉ cần mang giấy tờ mà không cần phải đưa xe đến kiểm định. Tuy nhiên, các chủ phương tiện vẫn phải chờ từ 1 - 2 ngày.
Theo đại diện một trung tâm đăng kiểm, thông thường thời gian làm hồ sơ cho xe mới lâu gấp 3 - 4 lần so với làm một xe cũ. Bởi với xe mới, phải soát xét, gõ nhập từng thông số, lập tờ khai phương tiện, in dán số khung, số máy… nên thời gian xử lý rất lâu. Điều này khiến cho nhiều chủ xe khá ngạc nhiên.
Bên cạnh đó, nhiều chủ phương tiện cũng cho biết, việc chưa hướng dẫn cụ thể quy định, thủ tục thực hiện việc gia hạn đăng kiểm nên vẫn gây khó khăn, bối rối cho chủ xe.
Về vấn đề này, ông Nguyễn Tô An cho biết, theo Thông tư mới, về lâu dài sẽ giảm nhiều áp lực cho ngành đăng kiểm. Tuy nhiên trước mắt, trường hợp phương tiện hết hạn đăng kiểm trên tem đăng kiểm trước khi Thông tư sửa đổi được ban hành vẫn phải đưa xe đến khám. Tại trung tâm đăng kiểm chiếc xe sẽ được xem xét ứng với chu kỳ kiểm định mới như nào thì được áp dụng theo quy định.
Nhiều điểm mới của Thông tư cũng đã giúp việc đi đăng kiểm phương tiện được dễ dàng hơn như công đoạn kiểm tra đèn chiếu sáng phía trước đã bỏ quy định “Không đúng kiểu loại” ở hạng mục khiếm khuyết, hư hỏng. Ông Nguyễn Tô An cũng cho biết, trong trường hợp đèn xe ô tô hỏng hoặc không đảm bảo độ sáng, chủ phương tiện hoàn toàn được quyền thay.
“Tuy nhiên, thiết bị được thay thế phải đảm bảo an toàn kỹ thuật, được kiểm định và có chứng nhận đạt tiêu chuẩn của cơ quan chuyên môn. Khi qua hệ thống đăng kiểm phải đáp ứng đầy đủ các quy định về cường độ sáng, độ lệch. Các trường hợp “độ đèn” không đáp ứng các yếu tố trên đều phải thay thế để đảm bảo an toàn khi lưu thông” - ông Nguyễn Tô An chia sẻ.
Không dừng lại ở đó, mới đây, Cục Đăng kiểm Việt Nam Lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết, dự thảo nghị định sửa đổi Nghị định 139/2018 quy định về kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới đang được Cục Đăng kiểm Việt Nam gấp rút soạn thảo.
Theo đó, Cục Đăng kiểm Việt Nam đang đề xuất sửa đổi cho phép người có trình độ cao đẳng kỹ thuật cơ khí hoặc trung cấp nhưng có kinh nghiệm làm việc trong các xưởng sửa chữa, bảo dưỡng ô tô, có thời gian thực tập nghiệp vụ, được thi sát hạch và cấp chứng chỉ đăng kiểm viên.
Trong khi trước đây, Nghị định 139 bắt buộc đăng kiểm viên phải có trình độ đại học chuyên ngành kỹ thuật cơ khí. Ngoài ra phải có tối thiểu 12 tháng thực tập nghiệp vụ đăng kiểm viên, sau khi vượt qua kỳ thi sát hạch mới đủ điều kiện cấp chứng chỉ đăng kiểm viên thường. Đối với đăng kiểm viên bậc cao thì ngoài trình độ trên còn phải có kinh nghiệm là đăng kiểm viên tối thiểu 36 tháng.
Ngày 18/3 vừa qua, Cục Đăng kiểm Việt Nam được Bộ Quốc phòng hỗ trợ 40 đăng kiểm viên ở thời điểm hiện tại là hết sức quý giá, sẽ góp phần không nhỏ giảm bớt những khó khăn trong công tác đăng kiểm thời gian tới. Trên thực tế, với 30 đăng kiểm viên hỗ trợ từ Bộ Công an từ ngày 11/3 đã giúp giảm áp lực rất nhiều đối với các trung tâm đăng kiểm ở Hà Nội trong thời gian qua.
Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam Nguyễn Chiến Thắng