Theo phân tích của các chuyên gia kinh tế, giá phân bón và giá dầu luôn có quan hệ hữu cơ với nhau, bởi đạm Urea là sản phẩm gia tăng của ngành chế hóa dầu khí.
Hiện Nga sản xuất phân bón chiếm khoảng 30% tổng nguồn cung phân bón trên toàn thế giới. Đặc biệt, Nga cung cấp đến 70% nguyên liệu đầu vào để sản xuất phân bón tại châu Âu. Vì vậy, tác động từ xung đột Nga - Ukraine đang khiến giá phân bón thế giới biến động mạnh.
Mặt khác, các lệnh hạn chế, cấm xuất khẩu một số mặt hàng phân bón chủ lực của Nga và Trung Quốc vẫn chưa có dấu hiệu được dỡ bỏ, khiến nguồn cung phân bón đặc biệt là Kali và DAP sẽ giảm nghiêm trọng trong thời gian tới. Thời điểm này, những nhà cung cấp ở Trung Đông đã hủy bỏ các bản chào giá phân Urea mức 540 - 560 USD/tấn để chờ tăng giá.
Các DN nhập khẩu Việt Nam cho biết, hiện mới chỉ nhận được hàng thành công với 3 tàu chở phân bón trong thời gian từ tháng 2/2022 đến nay, hiện còn khoảng 30.000 - 40.000 tấn phân bón mà các DN nước ta đã ký hợp đồng đặt hàng từ Trung Đông, nhưng đã bị đối tác hủy giao dịch. Trong khi đó, các nhà cung cấp phân bón ở khu vực Đông Nam Á đã hết hàng cho đến giữa tháng 4/2022.
Các chuyên gia thị trường thế giới dự báo trong ngắn hạn, giá Urea sẽ sớm lên mức 950 USD/tấn trong tháng 4/2022, thậm chí có thể lên đến 1.000 USD/tấn nếu giá dầu vượt qua 150 USD/thùng và Urea sẽ lên 1.500 USD/ tấn nếu giá dầu chạm mốc 200 USD/thùng.
Đối với phân bón Kali, Belarus và Nga là 2 nhà cung cấp lớn nhất thế giới, chiếm đến 40% nguồn cung toàn cầu. Với bức tranh toàn cảnh hiện nay, giá Kali sẽ tăng giá phi mã trong thời gian sắp tới, đặc biệt là Kali miểng.
Các nhà cung cấp đều khẳng định Kali nhập khẩu về Việt Nam thời gian tới sẽ vắng bóng hàng từ Nga, Belarus. Mặt khác, phía Israel, Canada... đã cảnh báo sẽ sớm đưa ra mức giá 800 - 850 USD/tấn cho hạt bột và 1.000 USD/tấn cho hạt miểng từ nửa sau tháng 6/2022, thậm chí lên tới 1.200 - 1.300 USD/tấn vào thời điểm cuối năm 2022 đầu năm 2023.
Tại thị trường Việt Nam, khảo sát của phóng viên cho thấy, hiện một số loại Urea sản xuất trong nước đang tăng giá mạnh.
Ngày 15/3, giá Urea Cà Mau, Urea Phú Mỹ tăng 200 đồng/kg so với 1 tuần trước với mức 18.000 đồng/kg, Urea Hà Bắc cũng tăng thêm 250 đồng/kg lên mức 16.000 đồng/kg.
Phân DAP Đình Vũ đang được các đại lý bán với giá 18.800 đồng/kg, DAP Lào Cai 18.500 đồng/kg, phân NPK Phú Mỹ 16.000 đồng/kg, NPK Russian 16-16-16 giá 16.500 đồng/kg.
Như vậy, so với tháng 2/2022, giá phân bón đã tăng 5 - 8%. Đây là lần thứ 3 liên tiếp từ sau Tết Nguyên đán, giá các loại phân bón Urea, DAP, NPK, Kali… đồng loạt tăng.
Trong 2 tháng đầu năm 2022, Việt Nam nhập khẩu 706.769 tấn phân bón. Riêng lượng phân bón nhập khẩu từ Nga trên 73.800 tấn, trị giá hơn 40 triệu USD, chiếm trên 10% về khối lượng và gần 12% về giá trị so với tổng lượng phân bón nhập khẩu. Trong đó, nhập khẩu phân Kali từ Nga chỉ chiếm trên 18% tổng khối lượng Kali nhập khẩu, giảm rất mạnh từ tỷ trọng 40% những năm trước.
