Việt Nam vươn mình trong kỷ nguyên mới
Logo
Đăng ký ấn phẩm|Đăng nhập

Giải pháp gia tăng ngân sách cho phát triển hạ tầng đô thị

Kinhtedothi - Các chuyên gia và tổ chức quốc tế tính toán, lượng vốn đầu tư hạ tầng đô thị phục vụ mục đích phát triển kinh tế - xã hội sẽ chiếm khoảng 20% GDP của Việt Nam. Vì vậy cần phải có giải pháp phù hợp để tạo nguồn lực tài chính cho quá trình này.

Tăng ngân quỹ từ nhiều nguồn 

Đô thị hóa và phát triển đô thị cần nguồn lực để phát triển. Các TP cần cung cấp cơ sở hạ tầng theo quy hoạch như hạ tầng giao thông, điện, nước, mạng lưới viễn thông, đường sắt, sân bay... cùng với những dịch vụ tiện ích xã hội như trường học, bệnh viện, chợ…

Ở những nước có thu nhập cao, các TP tài trợ phần lớn cho phát triển cơ sở hạ tầng đô thị. Ở những quốc gia này, doanh thu đô thị được tạo ra chủ yếu thông qua thuế, tài sản công như đất công và tài sản thuộc sở hữu công cộng khác.

Tại nhiều TP ở các nước đang phát triển, doanh thu đô thị do địa phương tạo ra hàng năm rất hạn hẹp, đòi hỏi trợ cấp từ chính quyền trung ương hoặc nguồn vốn vay từ thị trường tài chính trong nước, nước ngoài.

Cần phát huy giá trị gia tăng của đất đai để tạo nguồn lực tài chính cho phát triển hạ tầng đô thị.

Có nhiều cách khác nhau mà các TP có thể tăng ngân quỹ, bao gồm những loại thuế về du lịch, thuế bất động sản, thuế đánh vào doanh nghiệp và khoản phí liên quan đến việc cung cấp dịch vụ cụ thể. Điều này phụ thuộc vào khuôn khổ phân cấp, quy định pháp lý, kỹ thuật và rất khác nhau trong từng trường hợp.

Cách tiếp cận phát triển đô thị bền vững của Chương trình Nhân cư Liên hiệp quốc (UN-Habitat) dựa trên tam giác chính sách bao gồm phương thức tài chính, quy hoạch - thiết kế đô thị, quản trị đô thị để tạo nền tảng cho đô thị hóa bền vững.

Về tài chính, các TP cần khai thác những nguồn lực “nội sinh”, tài nguyên nằm trong tầm tay của TP, tài sản đất đai, năng lực sản xuất và chuyên môn tài chính. Chính quyền địa phương phải tìm cách liên kết việc tạo thu ngân sách với các hoạt động và tăng trưởng đô thị để tài chính địa phương được bền vững trong dài hạn.

Kinh nghiệm ở một số quốc gia phát triển châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc cho thấy, có thể tạo nguồn lực phát triển đất đai, nhà ở, đô thị theo nguyên tắc thị trường. Tức là Nhà nước đầu tư phát triển hạ tầng, trên cơ sở kinh doanh, thu hồi giá trị gia tăng của đất đai nơi có đường giao thông đi qua, nhằm mục tiêu tái đầu tư vào hạ tầng, tiện ích xã hội. Đây chính là mô hình thiết chế công ty dịch vụ công do Nhà nước sở hữu và quản lý (ví dụ: Tập đoàn Nhà đất Hàn Quốc).

Các TP cần đảm bảo quyền tài sản thông qua đăng ký đất đai và có một hệ thống cho phép cập nhật định kỳ thông tin về tài sản, quyền sở hữu tài sản. Qua những công cụ này có thể tạo ra nhiều doanh thu hơn từ thuế tài sản và “thuế cải thiện”, đồng thời hướng nguồn lực đó vào việc cải thiện nhà ở cho người dân, bù đắp thu nhập cho chủ sở hữu thông qua các mô hình tái cấu trúc đất đai. Đồng thời, nâng cao năng lực sản xuất để có thể tạo ra nhiều thu nhập hơn từ khu vực kinh tế.

Thể chế đóng vai trò quan trọng 

Những thách thức tài chính to lớn của các TP không thể được đáp ứng chỉ thông qua hành động của khu vực công. Khu vực tư nhân đóng một vai trò quan trọng trong việc tạo ra sự phát triển đô thị bền vững về mặt xã hội, kinh tế, môi trường. Có vô số cách để các thành phố làm việc với khu vực tư nhân để đạt được mục tiêu này, bao gồm cơ cấu hợp tác công - tư (PPP) khác nhau.

Hơn nữa, tài chính đô thị được cải thiện phải tích hợp với yếu tố khác của quản trị điều hành, quản lý đô thị thích ứng, bao gồm quy hoạch đô thị và khuôn khổ quản lý đô thị, nhằm hỗ trợ tất cả các bên liên quan hiện thực hóa tầm nhìn chung về đô thị. Quy hoạch, thiết kế đô thị thông qua việc tạo ra giá trị đô thị, có khả năng thúc đẩy môi trường sống đô thị bền vững, bao trùm, hiệu quả.

Đặc biệt, yếu tố thể chế đóng vai trò quan trọng trong hình thành cơ chế, quy định cũng như trong việc áp dụng và thực thi trong quy hoạch và quản lý các TP. Thể chế mạnh đi đôi với quản trị tốt. Luật pháp và cơ chế tạo ra khuôn khổ ổn định để tăng cường phát triển, tiến bộ kỹ thuật.

Trong quy hoạch đô thị, khung pháp lý yếu ảnh hưởng đến 3 thị trường chính là đất đai, nhà ở và tài chính; tất cả các thị trường này đều có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Để có thị trường đất đai phù hợp, chính quyền địa phương phải có khả năng hỗ trợ việc tiếp cận các bất động sản thương mại và nhà ở với giá cả phải chăng trong khi duy trì mật độ thích hợp và sử dụng đất hỗn hợp.

Quy hoạch tạo đà phát triển đô thị bền vững

Quy hoạch tạo đà phát triển đô thị bền vững

Đọc nhiều
HỎI ĐÁP THÔNG MINH

CẢM NHẬN CỦA BẠN VỀ BÀI VIẾT NÀY

  • Rất hay
  • Thích
  • Giải trí
  • Cần cải thiện

BÌNH LUẬN (0)

Đừng bỏ lỡ
Bàn giao mặt bằng cao tốc Bắc - Nam đoạn qua Đà Nẵng, Quảng Ngãi trước 15/7/2025

Bàn giao mặt bằng cao tốc Bắc - Nam đoạn qua Đà Nẵng, Quảng Ngãi trước 15/7/2025

09 Jul, 08:32 PM

Kinhtedothi - Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản số 6363/VPCP-CN ngày 9/7/2025 truyền đạt ý kiến của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình - Trưởng Đoàn kiểm tra số 1 về việc đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án cao tốc Bắc - Nam đoạn Hòa Liên - Túy Loan, Quảng Ngãi - Hoài Nhơn, Hoài Nhơn - Quy Nhơn và Quy Nhơn - Chí Thạnh.

Hà Nội cụ thể hóa quy hoạch lớn bằng nhiều dự án trọng điểm

Hà Nội cụ thể hóa quy hoạch lớn bằng nhiều dự án trọng điểm

09 Jul, 05:12 AM

Kinhtedothi - Trong 6 tháng đầu năm 2025, TP Hà Nội đã tập trung tháo gỡ những điểm nghẽn trong công tác quy hoạch, đồng thời đẩy mạnh tiến độ thực hiện các dự án trọng điểm, bảo đảm mục tiêu hoàn thành đúng kế hoạch và đưa các công trình vào khai thác, sử dụng, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô.

Điều kiện cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng

Điều kiện cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng

08 Jul, 02:38 PM

Kinhtedothi - Chính phủ ban hành Nghị định số 193/2025/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Địa chất và khoáng sản, trong đó nêu rõ điều kiện, trình tự, thủ tục cấp giấy phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường. Nghị định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 02/7/2025.

Giá thép hôm nay 7/7: tăng nhẹ

Giá thép hôm nay 7/7: tăng nhẹ

07 Jul, 06:13 AM

Kinhtedothi - Ngày 7/7, thị trường trong nước giữ nguyên giá bán; quặng sắt tăng khi Trung Quốc hành động để hạn chế tình trạng dư thừa công suất công nghiệp.

Tin mới
VIDEO
Tin Tài Trợ