Giảm nghèo từ “đúng nhu cầu, trúng sinh kế”

Năm 2024, ngoài khoản hỗ trợ 60 triệu đồng để xây dựng nhà ở, gia đình ông Hồ Văn Lộc (thôn Bắc, xã Trà Bồng) còn được cấp 2 con bò cái sinh sản. Thay vì chăn nuôi nhỏ lẻ, manh mún như trước đây, ông Lộc cùng 4 hộ khác trong thôn được địa phương vận động liên kết thành nhóm hộ chăn nuôi bò.

Cả nhóm cùng nhau dựng một chuồng trại tập trung, chia thành nhiều ngăn; mỗi hộ nuôi bò trong một ngăn riêng nhưng cùng nhau chăm sóc đàn bò. Việc chăn nuôi được phân công theo ngày, mỗi ngày một người phụ trách cho ăn, vệ sinh chuồng trại; những hộ còn lại có thời gian đi làm thêm, tăng thu nhập.

Ông Hồ Văn Lộc cho biết, trước đây bà con chưa có kiến thức chăn nuôi nên bò thường hay bệnh, hiệu quả thấp. Được Nhà nước tổ chức tập huấn, hướng dẫn cách làm chuồng, cách chăm sóc bò, bà con làm theo nên yên tâm hơn.

“Mỗi tổ có 5 gia đình, luân phiên chăm sóc, cỏ nhà ai người đó cắt, người trực chỉ việc cho ăn, dọn chuồng. Làm chung nên đỡ vất vả mà hiệu quả hơn” – ông Lộc chia sẻ.

Trà Bồng là xã miền núi phía Tây Bắc tỉnh Quảng Ngãi, với hơn 50% dân số là đồng bào Cor. Thời gian qua, địa phương đã vận dụng linh hoạt các chính sách giảm nghèo, tập trung hỗ trợ đúng đối tượng, đúng nhu cầu. Nhờ đó, riêng năm 2025, toàn xã có 268 hộ thoát nghèo, 468 hộ thoát cận nghèo; tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống còn 3,24%.

Theo Phó Chủ tịch UBND xã Trà Bồng Nguyễn Thanh Tuấn, địa phương tập trung các nguồn vốn hỗ trợ để phát triển những cây trồng, vật nuôi chủ lực như cây quế, cây cau, chăn nuôi bò theo hình thức liên kết.

“Song song với hỗ trợ giống, vốn, xã chỉ đạo Trung tâm Cung ứng dịch vụ công trực tiếp hướng dẫn người dân áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, chăn nuôi, giúp nâng cao hiệu quả và giảm rủi ro” – ông cho hay.

Không chỉ ở Trà Bồng, nhiều địa phương miền núi khác của tỉnh cũng đang từng bước đổi thay. Trước đây, gia đình chị Phạm Thị Hương (thôn Gò Rét – Ma Nghít, xã Ba Tơ) là hộ nghèo, cuộc sống bấp bênh, vợ chồng phải đi làm thuê khắp nơi. Nhờ được hỗ trợ con giống, cây giống và tiếp cận nguồn vốn từ Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, gia đình chị mạnh dạn xây dựng mô hình chăn nuôi tổng hợp.

“Trước kia làm thuê làm mướn không đủ ăn. Giờ vợ chồng tôi nuôi heo, làm vườn ươm keo...., có thu nhập ổn định hơn, con cái được đi học đàng hoàng. Gia đình tôi đã thoát nghèo rồi” – chị Hương phấn khởi nói.

Phó Chủ tịch UBND xã Ba Tơ Nguyễn Anh Khoa chia sẻ, địa phương xác định thế mạnh là sản xuất lâm nghiệp, trong đó tập trung chuyển từ trồng keo chu kỳ ngắn sang trồng rừng gỗ lớn, kéo dài thời gian khai thác để tăng giá trị. Đồng thời, những vùng đất không phù hợp trồng keo được chuyển sang trồng cây ăn quả, kết hợp chăn nuôi.

“Từ các nguồn lực của Nhà nước và sự tham gia của người dân, một số vùng sản xuất chuyên canh đã hình thành, bước đầu mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt” – ông nói.

Sau hợp nhất, tỉnh Quảng Ngãi có hơn 25% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số. Tỷ lệ nghèo đa chiều toàn tỉnh đến cuối năm 2024 còn 7,93%; tỉnh đặt mục tiêu đến năm 2030 cơ bản không còn hộ nghèo.

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Quảng Ngãi Abyot cho hay, nếu như trước đây giảm nghèo theo cách “có gì hỗ trợ nấy”, chưa sát với điều kiện thực tế thì hiện nay công tác này đã có sự thay đổi căn bản.

“Dựa trên đánh giá nhu cầu cụ thể và khả năng thoát nghèo của từng gia đình – bằng trồng trọt, chăn nuôi, học nghề hay chuyển đổi nghề – để đề xuất hỗ trợ phù hợp. Đó mới là giảm nghèo đa chiều, bền vững” – ông Abyot nhấn mạnh.

Những kết quả này cho thấy, khi chính sách đi đúng hướng, người dân được trao “cần câu” phù hợp, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi Quảng Ngãi đang từng ngày chuyển mình, tạo nền tảng cho sự phát triển lâu dài của địa phương.