Hà Nam: phát triển nông sản an toàn, mở rộng thị trường tiêu thụ

Phát triển vùng sản xuất nông sản an toàn

Tỉnh Hà Nam hiện duy trì hơn 2.000 ha đất chuyên màu và một phần diện tích đất trồng lúa hai vụ có cốt cao được chuyển đổi để sản xuất rau, củ, quả các loại. Nhờ đẩy mạnh mô hình sản xuất tập trung theo hướng an toàn, đạt tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ, kết hợp với liên kết tiêu thụ theo hợp đồng, giá trị sản xuất và thu nhập trên mỗi đơn vị diện tích canh tác được nâng cao đáng kể.

Một trong những mô hình thành công tại Hà Nam là Hợp tác xã nông nghiệp Hạ Vỹ (xã Nhân Chính, huyện Lý Nhân), đã duy trì sản xuất đạt chuẩn VietGAP trong gần 10 năm qua. Hợp tác xã tập trung trồng nhiều loại rau, củ, quả theo mùa như hành lá, đậu trạch, súp lơ, bắp cải… Các sản phẩm này đều được ký hợp đồng tiêu thụ với Hợp tác xã Nông sản sạch Bảo An (thị trấn Vĩnh Trụ) và cung cấp cho hệ thống siêu thị Win Mart, Go!, các bếp ăn tập thể, cửa hàng nông sản an toàn. Nhờ đó, giá bán sản phẩm luôn ổn định hơn so với thị trường tự do. Riêng sản phẩm hành lá trong năm 2024 đã giúp các hộ trồng tại địa phương đạt doanh thu gần 1 tỷ đồng.

Hợp tác xã Nông sản sạch Bảo An còn mở rộng hợp tác với các hợp tác xã khác như Nhân Nghĩa, Nhân Bình (huyện Lý Nhân), Hưng Công, Bình Nghĩa (huyện Bình Lục), với tổng diện tích khoảng 30 ha. Các sản phẩm nông nghiệp được thu mua theo thời vụ với giá cao hơn thị trường tự do từ 5-10%, tùy thuộc vào chất lượng sản phẩm. Người sản xuất phải tuân thủ chặt chẽ quy trình sản xuất VietGAP, đảm bảo sản phẩm đủ tiêu chuẩn để đưa vào các siêu thị, cửa hàng nông sản sạch. Mỗi ngày, Hợp tác xã Nông sản sạch Bảo An thu mua hơn 4.000 kg nông sản từ các vùng liên kết.

Thúc đẩy sản xuất theo hợp đồng, nâng cao giá trị sản phẩm

Việc sản xuất theo hợp đồng liên kết đang được nhiều vùng chuyên trồng rau màu ở Hà Nam áp dụng. Hợp tác xã Nông sản an toàn Liên Hiệp (xã Thi Sơn, huyện Kim Bảng) là một trong những đơn vị tiên phong, với diện tích sản xuất hơn 4 ha. Trong đó, 1 ha trồng khoai tây, rau ký hợp đồng cung cấp nguyên liệu cho Công ty TNHH Thực phẩm PepsiCo Việt Nam, diện tích còn lại trồng rau, củ, quả để cung ứng cho các bếp ăn, cửa hàng nông sản an toàn trong tỉnh. Nhờ có hợp đồng tiêu thụ ổn định, hợp tác xã có thể chủ động kế hoạch sản xuất để bảo đảm nguồn cung chất lượng.

Tuy nhiên, việc kết nối sản xuất và tiêu thụ vẫn còn gặp nhiều khó khăn do quy mô sản xuất nhỏ lẻ, nhiều sản phẩm chưa đáp ứng yêu cầu của những đơn hàng lớn. Các hộ sản xuất và hợp tác xã vẫn chủ yếu canh tác theo phương thức truyền thống, thiếu sự đổi mới về công nghệ và tiêu chuẩn hóa sản phẩm.

Nhằm hỗ trợ nông dân mở rộng thị trường tiêu thụ, tỉnh Hà Nam đã tổ chức nhiều chương trình xúc tiến thương mại. Ngay từ đầu năm 2025, thị xã Kim Bảng phối hợp với Ban quản lý Khu Du lịch Tam Chúc hỗ trợ xây dựng 3 gian hàng, diện tích 150 m2, để trưng bày và bán các sản phẩm nông nghiệp, thủ công mỹ nghệ. Các gian hàng này sẽ được duy trì đến hết ngày 30/4, thu hút hàng chục đơn vị sản xuất tham gia với các mặt hàng như ruốc cá, cá kho, mật ong, rau sắng, táo, bưởi, ổi, dưa chuột đóng lọ xuất khẩu…

Bên cạnh đó, sản phẩm nông nghiệp Hà Nam còn được giới thiệu tại các sự kiện lớn như Lễ hội Tịch điền (xã Tiên Sơn, thị xã Duy Tiên), Lễ hội phát lương Đức Thánh Trần (huyện Lý Nhân). Các sản phẩm tiêu biểu như bánh đa Sở Kiện, ổi lê Thanh Hương, trà thảo dược, tỏi đen Lý Nhân, rau hữu cơ Trác Văn… đều được quảng bá rộng rãi, thu hút sự quan tâm của người tiêu dùng.

Theo ông Đỗ Xuân Trường, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã tỉnh Hà Nam, các hợp tác xã cần chuyển đổi sang mô hình sản xuất kiểu mới, ứng dụng công nghệ số để nâng cao năng suất và giá trị sản phẩm. Đồng thời, việc xây dựng thương hiệu và đảm bảo chất lượng nông sản là yếu tố quan trọng để mở rộng thị trường.