Hà Nội: bước đi mới trong phát hiện, bồi dưỡng học sinh giỏi

Nhiều học sinh trường tư lọt tuyển

Trước đây, trong danh sách đội tuyển chính thức dự thi quốc gia, quốc tế của Hà Nội, chủ yếu là học sinh đến từ các trường THPT chuyên; rất hiếm khi có học sinh trường công lập không chuyên và không có học sinh trường tư thục, trường quốc tế.

Tuy vậy, vài năm qua, diện mạo đội tuyển học sinh Hà Nội lên đường dự thi đã có thay đổi đáng kể; được thể hiện bằng việc có khá nhiều học sinh trường thường, trường tư, trường quốc tế lọt danh sách dự thi chính thức.

Tham dự kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia cấp THPT năm học 2024- 2025, đội tuyển học sinh Hà Nội có 260 em đến từ 16 trường, dự thi ở 13 môn (toán, vật lý, hóa học, sinh học, tin học, ngữ văn, lịch sử, địa lý, tiếng Anh, tiếng Nga, tiếng Pháp, tiếng Trung, tiếng Nhật).

Ngoài học sinh trường chuyên, đội tuyển năm nay có nhiều học sinh trường THPT công lập không chuyên, như: THPT Nguyễn Gia Thiều; THPT Kim Liên; THPT Việt Đức, THPT Trần Hưng Đạo – Hà Đông, THPT Phan Huy Chú - Đống Đa, THPT Ngô Quyền – Ba Vì.

Với khối trường tư thục, thành viên đội tuyển có sự góp mặt của học sinh các trường: THCS – THPT Newton; TH, THCS & THPT Quốc tế Nhật Bản; THPT Đoàn Thị Điểm; THCS & THPT Lương Thế Vinh; THCS & THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm - Cầu Giấy; THPT Hoàng Long (Ba Đình).

Liên quan đến việc xuất hiện học sinh trường tư thục dự thi quốc gia, quốc tế có thể kể đến trường hợp của liên cấp Newton. Năm 2023, Newton là trường tu thục đầu tiên có học sinh dự thi và đạt giải cao nhất toàn đoàn với tấm Huy chương Bạc Olympic Khoa học trẻ quốc tế (IJSO), đó là em Hoàng Phạm Minh Khánh. Tại IJSO năm 2024, trong 6 thành viên chính thức đi thi thì có 2 học sinh của Trường THCS – THPT Newton (em Vương Hà Chi và Vũ Nhật Long).

Ngoài ra, tại kỳ thi Toán và Khoa học quốc tế (IMSO) 2024, đội tuyển Việt Nam có 24 học sinh tham dự thì đến 9 em là học sinh Trường Newton. Với 100% thành viên đạt huy chương, Trường Newton là trường đạt nhiều huy chương nhất, góp phần mang lại thành tích cao cho toàn đoàn Việt Nam.

Đổi mới trong công tác tuyển chọn

Năm 2024, thành tích quốc tế của học sinh Hà Nội tiếp tục tăng so với các năm trước đó. Phát huy thành quả đạt được và mong muốn chọn lựa những học sinh tốt nhất, tạo công bằng cho các học sinh có năng lực và đam mê đang theo học tại tất cả các trường phổ thông trên địa bàn TP, Sở GD&ĐT Hà Nội đã xây dựng kế hoạch tuyển chọn đội tuyển và đẩy lịch bồi dưỡng đội tuyển lên sớm hơn.

Đơn cử, tại kỳ tuyển chọn đội tuyển thi học sinh giỏi quốc gia năm học 2024 - 2025, công tác thi chọn đội tuyển đã được tổ chức bài bản. Toàn TP có hơn 2.200 học sinh tham dự kỳ thi chọn đội tuyển ở 13 môn học. Kết quả, 260 học sinh xuất sắc nhất đã ghi danh vào đội tuyển Hà Nội dự thi quốc gia.

Với kỳ thi chọn đội tuyển Olympic Khoa học trẻ quốc tế IJSO 2024, có 226 học sinh đến từ 14 trường THPT trên địa bàn TP đăng kí tham gia. Trên cơ sở kết quả của học sinh dự thi đủ 5 môn: toán, vật lý, hóa học, sinh học, tiếng Anh; Ban tổ chức đã lựa chọn, xếp giải và lựa chọn 6 học sinh đạt thành tích tốt nhất chính thức là thành viên đội tuyển Việt Nam tham gia dự thi tại Runami. Lễ xuất quân đội tuyển IJSO 2024 vừa được Sở GD&ĐT Hà Nội tổ chức trang trọng để chúc mừng, động viên các em.

Cho rằng những đổi mới trong công tác lựa chọn học sinh giỏi tham gia đội tuyển dự thi quốc gia, quốc tế của ngành GD&ĐT Hà Nội là đúng đắn, đại diện lãnh đạo Trường THCS - THPT Newton chia sẻ, cách thức thi chọn đội tuyển chẳng những giúp tăng chất lượng bồi dưỡng mà còn tạo công bằng cho tất cả học sinh và các nhà trường.

Là năm đầu tiên có học sinh lọt đội tuyển quốc gia môn tiếng Nhật, đại diện Trường THPT Hoàng Long thực sự thấy bất ngờ và tự hào. Nhà trường rất vinh dự, hạnh phúc khi học sinh của trường là em Lê Nhật Minh có điều kiện được thử sức tại sân chơi lớn và đẳng cấp. Ngoài sự nỗ lực của cá nhân em và các thầy cô giáo thì cơ hội này em có được là do đổi mới trong cách thức chọn lựa đội tuyển của Sở GD&ĐT Hà Nội.

Về nội dung này, Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội Trần Thế Cương bày tỏ: trước đây, thành viên đội tuyển được chọn theo hình thức cử đi thi căn cứ vào thành tích của học sinh trước đó; nhưng nay, với sự quyết tâm đổi mới, hướng đến việc chọn đúng người, đúng năng lực và tạo công bằng, các em học sinh phải trải qua thi tuyển và nếu đạt kết quả tốt nhất mới có cơ hội vào đội tuyển chính thức.

Trong những năm qua, giáo dục mũi nhọn của Hà Nội đã đạt được nhiều thành tích cao, giúp Hà Nội khẳng định vai trò, vị thế dẫn đầu và dẫn dắt giáo dục cả nước. Một trong những nhân tố quan trọng để làm nên thành công đó nằm ở việc đổi mới phương thức, cách thức trong tuyển chọn, bồi dưỡng học sinh giỏi.