Phóng viên Kinh tế & Đô thị có cuộc trao đổi với Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Nguyễn Mạnh Phương xung quanh vấn đề này.
Thuốc sinh học chiếm khoảng 60%
Ông có thể đánh giá về hiện trạng sử dụng thuốc BVTV có nguồn gốc sinh học, thảo mộc hiện nay trên địa bàn Hà Nội?
- Để bảo đảm an toàn thực phẩm và các yếu tố môi trường, trong những năm qua, Sở NN&PTNT đã triển khai đồng bộ các giải pháp; trong đó hướng dẫn, tuyên truyền, khuyến cáo nông dân hạn chế sử dụng các loại thuốc BVTV có nguồn gốc hóa học độc hại. Bên cạnh đó, khuyến khích, vận động bà con tăng cường sử dụng thay thế bằng các loại thuốc BVTV có nguồn gốc sinh học, thảo mộc.
Đến nay, tỷ lệ sử dụng thuốc BVTV có nguồn sinh học, thảo mộc trên đồng ruộng Hà Nội chiếm khoảng 60% trong tổng khối lượng hóa chất sử dụng. Sở NN&PTNT cũng tổ chức nhiều lớp tập huấn, hướng dẫn bà con các địa phương chăm sóc, bổ sung chế độ dinh dưỡng trong từng giai đoạn sinh trưởng để cây trồng khỏe mạnh, kháng được các loại sâu bệnh. Nhờ đó, số lượng thuốc BVTV mà nông dân Hà Nội sử dụng những năm qua luôn đứng ở nhóm thấp nhất so với các tỉnh, TP của cả nước.
Hà Nội có biện pháp gì để quản lý, kiểm soát chất lượng các sản phẩm thuốc BVTV có nguồn gốc sinh học, thảo mộc, tránh hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng trà trộn?
- Sở NN&PTNT có bộ phận Thanh tra chuyên trách, bên cạnh đó là lực lượng thanh tra chuyên ngành thuộc Chi cục Trồng trọt và BVTV. Hàng năm, Sở phê duyệt kế hoạch thanh tra các cơ sở sản xuất, kinh doanh vật tư nông nghiệp theo chuyên đề hoặc đột xuất khi có dấu hiệu vi phạm.
Qua đó, xử lý nghiêm và thông báo công khai cơ sở vi phạm trên các phương tiện thông tin đại chúng để bà con nông dân biết, không mua và sử dụng sản phẩm kém chất lượng, hàng giả, hàng nhái.
Thực tế, đã có nhiều trường hợp vi phạm về nhãn mác bị cơ quan chức năng của Sở NN&PTNT xử lý. Tuy nhiên, ít trường hợp buôn bán thuốc BVTV, nhất là sản phẩm có nguồn gốc sinh học, thảo mộc là giả, nhái, kém chất lượng.
Cần cơ chế, chính sách hỗ trợ nông dân
Thực tế hiện nay, một bộ phận nông dân vẫn lựa chọn thuốc BVTV có nguồn gốc hóa học để sử dụng cho cây trồng do mang lại tác dụng diệt trừ sâu bệnh hại nhanh chóng. Để khuyến khích bà con sử dụng thuốc BVTV có nguồn gốc sinh học, thảo mộc, cần phải có giải pháp gì, thưa ông?
- Thuốc BVTV có nguồn gốc sinh học, thảo mộc thường có tác dụng diệt trừ sâu bệnh hại trên cây trồng một cách từ từ. Sau khi phun, phải sau 2 - 3 ngày, sâu bệnh mới bị tiêu diệt. Một bộ phận bà con không thích điều này; họ muốn sau khi phun, sâu bệnh hại phải chết ngay lập tức. Đây là yếu tố gây khó khăn trong việc thay đổi nhận thức của nông dân.
Thời gian tới, cùng với Sở NN&PTNT, các địa phương cần tiếp tục đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền để người dân hiểu đúng và đầy đủ ý nghĩa, sự cần thiết của việc sử dụng thuốc BVTV có nguồn gốc sinh học, thảo mộc; nhất là đối với yếu tố bảo vệ môi trường, an toàn thực phẩm, vì sức khỏe cộng đồng.
Theo ông, làm thế nào để có thể đẩy mạnh hoạt động sản xuất, kinh doanh và sử dụng thuốc BVTV có nguồn gốc sinh học, thảo mộc thay thế thuốc BVTV hóa học hiện nay?
- Để khuyến khích việc sử dụng thuốc BVTV sinh học, thảo mộc thay thế sản phẩm có hóa học, các cấp ban ngành của TP cần có cơ chế, chính sách hỗ trợ dành cho tổ chức, cá nhân, hợp tác xã, chủ thể sản xuất, kinh doanh. Thực tế hiện nay, những hỗ trợ trực tiếp dành cho chủ thể để khuyến khích việc sử dụng thuốc BVTV có nguồn gốc sinh học, thảo mộc là chưa có.
Công tác thông tin, tuyên truyền cũng cần được thực hiện sâu rộng, đi vào thực chất và đa dạng hơn. Bởi chỉ khi người dân nhận thấy được đúng và đầy đủ ý nghĩa, sự cần thiết của việc sử dụng thuốc BVTV sinh học, thảo mộc thì mới quan tâm sử dụng thay thế.
Xin cảm ơn ông!
"Sở NN&PTNT khuyến cáo bà con nông dân chỉ phun thuốc BVTV khi mật độ sâu bệnh đến ngưỡng phòng trừ, phun đúng loại thuốc cho các đối tượng. Đồng thời tuyệt đối tuân thủ thời gian cách ly của thuốc để hạn chế tác hại. Điều này không chỉ tốt cho sức khỏe của người tiêu dùng mà còn có lợi cho cả người sản xuất, đặc biệt là mang lại ý nghĩa lớn trên khía cạnh bảo vệ môi trường…" - Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Nguyễn Mạnh Phương