Trung tâm Đào tạo và Nghiên cứu sau đại học về nông nghiệp khu vực Đông Nam Á (SEARCA) và Hiệp hội CropLife châu Á vừa tổ chức đối thoại trực tuyến với chủ đề “Hợp tác với nông dân trong quá trình chuyển đổi hệ thống sản xuất thực phẩm - nông nghiệp”.
Đây là một sự kiện độc lập trong khuôn khổ Hội nghị Thượng đỉnh về Hệ thống thực phẩm năm 2021 của Liên Hợp quốc (UNFSS) với sự tham gia của hơn 40 nông dân tại nhiều quốc gia khác nhau thuộc khu vực châu Á. Tại Việt Nam, với sự hỗ trợ của T.Ư Hội Nông dân Việt Nam, đại diện nông dân đến từ các tỉnh Ninh Bình và Hoà Bình đã tham gia chia sẻ thông tin, kinh nghiệm.
3 chủ đề chính được thảo luận gồm ứng dụng công nghệ số trong sản xuất nông nghiệp an toàn và dinh dưỡng; chính sách thúc đẩy và tạo điều kiện cho mô hình sản xuất nông nghiệp thân thiện với môi trường; liên kết, hợp tác để tăng sức chống chịu của nông dân đối với những tình huống dễ bị tổn thương, cú sốc và biến đổi khí hậu.
Theo Hiệp hội CropLife châu Á, thế giới đang phải đối mặt với rất nhiều thách thức lớn như xoá đói giảm nghèo, đảm bảo an ninh lương thực hay cải thiện dinh dưỡng. Để ứng phó với những thách thức đó, vấn đề cốt lõi cần giải quyết là tạo ra một môi trường thuận lợi để chuyển đổi hệ thống sản xuất thực phẩm nông nghiệp từ truyền thống sang hiện đại. Trong đó nông dân phải được tiếp cận thông tin và sử dụng công nghệ mới một cách dễ dàng.
Đại dịch Covid vừa qua đã làm trầm trọng thêm những lỗ hổng sẵn có trong hệ thống cung cấp thực phẩm trên khắp châu Á. Đồng thời cũng làm lộ ra những lỗ hổng mới như đảm bảo tình bền vững trong chuỗi cung ứng và đẩy nhanh tốc độ ứng dụng của nông dân với các công nghệ mới, nền tảng số để cải thiện sức chống chịu và tiếp tục duy trì năng lực canh tác của nông dân.
Tại đối thoại xung quanh chủ đề 1, nông dân Việt Nam chia sẻ những khó khăn đang gặp phải trong việc ứng dụng công nghệ số vào sản xuất như diện tích canh tác nhỏ, vốn đầu tư hạn chế, khả năng tiếp cận với người tiêu dùng thấp, đầu ra không ổn định...
Nông dân từ các nước khác cũng đều bày tỏ mong muốn một hệ thống kết nối trực tiếp giữa họ với các đơn vị cung ứng nguyên liệu đầu vào và người tiêu dùng. Đồng thời đề cập về các công nghệ mới mà họ đang quan tâm nhiều hiện nay bao gồm ứng dụng thiết bị bay không người lái (UAV/Drone), mạng lưới internet vạn vật (IOT), công nghệ tự động hoá sau thu hoạch…
Nói về các chính sách và chương trình cho các nông hộ nhỏ tại chủ đề 2, nông dân Việt Nam chia sẻ Chính phủ đã có nhiều chính sách và hoạt động thực tế hỗ trợ cải thiện việc sản xuất lương thực cũng như nắm bắt, ứng dụng các cải tiến công nghệ mới. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả cao hơn nữa, cần có thêm khảo sát thực tế, nắm bắt đúng nhu cầu của nông dân cũng như đưa ra các các điều kiện cần và đủ cho việc triển khai công nghệ.
Trong chủ đề thảo luận thứ 3, Đại diện T.Ư Hội Nông dân Việt Nam chia sẻ về một số các chương trình hỗ trợ cho nông dân nên được chú trọng hiện nay. Trong đó nâng cao nhận thức của người nông dân trong việc bảo vệ môi trường, ứng dụng các công nghệ tiên tiến vào phát triển và sản xuất, chú trọng xây dựng các gói bảo hiểm nông nghiệp để ứng phó với thảm hoạ thiên nhiên.
Đặc biệt, đẩy mạnh các chương trình tiếp thị (marketing) nông sản thông qua các sàn thương mại điện tử như Shopee hay Lazada… để giúp người dân kết nối và tiêu thụ nông sản sau thu hoạch một cách nhanh chóng.
