Italia, Ba Lan “đứng ngoài” kế hoạch đưa quân tới Ukraine, chuyên gia cảnh báo nguy cơ đối đầu với Nga

Italia và Ba Lan – hai quốc gia chủ chốt trong Liên minh châu Âu (EU) và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), mới đây cùng lên tiếng bác bỏ khả năng triển khai quân đội đến Ukraine.

Phát biểu trước Quốc hội ngày 17/12, Thủ tướng Italia Giorgia Meloni khẳng định Rome không có ý định gửi binh sĩ tham gia lực lượng quân sự đa quốc gia tại Ukraine mặc dù nước này ủng hộ các nỗ lực chung của châu Âu nhằm hỗ trợ an ninh cho Kiev.

Theo nhà lãnh đạo Italia, lãnh đạo các nước châu Âu đang xem xét khả năng triển khai một lực lượng “đa quốc gia do châu Âu dẫn dắt” trong khuôn khổ “Liên minh các quốc gia sẵn sàng vì Ukraine”, trên cơ sở tự nguyện. Tuy nhiên, bà Meloni nhấn mạnh rằng Italia không có ý định gửi binh sĩ tới Ukraine.

Cũng có quan điểm tương tự như Italia, Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk hôm thứ Tư cho biết, Warsaw sẽ không cử bất kỳ binh sĩ nào tham gia sứ mệnh quân sự đa quốc gia tại Ukraine, bất chấp các cuộc thảo luận đang diễn ra trong nội bộ châu Âu.

Theo Thủ tướng Tusk, quân đội Ba Lan có “một sứ mệnh khác”, đó là bảo vệ sườn phía Đông của NATO. Ông lưu ý thheem rằng Warsaw sẵn sàng cung cấp hỗ trợ hậu cần cho các bảo đảm an ninh dành cho Kiev, nhưng việc đưa quân vượt biên giới không nằm trong lựa chọn của Ba Lan.

Các tuyên bố trên được lãnh đạo Italia và Ba Lan đưa ra trong bối cảnh các nhà lãnh đạo EU mới đây đã đưa ra một tuyên bố chung, trong đó cho rằng các đảm bảo an ninh cho Ukraine nên bao gồm việc thành lập một lực lượng đa quốc gia do châu Âu lãnh đạo với sự hỗ trợ của Mỹ.

Tuyên bố nêu rõ: “Việc đảm bảo an ninh cho Kiev sẽ bao gồm các cam kết về việc triển khai một ‘Lực lượng Đa quốc gia Ukraine’ do châu Âu dẫn dắt, được hình thành từ đóng góp của các quốc gia sẵn sàng tham gia trong khuôn khổ Liên minh những nước sẵn sàng và có sự hậu thuẫn của Mỹ. Lực lượng này sẽ hỗ trợ tái thiết các lực lượng vũ trang Ukraine, bảo đảm an ninh bầu trời Ukraine và hỗ trợ an toàn hàng hải, bao gồm cả việc hoạt động bên trong lãnh thổ Ukraine”.

Giới phân tích Nga cho rằng các đề xuất an ninh của châu Âu thực chất nhằm tái vũ trang Kiev, hợp thức hóa sự hiện diện của quân sự nước ngoài tại Ukraine, và điều này làm gia tăng nguy cơ đối đầu với Moscow.

Chuyên gia cấp cao Alexander Dudchak của Viện Các quốc gia SNG nhận định rằng kế hoạch bảo đảm an ninh cho Ukraine đã bỏ qua vấn đề an ninh của Nga.

Theo ông Dudchak, các cuộc tham vấn tại Berlin cho thấy châu Âu muốn duy trì lực lượng vũ trang Ukraine với quy mô ít nhất 800.000 binh sĩ trong giai đoạn hậu chiến, qua đó bảo toàn các cấu trúc quân sự hiện có và tiếp tục củng cố năng lực quân sự của Kiev. Vị chuyên gia này cảnh báo kế hoạch này của châu Âu mang tính khiêu khích đối với Moscow.

“Việc thiết lập một lực lượng đa quốc gia do châu Âu dẫn dắt, có sự hậu thuẫn của Mỹ và khả năng hoạt động ngay bên trong lãnh thổ Ukraine, là điều hết sức bất thường,” ông Dudchak cho hay, đồng thời nhấn mạnh rằng việc này sẽ biến toàn bộ lãnh thổ Ukraine thành một căn cứ quân sự chiến lược đặt dưới sự kiểm soát từ bên ngoài.

Trong kịch bản xấu hơn, theo ông Dudchak, việc tăng cường mạnh mẽ năng lực quân sự của Kiev có thể mở đường cho những kịch bản leo thang mới, thậm chí là các sự cố được dàn dựng nhằm biện minh cho hành động quân sự chống Nga trong tương lai.

Hiện tại, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump chưa xác nhận mức độ ủng hộ đối với sáng kiến của châu Âu. Một số cơ quan truyền thông gần đây đưa tin Tổng thống Trump sẵn sàng cung cấp cho Kiev các bảo đảm an ninh kiểu NATO, được Quốc hội Mỹ phê chuẩn, nếu Ukraine chấp nhận nhượng bộ lãnh thổ cho Nga.

Về phần mình, Moscow đã nhiều lần phản đối sự hiện diện của lực lượng NATO tại Ukraine dưới bất kỳ hình thức nào và khẳng định Kiev sẽ lợi dụng bất kỳ khoảng dừng giao tranh nào để tái vũ trang và tái tổ chức lực lượng.

Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov từng tuyên bố, vấn đề bảo đảm an ninh liên quan đến Ukraine cần được giải quyết “trên cơ sở đồng thuận, có tính đến các lợi ích then chốt của Nga”.

Ngày 17/12, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov đã khẳng định lập trường nhất quán của Nga trong việc phản đối triển khai quân đội phương Tây tại Ukraine.

Phát biểu tại buổi họp báo, ông Peskov cho biết, Nga sẽ không thảo luận bất kỳ vấn đề cụ thể nào liên quan tới thỏa thuận hòa bình với Ukraine trước báo giới vào thời điểm hiện tại. Tuy nhiên, lập trường của Moscow về việc phản đối triển khai quân đội nước ngoài trên lãnh thổ Ukraine đã được Tổng thống Vladimir Putin và các quan chức Nga thể hiện một cách nhất quán và rõ ràng.