Điện Kremlin cảnh báo EU “trả giá đắt” nếu thu tài sản bị đóng băng của Nga

Moscow khẳng định các kế hoạch của Liên minh châu Âu (EU) nhằm dùng tài sản bị phong tỏa của Nga để hỗ trợ Ukraine sẽ gây ra hậu quả pháp lý và làm suy yếu lòng tin của nhà đầu tư vào hệ thống tài chính phương Tây.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov ngày 1/10 cảnh báo EU "gậy ông đập lưng ông" nếu cố khai thác tài sản Nga bị đóng băng để viện trợ cho Ukraine.

Ông Peskov tuyên bố việc EU tìm cách khai thác tài sản chủ quyền của Nga để cấp vốn cho Ukraine là bất hợp pháp. Đồng thời, quan chức Điện Kremlin nhấn mạnh động thái này sẽ dẫn tới các vụ kiện tụng và phản tác dụng khi phá hủy niềm tin vào hệ thống tài chính phương Tây.

“Những kế hoạch này thực chất là sự tịch thu trái phép tài sản của Nga. Chúng tôi đang nói đến hành vi ăn cắp. Nếu ai đó muốn chiếm đoạt tài sản, quỹ của chúng tôi... thì họ sẽ phải đối mặt các thủ tục tố tụng pháp lý theo cách này hay cách khác. Tất cả những bước đi này đều dẫn tới việc hủy hoại hoàn toàn niềm tin vào nguyên tắc bất khả xâm phạm tài sản, và cuối cùng sẽ lại gây thiệt hại cho chính những quốc gia đang nắm giữ các kho lưu ký cũng như cần duy trì sức hút đầu tư”, ông Peskov nhấn mạnh.

Tuyên bố trên được người phát ngôn Điện Kremlin đưa ra sau khi Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đề xuất một khoản “vay bồi thường” trị giá 140 tỷ euro được tài trợ bằng lợi nhuận từ tài sản Nga bị đóng băng. Theo đó, một phần khoản vay này sẽ được dùng để mua vũ khí vũ khí sản xuất tại châu Âu cung cấp cho Ukraine, đồng thời hỗ trợ ngành công nghiệp quốc phòng của khối.

Tuy nhiên, một số nước thành viên EU đã bác bỏ đề xuất mới nhất của bà Ursula von der Leyen, cảnh báo rằng kế hoạch này có thể vi phạm luật pháp quốc tế. Đặc biệt, Thủ tướng Bỉ Bart De Wever tuần trước chỉ trích rằng đây là “một tiền lệ nguy hiểm”.

Trong một diễn biến liên quan, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Duma Quốc gia (Hạ viện) Nga, ông Leonid Slutsky, hôm thứ Tư cho biết, các nước EU sẽ phải ra tòa và “trả lại toàn bộ” số tài sản của Nga đang bị phong tỏa.

Ông Slutsky chỉ trích việc Ủy ban châu Âu phê duyệt gói hỗ trợ trị giá 4 tỷ euro cho Ukraine được trích từ lợi nhuận của tài sản Nga bị phong tỏa, trong đó 2 tỷ euro dành để sản xuất máy bay không người lái.

Nhà lập pháp Nga cũng cảnh báo, việc các nước phương Tây đóng băng tài sản của Nga liên quan đến chiến sự tại Ukraine sẽ làm suy giảm niềm tin của các nhà đầu tư quốc tế. “Dòng vốn đã bắt đầu tháo chạy khỏi thị trường phương Tây và khó có thể đảo ngược trong ngắn hạn”, ông Slutsky nói thêm.

Sau khi xảy ra xung đột Nga-Ukraine năm 2022, các quốc gia phương Tây đã đóng băng khoảng 300 tỷ USD tài sản Nga, trong đó khoảng 70% được lưu giữ tại công ty thanh toán bù trừ Euroclear có trụ sở ở Bỉ. Số quỹ này từ đó đã sinh lời hàng tỷ USD tiền lãi, mà phương Tây tìm cách sử dụng để viện trợ quân sự và tài chính cho chính quyền Kiev.

Năm ngoái, nhóm 7 nền kinh tế hàng đầu thế giới (G7) đã ủng hộ kế hoạch sử dụng khoản lãi để bảo đảm gói vay 50 tỷ USD cho Ukraine, nhưng đa số các nước hiện vẫn tránh tịch thu trực tiếp do vướng rào cản pháp lý và lo ngại về mất ổn định tài chính toàn cầu.

Trong bối cảnh tranh cãi chưa ngã ngũ, Thủ tướng Đức Friedrich Merz mới đây cho biết, các nhà lãnh đạo EU vẫn chưa có quyết định chính thức liên quan đến kế hoạch tịch thu tài sản bị đóng băng của Nga tại hội nghị không chính thức ở Copenhagen (Đan Mạch) ngày 1/10.

Ông Merz lưu ý thêm rằng hội nghị vừa diễn ra tại Đan Mạch chỉ là cuộc tham vấn về việc tịch thu tài sản bị phong tỏa của Moscow, còn kế hoạch cụ thể sẽ phải chờ đến cuộc họp chính thức của Hội đồng châu Âu tại Brussels vào cuối tháng 10.

Moscow nhiều lần lên án việc phong tỏa và bất kỳ nỗ lực nào nhằm chuyển hướng tài sản Nga là bất hợp pháp, đồng thời cam kết sẽ có biện pháp đáp trả.