Khơi thông, đột phá, kiến tạo không gian phát triển văn hóa

Lan tỏa và nhân lên ngọn lửa thi đua ái quốc

Phát biểu khai mạc Đại hội, Bộ trưởng Bộ VHTT&DL Nguyễn Văn Hùng cho biết, Đại hội Thi đua yêu nước lần thứ IV là sự kiện chính trị quan trọng, ngày hội lớn, nơi hội tụ, biểu dương và tôn vinh các tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến trong phong trào thi đua yêu nước của Bộ VHTT&DL giai đoạn 2021 - 2025. Đồng thời, cùng nhau khơi dậy, lan tỏa và nhân lên ngọn lửa thi đua ái quốc mà Bác Hồ đã thắp sáng.

"Với phương châm xuyên suốt "Quyết liệt hành động - Khát vọng cống hiến", trong ngành văn hóa đã thi đua giữ gìn, bồi đắp bản sắc, nuôi dưỡng hồn cốt dân tộc, chủ động hội nhập, quảng bá văn hóa với bạn bè quốc tế; trong thể thao thi đua rèn luyện để làm rạng danh màu cờ sắc áo, nâng cao vị thế Tổ quốc trên trường quốc tế; trong du lịch thi đua sáng tạo đổi mới để Việt Nam trở thành điểm đến an toàn, thân thiện, hấp dẫn, trở thành điểm sáng trong bức tranh kinh tế - xã hội nhiều năm; báo chí truyền thông trở thành "Mạch dẫn tri thức - Kết nối niềm tin giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân". Các lĩnh vực quản lý Nhà nước đang tập trung cho sứ mệnh giữ gìn hồn cốt dân tộc, khơi dậy khát vọng phát triển, lan tỏa niềm tin, trí tuệ và bản lĩnh Việt Nam" - Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh.

Trong 5 năm qua Bộ VHTT&DL đã trình khen gần 400 Huân chương Lao động, gần 800 Bằng khen của Thủ tướng, 26 tập thể được tặng "Cờ Thi đua của Chính phủ"; Chủ tịch nước trao tặng 16 giải thưởng Hồ Chí Minh, 112 giải thưởng Nhà nước, 124 Nghệ sĩ Nhân dân, 268 Nghệ sĩ Ưu tú, 65 Nghệ nhân Nhân dân, 563 Nghệ nhân Ưu tú. Đặc biệt, tại Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống Ngành, Bộ VHTT&DL vinh dự được trao Huân chương Lao động hạng Nhất.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, lãnh đạo Bộ VHTT&DL cũng thẳng thắn nhìn nhận, việc triển khai các phong trào thi đua yêu nước ở một số thời điểm, tại một số đơn vị vẫn còn chưa cụ thể; chưa khơi dậy được hết tiềm năng, trí tuệ, khả năng tiềm ẩn bên trong mỗi chủ thể, mỗi cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động.

Theo Bộ trưởng Bộ VHTT&DL Nguyễn Văn Hùng, Đại hội Thi đua yêu nước lần thứ IV của Bộ VHTT&DL diễn ra trong bối cảnh mà Đảng, Nhà nước và cả hệ thống chính trị đã và đang triển khai đồng bộ những quyết sách mang tính lịch sử, đột phá chiến lược để đưa đất nước vững bước vào Kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên phát triển giàu mạnh và thịnh vượng. Đặc biệt, Bộ Chính trị sẽ ban hành Nghị quyết về chấn hưng và phát triển văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên mới. Nghị quyết ra đời chính là nền tảng, động lực mạnh mẽ hơn nữa để Bộ và ngành VHTT&DL phát triển vững mạnh.

Đứng trước những yêu cầu và nhiệm vụ mang tính thời đại đặt ra cho Bộ VHTT&DL rất nhiều công việc mới và khó. Trong đó việc triển khai các phong trào thi đua yêu nước có vài trò rất quan trọng, cấu thành sức mạnh bền trong, khơi dậy và đánh thức mạnh mẽ khát vọng cống hiến của mỗi tổ chức, mỗi đơn vị, mỗi cá nhân.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đề nghị, ngành VHTT&DL cần hiểu thi đua để tham mưu đúng, tham mưu trúng, kịp thời và sáng tạo, tạo nên hệ thống thể chế, chính sách pháp luật ngày càng đồng bộ, kiến tạo sự phát triển, tạo ra những công trình, tác phẩm nghệ thuật đặc sắc, giàu tính nhân văn, phản ánh chiều sâu trong đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của đất nước và thời đại. 

Cùng với đó, xây dựng môi trường văn hóa trong mọi lĩnh vực - từ văn hóa công sở, văn hóa báo chí, văn hóa doanh nhân, văn hóa chính trị, đến đời sống văn hóa ở từng khu dân cư, tổ dân phố - ngày càng văn minh, thân thiện, giàu bản sắc, hướng tới một nền báo chí, xuất bản chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại và kiến tạo những chính sách đột phá để đưa du lịch phát triển mạnh mẽ.

Đặc biệt là xây dựng hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao ngày càng hiện đại, lưỡng dụng, phục vụ ngày càng tốt hơn nhu cầu thụ hưởng văn hóa, giải trí của Nhân dân, tạo ra những dấu ấn, những kỳ tích trong thể thao thể hiện sức mạnh dân tộc.

Đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững trong kỷ nguyên mới

Phát biểu tại Đại hội, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long gửi lời chúc tốt đẹp nhất tới 300 tấm gương điển hình tiên tiến, đại diện cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, văn nghệ sĩ, vận động viên, huấn luyện viên, người lao động trong toàn ngành VHTT&DL.

Phó Thủ tướng đánh giá những năm qua, ngành VHTT&DL đã tiếp tục chuyển đổi mạnh mẽ tư duy từ “làm văn hóa” sang “quản lý Nhà nước về văn hóa”. Thể chế, cơ chế, chính sách về văn hóa, thể thao, du lịch được bổ sung, phát triển mới, ngày càng hoàn thiện, toàn diện, sâu sắc hơn; hệ thống văn bản quy phạm pháp luật tương đối hoàn chỉnh với 433 văn bản quy phạm pháp luật.

Công tác bảo tồn, tôn tạo và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống và di sản văn hóa đạt nhiều kết quả, nhiều sự kiện văn hóa lớn được tổ chức thành công, huy động được sự tham gia đông đảo của quần chúng Nhân dân. Nhiều di sản văn hóa có giá trị của Việt Nam được UNESCO công nhận và ghi danh. Hệ thống thiết chế văn hóa đã cơ bản được hình thành từ T.Ư đến địa phương, góp phần thu hẹp dần khoảng cách về hưởng thụ văn hóa giữa các vùng, miền.

Đặc biệt, các ngành công nghiệp văn hóa tiếp tục phát triển. Các hoạt động đối ngoại về văn hóa, thể thao và du lịch, quảng bá hình ảnh đất nước, con người và nền văn hóa nghệ thuật Việt Nam ra nước ngoài tiếp tục được đẩy mạnh.

Du lịch phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch, trong những năm gần đây đều phát triển vượt chỉ tiêu đề ra, được đánh giá là điểm sáng kinh tế; trong 8 tháng đầu năm 2025, tổng lượng khách du lịch quốc tế đến Việt Nam đạt gần 14 triệu lượt, tăng gần 22% so với cùng kỳ năm 2024; tổng thu ước đạt trên 700.000 tỷ đồng. 

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long đề nghị trong thời gian tới, ngành VHTT&DL cần tiếp tục gìn giữ, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, xây dựng đời sống văn hóa lành mạnh; gắn phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” với Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh.

Đồng thời tập trung xây dựng dự thảo Nghị quyết của Bộ Chính trị về Chấn hưng và phát triển văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên mới. Sớm quyết định đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa theo thẩm quyền. Phát động và triển khai thi đua sáng tạo, lan tỏa sáng kiến về gìn giữ, bảo tồn di sản văn hóa, kiến tạo môi trường văn hóa lành mạnh và thúc đẩy phát triển công nghiệp văn hóa, công nghiệp giải trí.

Cùng với đó, phát triển du lịch bền vững, sáng tạo, chuyên nghiệp, văn minh, trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Phát động mạnh mẽ phong trào thi đua, khuyến khích các địa phương, doanh nghiệp đổi mới sáng tạo trong từng sản phẩm, dịch vụ du lịch; xây dựng hệ sinh thái du lịch thông minh, phát triển sản phẩm du lịch xanh, nâng cao vị thế của Việt Nam trên bản đồ du lịch thế giới.

Phó Thủ tướng cũng đề nghị Bộ VHTT&DL đẩy mạnh phong trào “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”, gắn thi đua rèn luyện thể dục thể thao với nâng cao sức khỏe, tầm vóc, chất lượng nguồn nhân lực. Tổ chức phong trào thi đua trong thể thao thành tích cao, hướng tới chuyên nghiệp hóa, xã hội hóa, tập trung đầu tư cho những môn thể thao thế mạnh, từng bước nâng cao vị thế thể thao Việt Nam.

Phát huy hơn nữa vai trò của công tác báo chí, xuất bản là công cụ sắc bén của Đảng, Nhà nước trên mặt trận tư tưởng - văn hóa, là diễn đàn tin cậy của Nhân dân và là cầu nối quảng bá hình ảnh Việt Nam ra thế giới. Xây dựng hệ sinh thái truyền thông số, xuất bản điện tử đa nền tảng, ứng dụng công nghệ mới để phục vụ nhân dân nhanh chóng, chính xác, hiện đại.

Đặc biệt, đẩy mạnh chuyển đổi số; triển khai đồng bộ ứng dụng công nghệ số trong quản lý và số hóa di sản, bảo tàng, thư viện, điện ảnh; phát triển các nền tảng quảng bá văn hóa trực tuyến, tiến tới xây dựng cơ sở dữ liệu lớn trong toàn ngành.

“Tôi mong muốn và tin tưởng rằng toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, văn nghệ sĩ, những người làm công tác VHTT&DL sẽ tiếp tục phát huy tinh thần tiên phong khơi thông, đột phá, kiến tạo không gian phát triển VHTT&DL, góp phần đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững trong kỷ nguyên mới” – Phó Thủ tướng đề nghị.

Tại Đại hội, Phó Thủ tướng Lê Thành Long và Bộ trưởng Bộ VHTT&DL Nguyễn Văn Hùng thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước trao danh hiệu Anh hùng Lao động cho HLV Mai Đức Chung. Cũng tại Đại hội, Thứ trưởng Bộ VHTT&DL Trịnh Thị Thủy đã phát động Phong trào thi đua yêu nước của Bộ VHTT&DL giai đoạn 2025 - 2030.