Nguy hiểm khôn lường
Theo thống kê từ Chi nhánh khai thác đường sắt Sài Gòn, từ đầu năm đến nay, trên tuyến đường sắt Bắc - Nam đoạn qua địa bàn tỉnh Đồng Nai đã xảy ra 10 vụ ném đá lên tàu. Trong đó, tháng 2 xảy ra 1 vụ, tháng 4 xảy ra 4 vụ, tháng 5 xảy ra 4 vụ và tháng 6 xảy ra 1 vụ.
Gần đây nhất, vào đêm 30/5, tàu SE7 khi đi ngang Km 1690+100 (phường Tân Biên, TP Biên Hòa) bất ngờ bị ném đá làm vỡ kính toa số 21569.
Chiều 1/6, tàu SE6 đang lưu thông trên đường sắt Bắc - Nam. Khi đi đến Km 1681+500 (xã Bình Minh, huyện Trảng Bom) cũng bị ném đá vỡ kính toa số 31403.
Trong khi đó, tại Bình Thuận, từ tháng 3 đến nay xảy ra 5 vụ ném đất đá lên đoàn tàu chở khách đi qua các huyện Bắc Bình, Tuy Phong và Hàm Thuận Bắc. Hậu quả làm vỡ 6 tấm cửa kính các toa tàu và làm gián đoạn hoạt động vận tải đường sắt.
Hồi tháng 5, Công an xã Sông Lũy, huyện Bắc Bình đã phát hiện và xử lý nghiêm đối tượng N.T.N. (sinh năm 1987 thường trú thôn Hòa Bình, xã Sông Lũy, huyện Bắc Bình) về hành vi nhiều lần ném đá lên tàu hỏa.
Ông Trần Cao Thắng - Trưởng Ban an ninh an toàn, Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam cho biết, tình trạng ném đất đá lên tàu vài năm trở lại đây đã giảm về số vụ, nhưng từ đầu năm đến nay lại tăng trở lại. Điểm nóng nhiều vụ ném đất đá lên tàu nhất thời gian gần đây là tại địa phận tỉnh Đồng Nai.
Các vụ việc chủ yếu xảy ra ở khu vực vắng vẻ hoặc vào ban đêm nên việc xác định thủ phạm rất khó. Thường khi tàu dừng lại và lực lượng chức năng có mặt thì người ném đá đã bỏ đi. Việc truy bắt đối tượng phải mất nhiều thời gian.
Các vụ ném đá hầu hết đều làm vỡ kính của các đoàn tàu gây ảnh hưởng đến an toàn chạy tàu và trật tự an toàn giao thông đường sắt.
Tỉnh Bình Thuận vừa qua đã bắt được một đối tượng để phạt răn đe nhưng cũng có những địa phương rình mãi không bắt được đối tượng nào.
Do đó, song song với việc ngành đường sắt đầu tư vật liệu chống vỡ, thường xuyên nhắc nhở hành khách cảnh giác, không ngồi quá gần hoặc thò đầu ra cửa sổ nhằm tránh nguy cơ tai nạn, việc nâng cao nhận thức cho người dân về đảm bảo an toàn tàu chạy là rất quan trọng.
Chỉ một hành động nhỏ là ném đá lên tàu nhưng có thể uy hiếp an toàn đường sắt do tàu chạy ở tốc độ cao. Bên cạnh đó, còn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh mạng của người người đi tàu. Thậm chí đá có thể văng ngược lại người ném hoặc người dân đang đứng gần đường sắt gây nên những thiệt hại về người không lường trước được.
Cần tăng mức phạt
Tình trạng ném đất đá lên tàu đã xảy ra nhiều năm nay, diễn biến số vụ tăng giảm tùy từng năm. Vì vậy, công tác tuyên truyền được Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam tiến hành thường xuyên để đảm bảo an ninh an toàn đường sắt.
Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam yêu cầu tất cả chi nhánh khai thác, tiểu ban an ninh trật tự, ATGT đường sắt các khu vực phối hợp với chính quyền và lực lượng chức năng địa phương tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật cho người dân. Trong đó, tập trung tuyên truyền về tác hại của việc ném đất, đá lên tàu.
Chỉ đạo các ga khi nhận được báo cáo của trưởng tàu về việc bị ném đất đá lên tàu, cần khẩn trương phối hợp với cơ quan công an và chính quyền địa phương lập biên bản. Ban lái tàu lưu giữ các video camera hành trình của đầu máy và gửi dữ liệu về Tổng Công ty làm căn cứ để các đơn vị liên quan làm việc với cơ quan công an và chính quyền địa phương.
Ông Trần Cao Thắng cho biết, đối với “điểm nóng” về ném đất đá lên tàu hiện nay tại Đồng Nai, ngành đường sắt phối hợp với với Ban ATGT, Công an và Sở GTVT địa phương triển khai nhiều biện pháp ngăn chặn.
Bên cạnh việc phát thanh tuyên truyền, phổ biến kiến thức để người dân chấp hành các quy định đảm bảo ATGT đường sắt. Ngành đường sắt còn tổ chức ký cam kết với địa phương để nâng cao trách nhiệm quản lý tuyến đường sắt qua địa bàn.
Ném đá lên tàu không chỉ gây nguy hiểm cho việc chạy tàu mà còn vi phạm quy định về trật tự công cộng, có thể bị xử phạt hành chính hoặc hình sự tùy theo tính chất hành vi và mức độ thiệt hại.
Theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP về vi phạm quy định trật tự công cộng, hành vi ném đá vào tàu hỏa đang chạy bị xử phạt hành chính từ 3.000.000 - 5.000.000 đồng. Đồng thời người vi phạm còn bị tịch thu tang vật, phương tiện và buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu. Nếu làm người khác bị thương buộc chi trả toàn bộ chi phí khám bệnh, chữa bệnh.
Đối với người nước ngoài có hành vi vi phạm thì ngoài hình thức phạt nêu trên còn bị áp dụng hình phạt trục xuất.
Bên cạnh đó, hành vi cố ý ném đá vào tàu hỏa làm người khác bị thương sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự khi gây thương tích với tỷ lệ thương tật từ 11% trở lên. Hình thức phạt là cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng - 03 năm.
Các chuyên gia giao thông cho rằng, ném đá đất lên tàu hỏa không phải là hành vi chơi đùa vô ý của trẻ con mà thực tế có những người trưởng thành vẫn ngang nhiên coi nhẹ hành vi nguy hiểm này.
Để việc ném đất đá lên tàu sớm chấm dứt, cơ quan chức năng cần xem xét chế tài xử phạt mạnh, mang tính răn đe cao. Địa phương cũng cần nêu cao trách nhiệm trong việc điều tra, xác minh truy bắt, kiên quyết xử lý nghiêm những người có hành vi ném đá lên tàu hỏa. Nếu không làm tới nơi tới chốn thì tình trạng ném đá lên tàu sẽ còn tái diễn.
