Nhanh nhạy bắt kịp xu hướng của thị trường, từ sản phẩm chăn bông truyền thống, đến nay làng nghề Trát Cầu, xã Tiền Phong, huyện Thường Tín đã mở rộng sản phẩm sang chăn, ga, gối, đệm với nhiều kiểu dáng, mẫu mã đẹp mắt. Tuy mang lại thu nhập cao cho người dân nhưng sự phát triển của làng nghề vẫn còn khá nhiều lo ngại.
Mang hơi ấm đến mọi miền
Đến Trát Cầu vào mùa này, ô tô, xe tải chở hàng chạy nườm nượp để mang đi khắp nơi tiêu thụ. Chị Nguyễn Thị Phượng, chủ cơ sở sản xuất Phượng Thế cho biết, trước đây làng nghề chỉ làm những chiếc chăn bông với dụng cụ bật bông đơn giản. Tuy nhiên, từ gần chục năm trở lại đây, người tiêu dùng ưa chuộng các sản phẩm chăn, đệm với kiểu dáng, mẫu mã theo phong cách nước ngoài, đặc biệt của Hàn Quốc. Thế nên, nhiều hộ gia đình ở Trát Cầu đã đầu tư máy móc hiện đại, có giá hàng trăm triệu đồng vào sản xuất, cải tiến chất lượng, mẫu mã sản phẩm. "Chăn, ga, gối, đệm của Trát Cầu có từ dòng bình dân đến cao cấp, hợp với túi tiền của người dân nên bán rất chạy" - chị Phượng chia sẻ.
Thị trường tiêu thụ sản phẩm của Trát Cầu trải rộng từ các tỉnh Tây Nguyên trở ra nhưng chủ yếu tập trung ở miền Bắc. Theo UBND xã Tiền Phong, toàn xã có 5 thôn thì 3 thôn có nghề truyền thống: Điêu khắc Định Quán, mộc dân dụng Thượng Cung, chăn ga gối đệm Trát Cầu. Trong đó nghề làm chăn, ga, gối, đệm ở Trát Cầu là phát triển mạnh nhất, chiếm tới 50% lao động của xã. Nhờ có nghề này mà tỷ lệ hộ nghèo giảm đáng kể. Đến Trát Cầu hôm nay, nhà cửa cao tầng mọc lên san sát như phố. Theo thống kê, trong thôn hiện có khoảng gần 50 doanh nghiệp với 100 ô tô tải, 30 chiếc xe con. Bình quân mỗi hộ làm nghề có thu nhập trên 100 triệu đồng/năm, nếu xưởng lớn có thể thu nhập lên tới hàng chục tỷ đồng/năm như hộ ông Lê Văn Minh, ông Vũ Văn Khuông, anh Nguyễn Hữu Đán…
Phát triển chưa bền vững
Mặc dù nghề làm chăn, ga, gối, đệm đang từng ngày làm thay đổi cuộc sống của người dân nơi đây, song để phát triển làng nghề bền vững vẫn còn nhiều lo ngại. Trước hết là về vấn đề thương hiệu, hiện nay nhiều hộ sản xuất của Trát Cầu đã chú ý tới việc đăng ký, xây dựng thương hiệu. Tuy nhiên, đa số tên thương hiệu sản phẩm đều "na ná" giống tên gọi sản phẩm cùng loại của Hàn Quốc như: Coshyhan, Hansan, Vikosan, Hacovic… Chính điều đó đã gây ra hiểu nhầm của nhiều người, cho rằng làng nghề Trát Cầu sản xuất hàng nhái, hàng giả.
Cùng với đó, vấn đề an toàn cháy nổ vẫn chưa được các hộ sản xuất quan tâm đúng mức dù chăn, ga, gối, đệm là sản phẩm dễ bắt lửa. Mới đây nhất, vụ hỏa hoạn tại Công ty TNHH sản xuất thương mại Vikosan ngày 28/11 đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về thực trạng này. Toàn bộ nhà xưởng sản xuất chăn, ga, gối đệm rộng hơn 4.000m² bị cháy rụi, thiệt hại ước tính khoảng 7 tỷ đồng. Ông Dương Ngọc Minh, Phó Chủ tịch UBND xã Tiền Phong cho biết, mỗi hộ chỉ có một bể chứa nước nhỏ, với số lượng hàng hóa lớn, dễ bắt lửa, nếu có hỏa hoạn xảy ra thì rất khó dập tắt.
Một vấn đề đáng lo ngại nữa là tình trạng ô nhiễm môi trường do lượng rác thải làng nghề lớn và thói quen đốt giẻ rách của các hộ sản xuất. Năm 2010 xã Tiền Phong có kiến nghị với huyện Thường Tín cho đào một hố chôn rác thải. Tuy nhiên, đến nay, hố chôn đã gần đầy do lượng thải quá lớn. Ngoài ra, để giảm áp lực cho khu dân cư, xã đã quy hoạch cụm điểm công nghiệp làng nghề diện tích 7,8ha, đã giao cho 63 hộ dân trên diện tích khoảng 35.000m² từ tháng 7/2011 nhưng cho tới nay, các hộ này vẫn chưa được cấp phép xây dựng nhà xưởng. Chính vì vậy, cả người dân và lãnh đạo xã Tiền Phong đều kiến nghị, huyện, thành phố sớm tạo điều kiện đẩy nhanh cấp phép cho các hộ dân.
| Toàn xã có 1.200 hộ dân làm nghề sản xuất chăn, ga, gối, đệm. Đây không chỉ là nghề mang lại thu nhập chính cho người dân trong xã mà còn tạo việc làm cho hàng nghìn lao động từ các xã lân cận và tỉnh khác như Hòa Bình, Thanh Hóa, Phú Thọ… với mức lương bình quân 1,5 - 2 triệu đồng/tháng. Ông Dương Ngọc Minh Phó Chủ tịch UBND xã Tiền Phong |
