Hiện nay, Việt Nam chưa có hãng hàng không chuyên trách vận tải hàng hóa. Do đó, sự ra đời của một hãng hàng không như dự án mà IPP Air Cargo đề xuất được kỳ vọng sẽ giúp khai thác tốt phần dư địa trên của ngành hàng không Việt Nam. Tuy nhiên, trong báo cáo mới nhất gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ GTVT kiến nghị chưa xem xét cho phép thành lập hãng hàng không mới trong giai đoạn hiện nay, bao gồm cả việc thành lập hãng hàng không chuyên chở hàng hóa.
Lý giải cho kiến nghị trên, Bộ GTVT cho biết, hiện các hãng hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines, VietJet Air, Bamboo Airways, Pacific Airlines, Vietravel Airlines) đều đã được cấp giấy phép kinh doanh vận chuyển hàng không (bao gồm cả việc chở hành khách và hàng hóa) đang triển khai thực hiện các chuyến bay chuyên chở hàng hóa, gồm cả việc chở hàng trên khoang hành khách nhằm tăng thêm năng lực vận chuyển hàng hóa và có thêm nguồn thu để bù đắp thiệt hại do dịch Covid-19. Đặc biệt, tỷ trọng doanh thu từ vận tải hàng hóa trong tổng doanh thu từ vận tải hàng không của các hãng giai đoạn trong dịch đều tăng gấp 3 lần so với trước dịch.
Mặc dù “lắc đầu" với đề xuất lập hãng hàng không vận tải vào thời điểm hiện tại nhưng Bộ GTVT vẫn bỏ ngỏ khả năng thông qua trong tương lai khi khẳng định sẽ tiếp tục theo dõi tình hình thị trường, ảnh hưởng của dịch bệnh. Bộ sẽ báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định về khả năng thành lập hãng hàng không mới vào thời điểm thị trường hàng không phục hồi (dự kiến 2022).
Phải đánh giá toàn diệnTrao đổi với phóng viên Kinh tế & Đô thị, nhiều chuyên gia cho rằng, việc thành lập một hãng hàng không chuyên vận tải hàng hóa ở Việt Nam là rất cần thiết. Tuy nhiên, thời điểm nào thích hợp để thực hiện việc này lại là câu chuyện hoàn toàn khác. GS.TS Từ Sỹ Sùa – giảng viên cao cấp Đại học GTVT cho biết, hàng không cũng giống nhiều lĩnh vực vận tải khác như đường bộ, đường sắt... đều có 2 đối tượng là vận tải hành khách và vận tải hàng hóa. Trong khi đó, theo quy định hiện hành ở Việt Nam, DN đăng ký vận tải hành khách sẽ được phép vận tải hàng hóa nhưng đăng ký vận tải hàng hóa thì không được vận tải hành khách. Riêng với hàng không, hiện nay, Việt Nam chưa có một hãng hàng không nào chuyên vận tải hàng hóa mà phải thuê DN nước ngoài.
Từ những phân tích trên, GS.TS Từ Sỹ Sùa khẳng định, trong bối cảnh phát triển của hàng không thế giới cũng như hàng không trong nước, việc hình thành một DN vận tải hàng hóa bằng đường hàng không là rất cần thiết, giúp cho chi phí vận tải hàng hóa rẻ hơn. Theo GT.TS Từ Sỹ Sùa, thời điểm phù hợp để thành lập DN vận tải hàng hóa bằng đường hàng không phụ thuộc vào nhiều yếu tố và cần phải được đánh giá toàn diện từ các cơ quan quản lý Nhà nước trong lĩnh vực hàng không cũng như các cơ quan liên quan.
Trong khi đó, PGS.TS Nguyễn Thiện Tống – chuyên gia hàng không cho rằng, việc thành lập DN vận tải hàng hóa bằng đường hàng không cần được nghiên cứu kỹ và thời điểm hiện tại, khi dịch bệnh Covid-19 vẫn đang diễn biến phức tạp thì chưa phải lúc phù hợp cho việc này. Bởi Covid-19 đang ảnh hưởng lớn ngành hàng không. Đặc biệt với vận tải hành khách sụt giảm sản lượng nghiêm trọng. Các hãng bay hoàn toàn có thể đẩy mạnh vận tải hàng hóa để lấp vào khoảng trống mà vận tải hành khách để lại.
