Trong một tuyên bố đăng trên trang web của Điện Kremlin, Tổng thống Putin đã chỉ thị cho Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu tạm dừng các hoạt động chiến đấu trong 36 giờ, kể từ đầu ngày 6/1 (giờ Moscow) để công dân Ukraine - bao gồm cả các vùng đất ly khai hiện đã sáp nhập Nga - có thể đón lễ Giáng sinh của Chính thống giáo Nga vào cuối tuần này.
Tuyên bố của nhà lãnh đạo được đưa ra chỉ vài giờ sau khi người đứng đầu Giáo hội Chính thống Nga, Thượng phụ Kirill, công khai kêu gọi ngừng bắn để đánh dấu ngày lễ tôn giáo lớn.
"Dựa trên thực tế là một số lượng lớn công dân theo Chính thống giáo sống trong các khu vực giao tranh, chúng tôi kêu gọi phía Ukraine tuyên bố ngừng bắn và cho họ cơ hội tham dự các buổi lễ vào Đêm Giáng sinh, cũng như Ngày Chúa giáng sinh" - ông Putin nói trong mệnh lệnh hôm 5/1.
Nếu được thực hiện, đây sẽ là lệnh ngừng bắn đầu tiên kể từ khi chiến tranh nổ ra hơn 10 tháng trước, và có thể đã mang lại bước đi hữu hình đầu tiên cho cả hai bên trong việc chấm dứt giao tranh. Tuy nhiên, đáp lại đề xuất của Tổng thống Putin là phản ứng lạnh nhạt từ Ukraine và các đồng minh phương Tây.
"Hiện tại có sự hoài nghi đáng kể ở cả Mỹ và trên toàn thế giới" - phát ngôn viên Lầu Năm Góc, Tướng Patrick Ryder, nói trong một cuộc họp báo của Lầu Năm Góc ngay sau khi lời đề nghị của ông Putin được công khai - "Nếu thực sự quan tâm đến việc chấm dứt bạo lực và đổ máu, Điện Kremlin sẽ rút quân khỏi các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng và chấm dứt chiến tranh một lần và mãi mãi".
Phát ngôn viên Lầu Năm Góc nói thêm: "Trọng tâm của chúng tôi là sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine về an ninh khi họ chiến đấu để bảo vệ đất nước".
Giống như chính quyền Washington, Ukraine cũng nhanh chóng từ chối đề nghị ngừng bắn của ông Putin. Trong một bài đăng trên Twitter, Mykhailo Podolyak, cố vấn cấp cao của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, cáo buộc Moscow đang "câu giờ" cho một chiến dịch tấn công kéo dài nhắm vào các thành phố và vùng bị chiếm đóng của Ukraine.
"(Nga) phải rời khỏi các vùng lãnh thổ bị chiếm đón. Chỉ khi đó một "thỏa thuận đình chiến tạm thời" mới thành sự thật" - cố vấn cấp cao của Tổng thống Ukraine viết. Bản thân ông Zelensky cũng bác bỏ đề nghị ngừng bắn của Điện Kremlin trong bài phát biểu hàng đêm trước quốc gia.
"Họ muốn sử dụng Giáng sinh như một vỏ bọc, dù chỉ trong thời gian ngắn, để ngăn chặn bước tiến của chúng ta (ở miền Đông Ukraine) và mang thiết bị, đạn dược và quân đội được huy động đến gần các vị trí của chúng ta hơn" - nhà lãnh đạo Ukraine nói.
Việc Nga và Ukraine không có khả năng đồng ý về một lệnh ngừng bắn tạm thời càng cho thấy sẽ khó khăn như thế nào để đưa họ lại với nhau cho các cuộc đàm phán hòa bình thực sự. Mặc dù cả hai bên đều nói rằng họ cởi mở với khái niệm đàm phán hòa bình, nhưng họ vẫn còn nhiều khác biệt về yêu cầu và điều kiện tiên quyết.
Tổng thống Putin hôm 5/1 đã điện đàm với nhà đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan - người được cho là đã kêu gọi nhà lãnh đạo Nga ra lệnh "ngừng bắn đơn phương" ở Ukraine. Hãng thông tấn TASS cho biết, Tổng thống Putin nói rằng ông vẫn để ngỏ khả năng "đối thoại nghiêm túc" với Kiev.
