Ảo giác do ma túy khởi phát muộn thường xuất hiện ở những người nghiện ma túy lâu năm. Thoạt đầu thường chỉ là những tiếng “o o..” hay “u u...” ở bên tai, người bệnh mô tả nghe như tiếng ve, tiếng dế kêu, xuất hiện bất chợt và tồn tại không thường xuyên trong ngày. Dần dần những ảo thanh thô sơ đó xuất hiện ngày càng nhiều trong ngày, cường độ của ảo thanh cũng mạnh dần lên làm bệnh nhân cảm thấy rất khó chịu, phải bận tâm vào ảo thanh và không tập trung được suy nghĩ vào công việc cần làm.
Người bệnh thường phản ứng lại bằng cách bịt ngón tay vào lỗ tai hoặc lấy bông vê lại nhét vào lỗ tai mong những ảo thanh đó giảm bớt đi. Các ảo thanh thô sơ ngày càng phát triển dần thành ảo thanh lời nói. Bệnh nhân nghe thấy những tiếng người nói chuyện với nhau xào xạc bên tai mình. Các tiếng nói có thể nói về bệnh nhân như khen, chê, nguyền rủa, dọa nạt bệnh nhân hoặc xúi giục, ra lệnh có tính cưỡng bức cho người bệnh làm một điều gì đó nguy hiểm đến tính mạng như treo cổ, trèo lên cột điện cao thế, giết người...
Nhiều bệnh nhân bị ảo thanh chi phối đã có các hành động nguy hiểm cho bản thân và những người xung quanh. Bệnh nhân cho là có người đang theo dõi làm hại mình một cách dã man nên họ ra tay trước, mục đích phòng vệ. Ngoài ảo thanh, ảo giác, nhiều bệnh nhân nghiện ma túy bị trầm cảm, hay gặp ở các bệnh nhân sau cai ma túy nhóm amphetamine. Bệnh nhân buồn chán, khí sắc giảm, thường nằm ngồi một chỗ, ít hoạt động. Bệnh nhân luôn thấy mệt mỏi trong người, kiệt sức như mất hết sinh lực và không muốn hoạt động gì. Tiếng nói nhỏ, thì thầm, nói ngắt quãng, đôi khi có hoang tưởng tự buộc tội. Cử động cứng nhắc như cử động của người máy, hay mò mẫm ở chỗ khuất trong phòng để tìm ma túy, làm những động tác như pha chế ma túy hay tiêm chích, hút ma túy, nói những câu như rủ người khác chơi ma túy... Những lúc ấy, nếu có ai đập mạnh vào người thì bệnh nhân choàng tỉnh dậy, ngơ ngác rồi lại nhanh chóng chìm vào cơn mê sảng. Cơn sảng thường tự hết vào ngày hôm sau với một giấc ngủ sâu, nhưng có bệnh nhân cơn sảng kéo dài đến vài ngày.TS Nguyễn Mạnh Hùng - Giám đốc Bệnh viện Tâm thần Ban ngày Mai Hương
