Mở cánh cửa cho xuất khẩu nông sản Hà Nội

Nhiều sản phẩm thế mạnh

Trong số các sản phẩm nông nghiệp xuất khẩu thế mạnh của Hà Nội phải kể đến nhóm cây gia vị. Đây là nhóm cây trồng không cần quy mô lớn, song lại có yêu cầu cao về tiêu chuẩn trong sản xuất và chế biến. Giám đốc Công ty TNHH Phát triển nông nghiệp và Tư vấn môi trường (quận Long Biên) Trần Văn Hiếu chia sẻ, công ty chuyên chế biến các sản phẩm gia vị hữu cơ từ gừng, nghệ, quế, hồi, tỏi, ớt, sả.

Vùng sản xuất nguyên liệu chính của công ty là ở các tỉnh Cao Bằng, Hà Giang; còn ở Hà Nội vùng nguyên liệu rất ít, quy mô nhỏ. Trung bình mỗi năm, công ty sản xuất khoảng 300 tấn quế khô, 200 tấn hồi khô, 500 tấn gừng tươi, 100 tấn nghệ khô và 200 tấn ớt chỉ thiên tươi… Các sản phẩm của công ty chủ yếu xuất khẩu sang Mỹ, một số nước châu Âu, Trung Đông, Hàn Quốc, Nhật Bản…

Một loại rau ăn lá của Hà Nội được xuất khẩu sang một số nước và được người tiêu dùng ưa thích, bán giá cao đó là rau muống. Rau muống đạt tiêu chuẩn VietGAP nếu bán tại các siêu thị ở Hà Nội có giá 10.000 - 15.000 đồng/bó, nhưng khi xuất sang Hàn Quốc lại có giá đến 2.880 won/bó (tương đương 52.000 đồng/bó).

Theo Giám đốc Hợp tác xã Sản xuất, kinh doanh dịch vụ nông nghiệp Văn Đức (huyện Gia Lâm) Nguyễn Văn Minh, hợp tác xã có khoảng 250ha trồng rau an toàn, trong đó có 15ha đạt tiêu chuẩn VietGAP. Hợp tác xã một số sản phẩm, chủ yếu là các loại rau cải xuất sang thị trường Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc)…

Đánh giá về hoạt động sản xuất, xuất khẩu nông sản, Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Nguyễn Xuân Đại cho biết, mặc dù quy mô sản xuất nhỏ lẻ, phân tán, song tổng diện tích sản xuất nông nghiệp của Hà Nội lại khá lớn và có nhóm ngành hàng phù hợp với quy mô sản xuất để xuất khẩu. Sản phẩm nông nghiệp xuất khẩu chủ yếu của Hà Nội là quế, hồi, gia vị (tỏi, gừng, ớt), chè xanh, chè đen, gạo, nấm hương, mộc nhĩ… Hiện tại, Hà Nội có gần 70 doanh nghiệp xuất khẩu nông sản sang thị trường Đông Á. Đây cũng là thị trường xuất khẩu chính của nông sản Thủ đô. Ngoài ra, nông sản của Hà Nội còn xuất khẩu sang thị trường châu Âu, Mỹ, khu vực Nam Á, Đông Nam Á và khu vực Trung Đông.

Tạo bứt phá từ cơ chế, chính sách mới 

Theo thống kê của Sở NN&PTNT Hà Nội, trên địa bàn TP đã được cấp 16 mã số vùng trồng cây ăn quả và có 4 cơ sở đóng gói với công suất từ 30 - 50 tấn/ngày/cơ sở để phục vụ xuất khẩu. Ngoài ra, Hà Nội còn nhiều sản phẩm có tiềm năng xuất khẩu như: hơn 7.000ha lúa Japonica; hơn 5.000ha rau an toàn; 3.200ha chuối tiêu hồng; 50ha rau hữu cơ và nhiều sản phẩm chế biến có chất lượng cao, phù hợp với nhu cầu của người tiêu dùng.

Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Nguyễn Xuân Đại cho rằng, nông sản Hà Nội khá phong phú, có thể đáp ứng được yêu cầu để xuất khẩu. Song, bài toán hiện nay là quy hoạch và công nghệ. Nông sản Hà Nội kỳ vọng sẽ tháo được nút thắt này khi Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) và đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô được dự kiến thông qua tại kỳ họp Quốc hội tới đây.

Theo đó, quy hoạch nông nghiệp sẽ thiết lập không gian phát triển theo hướng nông nghiệp đô thị; nông nghiệp gắn với du lịch sinh thái. Đây là vùng sản xuất với quy mô vừa, phù hợp quỹ đất của Hà Nội, song đi liền là ứng dụng công nghệ trong quá trình canh tác, sơ chế, chế biến để xuất khẩu. Đây được đánh giá là chìa khóa để tháo gỡ nút thắt hiện nay cho xuất khẩu nông sản Hà Nội nói riêng, tạo giá trị gia tăng cho ngành và nông dân nói chung.

Nhiều chuyên gia cho rằng, Hà Nội cần lựa chọn những sản phẩm có thế mạnh để xây dựng lộ trình sản xuất gắn với chế biến để xuất khẩu. Theo Tổng Thư ký Hiệp hội Chè Việt Nam Hoàng Vĩnh Long, Hà Nội hiện có 59 doanh nghiệp sản xuất, chế biến, xuất khẩu chè xanh, chè đen, với tổng sản lượng đạt hơn 20.000 tấn/năm, chiếm khoảng 16 -18% tổng sản lượng chè xuất khẩu của cả nước. Thế nhưng, nhiều vùng chè của Hà Nội hiện chưa đạt chất lượng để xuất khẩu, nên cần tập trung cải tạo cây giống và áp dụng quy trình sản xuất bài bản cho cây chè.