Mobile Money: Giờ G đã điểm

Được cấp phép sẽ ngay lập tức cho khách hàng đăng ký

Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú cho hay, NHNN, Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) cùng Bộ Công an sẽ thống nhất hồ sơ liên quan Mobile Money trong tháng 10/2021 và sớm ra quyết định cấp phép để Viettel, VNPT, MobiFone triển khai dịch vụ này.

Cũng chính bởi tính quan trọng và khả năng tác động tới đời sống được dự đoán là rất lớn của dịch vụ này, việc thẩm định hồ sơ đăng ký xin cấp phép Mobile Money của các doanh nghiệp được cơ quan chức năng thực hiện rất thận trọng.

Dịch vụ Mobile Money được đánh giá mang lại lợi ích rất lớn cho người dân, đặc biệt là người dân có thu nhập thấp. Ảnh minh hoạ. Nguồn: Internet

Cuối tháng 4/2021, sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành hành Quyết định 316/QĐ-TTg phê duyệt thí điểm Mobile Money, NHNN, Bộ Công an, Bộ TT&TT chính thức ký quy chế phối hợp trong công tác quản lý nhà nước đối với việc thực hiện thí điểm dịch vụ Mobile Money. Do đây là dịch vụ mới tại Việt Nam nên để triển khai đảm bảo an toàn, hiệu quả, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa nhiều đơn vị chuyên môn nghiệp vụ của cả 3 cơ quan nói trên trong việc thẩm định, cấp phép, thanh tra, kiểm tra, giám sát theo đúng quy định tại Quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

“Đối với việc triển khai thí điểm, lúc đầu dự định triển khai tại một số địa phương, nhưng sau khi Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cân nhắc đã cho triển khai đồng bộ trên cả nước, thời gian thí điểm khoảng 2 năm. Sau khi thí điểm hoàn thành, chúng tôi sẽ rút kinh nghiệm, đánh giá để có cơ sở triển khai chính thức chương trình này” - Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho biết thêm.

Được biết, các doanh nghiệp viễn thông đã tiến hành chuẩn bị cho Mobile Money từ rất sớm. Trong suốt khoảng 2 năm trước khi Thủ tướng Chính phủ ra quyết định cho phép thí điểm Mobile Money, VNPT, Viettel và MobiFone đã phối hợp cùng Cục Viễn thông (Bộ TT&TT) chuẩn bị nội dung hồ sơ. Song song với đó là chuẩn bị sẵn sàng những phương án, điều kiện về cơ sở vật chất, hạ tầng kỹ thuật, công nghệ, nhân sự và các chính sách liên quan.

"Có thể nói, sau quá trình làm việc tích cực và chuẩn bị kỹ lưỡng, hiện tại VNPT đã ở trạng thái sẵn sàng và đang rất trông đợi vào việc sớm được triển khai Mobile Money từ cơ quan chức năng" - đại diện VNPT chia sẻ.

Viettel đã thí điểm thu phí đỗ xe ô tô qua hình thức thanh toán điện tử tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh. Hoạt động chuẩn bị cho Mobile Money được Viettel thực hiện cách đây 2 năm, công ty cũng hoàn thành việc test thử nghiệm nội bộ dịch vụ này với 40.000 nhân viên. Kết quả, tỷ lệ người dùng tài khoản viễn thông là trên 94% so với 6% sử dụng tài khoản ngân hàng. Với mạng lưới viễn thông phủ sóng toàn quốc, Viettel khẳng định có đủ năng lực đưa Mobile Money tiếp cận đến cấp xã, phường tại các địa phương.

Phó Tổng giám đốc MobiFone Bùi Sơn Nam cho biết, MobiFone hiện đã chuẩn bị đầy đủ về hạ tầng kỹ thuật, đào tạo, huấn luyện cho bộ phần phụ trách về nạp thẻ, thanh toán (các merchant), giải pháp định danh và xác thực điện tử khách hàng (eKYC)… Khi cơ quan quản lý đồng ý cho triển khai thử nghiệm nhà mạng sẽ ngay lập tức cho khách hàng đăng ký và phát triển các merchant để chính thức cung cấp dịch vụ.

Các doanh nghiệp viễn thông tuy không tiết lộ về số tiền đầu tư cho Mobile Money, nhưng con số tính toán cho "hành trình" triển khai Mobile Money sẽ không nhỏ. Một số nhà mạng trong phương án kinh doanh của mình dự kiến khoảng 3,5 - 4 năm là có thể thu hồi vốn đầu tư cho Mobile Money.

Nhiều kỳ vọng

Các dịch vụ chính của Mobile Money gồm thanh toán (giao dịch bán lẻ, thanh toán hóa đơn), chuyển tiền, giao dịch tín dụng nhỏ, quản lý tài khoản, nộp và rút tiền tại đại lý (của các nhà mạng).

Theo Quyết định 316/QĐ-TTg, mỗi khách hàng chỉ được mở một tài khoản Mobile Money tại một nhà mạng. Để sử dụng dịch vụ này, khách hàng phải có SIM chính chủ. SIM này hoạt động liên tục tối thiểu 3 tháng và được nhà mạng định danh, xác thực theo quy định về đăng ký thuê bao di động.

Có 3 cách để khách hàng nạp, rút tài khoản Mobile Money là thực hiện tại điểm giao dịch của nhà mạng, từ tài khoản ngân hàng hoặc ví điện tử của chính nhà mạng. Sau đó, khách hàng có thể dùng tiền trong tài khoản Mobile Money thanh toán hàng hóa, dịch vụ cho các đơn vị chấp nhận loại tiền này.

Đồng thời, chủ thuê bao di động có thể chuyển tiền sang tài khoản Mobile Money của người khác trong cùng một nhà mạng, cũng chuyển tiền sang tài khoản thanh toán tại ngân hàng và ví điện tử do nhà mạng cung cấp. Điểm khác biệt với tiền để trong tài khoản ngân hàng, người dùng Mobile Money sẽ không được nhà mạng trả lãi hàng tháng và cũng như tài khoản ngân hàng, bị cấm cho thuê, mượn, tặng, bán tài khoản và thông tin tài khoản.

Mặt khác, cần phân biệt Mobile Money với ví điện tử. Ví điện tử là một tài khoản điện tử thường được tích hợp vào ứng dụng điện thoại, được xem như một ví đựng tiền lẻ giúp người dùng thanh toán tại các điểm chấp nhận offline và online. Bất kỳ ai có tài khoản ngân hàng (liên kết với ví điện tử) và một chiếc smartphone đều có thể sử dụng và giao dịch bằng ví điện tử.

Trong khi đó, Mobile Money là tài khoản điện tử được mở dựa trên thuê bao di động, cũng dành cho thanh toán hàng hóa, dịch vụ giá trị nhỏ. Song người dân không cần phải có tài khoản ngân hàng cũng có thể đăng ký và dùng dịch vụ tiền di động với điều kiện sử dụng SIM chính chủ.

Điểm khác biệt lớn nhất là dịch vụ Mobile Money không yêu cầu phải có tài khoản ngân hàng mới được sử dụng và thanh toán như ví điện tử. Bù lại, hạn mức giao dịch hàng tháng bằng tiền di động chỉ 10 triệu đồng trong khi hạn mức của ví điện tử gấp 10 lần con số này.

Mobile Money sẽ mở rộng được đối tượng khách hàng tham gia thanh toán điện tử. Khi các nhà mạng triển khai dịch vụ này thì 100% khách hàng sử dụng điện thoại di động đều sử dụng được dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt. Mobile Money rất tiện lợi cho thanh toán các dịch vụ có giá trị nhỏ như thanh toán tiền điện, tiền nước hay hàng hóa mệnh giá nhỏ. Bản thân dịch vụ Mobile Money sẽ đem lại sự an toàn, thuận tiện cho người dân khi trao đổi mua bán với nhau có thể thanh toán dễ dàng, không sợ rơi hay mất tiền.

Khi dịch Covid-19 có những dấu hiệu lan rộng, việc triển khai Mobile Money đã được xem là một nhu cầu cấp thiết cả trong ngắn hạn và dài hạn. Để giảm thiểu rủi ro lây lan dịch bệnh, Chính phủ nhiều nước đã nhanh chóng đưa ra các quyết sách nhằm hạn chế việc tiếp xúc và sử dùng tiền mặt.

Tại Việt Nam, Chỉ thị 11 ngày 4/3/2020 của Chính phủ về các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, bảo đảm an sinh xã hội ứng phó với dịch Covid-19 đã đưa ra nhiều chỉ đạo cụ thể, trong đó việc đẩy nhanh tiến độ triển khai thí điểm Mobile Money là một trong các nhiệm vụ trọng tâm.

Nhờ khả năng vận hành chỉ cần tới mạng viễn thông mà không phụ thuộc vào Internet hay tài khoản ngân hàng, Mobile Money không chỉ dễ dàng giúp thay thế tiền mặt trong các giao dịch nhỏ lẻ hàng ngày, mà còn là phương tiện phù hợp để Chính phủ giải ngân trực tiếp các khoản trợ cấp, hỗ trợ an sinh xã hội đến từng người dân thuộc nhóm yếu thế, chịu nhiều ảnh hưởng bởi dịch bệnh.

Tính riêng 6 tháng đầu năm, tổng số thuê bao di động tại Việt Nam là hơn 123 triệu trên gần 100 triệu dân. Trong đó, hơn 90 triệu thuê bao điện thoại di động sử dụng smartphone. Hà Nội và TP Hồ Chí Minh có số lượng thuê bao di động nhiều nhất cả nước, lần lượt là 9,8 triệu và 12,5 triệu thuê bao.