Nhằm tránh tình trạng lạm thu, năm nay Sở GD&ĐT Hà Nội đã ban hành danh mục và mức trần cụ thể cho các khoản thu thỏa thuận. Việc ban hành danh mục này được cho rằng sẽ chấn chỉnh tình trạng thu nhiều, thu sai ở các đơn vị và là căn cứ pháp lý để các cơ quan quản lý kiểm tra, giám sát. Tuy nhiên, quá trình khảo sát cho thấy, công tác thu chi đầu năm học tại các trường vẫn làm ngược quy trình, gây bức xúc cho phụ huynh.
Cần công khai khai minh bạch và kiểm tra, giám sát, quản lý các khoản thu, chi tại các trường học. Ảnh: Duy Khánh
Trong danh mục khoản thu thỏa thuận của trường THCS Ngô Quyền (thị xã Sơn Tây) có cả tiền ghế chào cờ cho HS khối 6, tiền học phẩm, tiền chụp ảnh dán thẻ bảo hiểm, làm bằng tốt nghiệp... Cũng trong khoản thu hộ tại trường THCS Sơn Tây (thị xã Sơn Tây) còn có khoản thu photo đề thi khảo sát chất lượng, học sinh giỏi, học kỳ. Hiện, các khoản thu của ban đại diện cha mẹ HS khiến dư luận nhiều nơi bức xúc. Các trường ở quận Thanh Xuân, Cầu Giấy, Hoàn Kiếm, thống nhất mức thu quỹ phụ huynh lớp trên dưới 200.000 đồng/HS/năm, trong đó trích khoảng 1/3 kinh phí cho hoạt động của quỹ phụ huynh trường. Trường THCS Giáp Bát thu riêng hai loại quỹ, trong đó quỹ phụ huynh trường 100.000 đồng/HS/học kỳ, quỹ phụ huynh lớp cao nhất là 300.000 đồng/HS/học kỳ, thấp nhất 200.000 đồng/HS/học kỳ. Tuy nhiên, hiếm trường nào trình ra được kế hoạch chi tiêu cụ thể khoản thu này, mà chỉ mới công khai khi thu. Cùng nằm trong khoản thu của ban đại diện cha mẹ HS, song ở một số trường, ngoài quỹ phụ huynh còn lập thêm quỹ khuyến học, quỹ vòng tay bạn bè…
Vẫn còn tình trạng “loạn thu”
Từ thực tế khảo sát, đoàn giám sát cho rằng, tự nguyện không thể đặt phụ huynh ở thế không theo không được. Nếu với quận, huyện hoặc trường đã đủ điều kiện, Sở nên có quy định phổ cập, ấn định mức thu chi. Qua giám sát, tại huyện Sóc Sơn đã quản lý rất chặt vấn đề này, trường nào đủ điều kiện ấn định luôn học 2 buổi/ngày, để tránh biến thành học thêm.Một vấn đề nữa cũng được thành viên đoàn giám sát đưa ra là việc các trường thu tiền môn tự chọn tin học dưới hình thức thu tiền bảo dưỡng máy. Lãnh đạo Sở đã khẳng định, việc làm này là sai quy định. Bởi các môn tự chọn, kể cả tin học không được thu bất cứ khoản nào kể cả bảo dưỡng máy. Chỉ thu tiền với hình thức học nghề, mức thu theo quy định nội thành là 40.000 đồng/học sinh/tháng, ngoại thành 20.000 đồng/học sinh/tháng.
Trưởng ban Văn hóa xã hội HĐND TP Nguyễn Thị Thùy nhận định: Sau khi kiểm tra 13 đơn vị, vẫn còn tình trạng thu không đúng quy định và “loạn thu” trong nhà trường với nhiều khoản vô lý như thu ghế ngồi, thu tự chọn tin học, thu tiền photo đề thi, bảo dưỡng máy vi tính… Những khoản thu ấy dù nhỏ, nhưng gây bức xúc cho phụ huynh. Cùng với đó, hoạt động của ban đại diện cha mẹ học sinh vẫn làm theo quy trình ngược, tính mức thu trước, sau đó mới ấn định các hoạt động và xảy ra tình trạng nhiều mức khác nhau, trăm hoa đua nở… Đoàn giám sát đã đề nghị các trường rà soát, khoản thu sai phải trả lại học sinh. Đoàn cũng đề nghị Sở tăng cường hơn công tác tuyên truyền, chấn chỉnh các trường. Tăng cường kiểm tra và yêu cầu trả lại học sinh những khoản thu sai, không đúng quy định, xử lý những trường hợp vi phạm. Chỉ đạo các trường thực hiện tốt quy chế dân chủ và chi tiêu nội bộ trong nhà trường. Phối hợp với Sở Tài chính có hướng dẫn thu chi định mức ngân sách; cấp bù cho những nơi có mức thu học phí thấp hơn mức cũ.
