Môi trường xanh nâng vị thế cạnh tranh doanh nghiệp Việt

Ngày 7/6, tại Hà Nội, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã tổ chức hội thảo tham vấn với chủ đề "Xây dựng chỉ số xanh cấp tỉnh", với sự tham gia của đại diện lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương, tổ chức quốc tế, các hiệp hội và đông đảo doanh nghiệp.

Tích cực hoàn thiện thể chế

Tại hội thảo, Phó Tổng thư ký VCCI, Trưởng Ban pháp chế Đậu Anh Tuấn cho biết, phát triển bền vững là vấn đề được Đảng và Nhà nước rất quan tâm. Việt Nam hiện đang rất tích cực hoàn thiện thể chế, khi đã thông qua các đạo luật quan trọng như: Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư và Luật Bảo vệ Môi trường cùng nhiều nghị định hướng dẫn theo định hướng phát triển kinh tế bền vững trong năm 2021.

Việt Nam cũng có chiến lược nâng cao chất lượng và hiệu quả đầu tư, đặc biệt là đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), hướng tới việc thu hút các dự án mới chất lượng và hiệu quả cao hơn, các dự án về công nghệ và bảo vệ môi trường. ​Mới đây, tại Hội nghị COP26, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có tuyên bố mạnh mẽ về mục tiêu đạt mức phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.

Điều này thể hiện cam kết chính trị và quyết tâm rất lớn của Đảng, Nhà nước Việt Nam trong việc đẩy mạnh chuyển đổi nền kinh tế, góp phần giải quyết những thách thức lớn toàn cầu về biến đổi khí hậu và vấn đề môi trường.

Đây là một bước tiếp theo quan trọng của tiến trình hội nhập mạnh mẽ khi Việt Nam đã là một thành viên chủ động và tích cực của thế giới. “Việt Nam đã là thành viên của nhiều hiệp định thương mại quốc tế đa phương và song phương quan trọng như Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA)... trong đó, có nhiều yêu cầu thuận lợi hoá thương mại đi cùng với cam kết bảo vệ môi trường” - ông Đậu Anh Tuấn nói

Đồng thời nhấn mạnh, qua thực tiễn triển khai các chương trình, dự án phát triển ở Việt Nam cho thấy hai kinh nghiệm tốt. Đó là, chính sách lớn, chương trình cải cách nào nếu có sự hưởng ứng, chung tay và góp sức từ người dân, doanh nghiệp thì chính sách, chương trình cải cách đó sẽ rất thành công. Như hai bàn tay vỗ nên kêu, sức ép từ bên trên, từ chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước kết hợp với mong muốn, nguyện vọng từ bên dưới, của doanh nghiệp và người dân thì tiến trình thay đổi sẽ nhanh hơn, phù hợp với thực tiễn hơn.

Thêm vào đó, việc ban hành chính sách dù là quan trọng nhưng thực thi chính sách lại quan trọng hơn. Vì thế, tăng cường thúc đẩy thực thi hiệu quả chính sách và tạo ra động lực để thúc đẩy thực thi từ bộ máy chính quyền cấp tỉnh có vai trò rất quan trọng. Thực thi tạo ra khác biệt và mang đến thành công. 

Gần 20 năm qua, Việt Nam đã rất thành công trong việc cải cách hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh, với nhiều đạo luật có chất lượng tốt, nhiều chính sách cải cách thủ tục hành chính đột phá, chương trình cắt giảm các điều kiện kinh doanh mạnh mẽ... đã được ban hành.

Đặc biệt là Chương trình Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) - đã được xem là bộ công cụ phản ánh tiếng nói, mong muốn từ doanh nghiệp, thúc đẩy mạnh mẽ quá trình cải cách môi trường kinh doanh từ cấp địa phương với 2 trọng tâm chính là trao quyền giám sát cho doanh nghiệp và thúc đẩy thực thi.

Phát triển kinh tế gắn với việc bảo vệ môi trường

Với cách thức tiếp cận và thành công đã đạt được, VCCI tin rằng Chương trình phát triển bền vững của Việt Nam trong giai đoạn tới đây sẽ tiếp tục cần đến sự chủ động, chung tay từ phía cộng đồng doanh nghiệp, từ Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam cùng sự hợp tác, hỗ trợ của Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ và các đối tác tư nhân khác.  Cuối năm 2021, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ và Công ty Nước giải khát Suntory PepsiCo Việt Nam đã ký kết Thỏa thuận hợp tác triển khai Bộ chỉ số Xanh.

Đây là bộ chỉ số đánh giá và xếp hạng môi trường kinh doanh xanh dưới góc nhìn từ thực tiễn kinh doanh, bao gồm: Mức độ thích ứng với biến đổi khí hậu; mức độ tuân thủ pháp luật về môi trường; thực trạng ứng dụng công nghệ thân thiện môi trường của các doanh nghiệp tại địa phương; trình độ quản trị và ứng xử với môi trường của doanh nghiệp; mức độ quan tâm, chính sách khuyến khích hoạt động đầu tư thân thiện với môi trường của chính quyền địa phương và nhiều vấn đề liên quan đến môi trường quan trọng khác.

Bằng việc xây dựng và công bố Bộ chỉ số Xanh, VCCI cùng các đối tác mong muốn khuyến khích, cổ vũ các tỉnh, thành phố tại Việt Nam quan tâm hơn tới phát triển kinh tế gắn với việc bảo vệ môi trường, cung cấp thông tin kịp thời hỗ trợ chính quyền tỉnh, TP trong hoạch định chính sách liên quan đến đầu tư và môi trường, chọn lọc được các dự án đầu tư thân thiện với môi trường; thúc đẩy xây dựng hệ sinh thái kinh doanh thân thiện với môi trường; định hướng các nhà đầu tư có ý thức bảo vệ môi trường; thúc đẩy nhiều dự án xanh hơn, thân thiện với môi trường hơn.

Đại diện nhóm nghiên cứu, PGS TS Markus Taussig - Chuyên gia của Quỹ châu Á cho biết, tổ chức này đang hỗ trợ VCCI xây dựng phương pháp luận để triển khai Bộ chỉ số Xanh.

Qua đó, tiếp thu ý kiến từ các cơ quan quản lý Nhà nước về vấn đề môi trường, về doanh nghiệp hay ý kiến từ các nhà đầu tư, các hiệp hội doanh nghiệp... về những định hướng phát triển bộ chỉ số quan trọng này của VCCI giai đoạn sắp tới.

"Bộ chỉ số Xanh sẽ mang lại nhiều thông tin cho các cơ quan quản lý Nhà nước, cho các nhà đầu tư tham khảo khi quyết định đầu tư, mở rộng kinh doanh" - vị này kỳ vọng.

Đây cũng là kênh đối thoại thường xuyên giữa chính quyền địa phương và các doanh nghiệp về chủ đề mới, quan trọng và là công cụ chính sách để thúc đẩy sự vận hành, chuyển đổi của các địa phương tại Việt Nam, góp phần quan trọng vào tiến trình phát triển kinh tế bền vững của các địa phương trên cả nước.