Theo hãng tin Tass, Chủ tịch Thượng viện Nga, bà Valentina Matviyenko, cho biết Hội đồng Liên bang có thể xem xét vấn đề sáp nhập vào Nga của Cộng hòa nhân dân Donetsk (DPR) tự xưng, Cộng hòa nhân dân Lugansk (LPR) tự xưng, tỉnh Kherson và Zaporozhye trong cuộc họp được lên lịch vào ngày 4/10 tới.
Bà Matviyenko nêu rõ: "Chúng tôi sẽ tôn trọng quyết định của người dân tại DPR, LPR, Zaporozhye và Kherson. Nếu họ quyết định gia nhập Liên bang Nga, chắc chắn chúng tôi sẽ ủng hộ điều này. Cho đến nay, tôi không thấy cần thiết phải tổ chức bất kỳ phiên họp khẩn nào. Tôi nghĩ sớm nhất là vào ngày 4/10 chúng tôi sẽ xem xét (vấn đề này)".
Theo Đài RT của Nga, quá trình sáp nhập các vùng mới vào Nga sẽ mất một thời gian vì cần được Quốc hội và Tổng thống Nga thông qua. Tuy nhiên, tuần trước người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói ông "tin quá trình này sẽ nhanh".
Trong một bài đăng trên Telegram tuần trước Thượng nghị sĩ Konstantin Kosachev cho biết, theo Hiến pháp và luật pháp Liên bang Nga, sau khi các khu vực có nguyện vọng trở thành một phần của Liên bang Nga, chính quyền các vùng đó phải đệ đơn đề xuất với Moscow. Tổng thống Nga sau đó sẽ thông báo cho Quốc hội và chính phủ về vấn đề này.
Theo Thượng nghị sĩ Kosachev, nếu đạt được thỏa thuận chính trị, “các dự thảo hiệp ước quốc tế về việc sáp nhập” vào Nga sẽ được xây dựng. Các thỏa thuận này sẽ nêu cụ thể các vấn đề như tên, tình trạng của các vùng lãnh thổ mới, quyền công dân, chức năng của các cơ quan công quyền, luật pháp áp dụng …
Sau khi các hiệp ước được ký kết, Tòa án Hiến pháp Nga sẽ xem xét các hiệp ước đó có phù hợp với luật pháp tối cao của Nga hay không. Nếu không có bất cứ vi phạm nào, văn bản sẽ được chuyển tới Duma Quốc gia (Hạ viện) phê duyệt và sau đó là Hội đồng Liên bang (Thượng viện).
Đồng thời, một dự thảo luật hiến pháp liên bang về việc kết nạp các đơn vị hiến pháp mới vào Nga cũng cần được đệ trình lên Hạ viện. Nếu được chấp thuận, dự thảo sẽ được chuyển đến Thượng viện.
“Luật này sẽ có hiệu lực không sớm hơn so với thời điểm các hiệp ước quốc tế có hiệu lực” - ông Kosachev cho biết.
DPR và LPR ở vùng Donbass, miền Đông Ukraine, cùng 2 tỉnh Kherson và Zaporozhye ở miền Nam Ukraine đã tổ chức các cuộc trưng cầu ý dân từ 23-27/9 về việc sáp nhập vào Nga.
Theo RT, số liệu chính thức sau khi hoàn tất kiểm phiếu cho thấy, ở nước Cộng hòa nhân dân Lugansk tự xưng, hơn 98% cử tri ủng hộ sáp nhập vào Nga, tỷ lệ này ở nước Cộng hòa nhân dân Donetsk tự xưng là 99%. Cả Zaporozhye và Kherson đều đã hoàn tất kiểm phiếu vào cuối ngày 27/9 theo giờ địa phương, với tỷ lệ ủng hộ sáp nhập vào Nga lần lượt là 93% và 87%.
Nga cảnh báo nếu các nước cộng hòa tự xưng ở Donbass và 2 khu vực miền Nam Ukraine sáp nhập vào Nga, Moscow sẽ coi bất cứ nỗ lực nào của Ukraine nhằm giành lại các vùng này là tấn công vào lãnh thổ Nga.
Ngay sau khi các vùng của Ukraine quyết định tổ chức trưng cầu ý dân, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ký lệnh động viên một phần, trong đó huy động khoảng 300.000 lính dự bị.
Về phần mình, Ukraine coi việc sáp nhập 4 vùng nêu trên vào Nga là sự chiếm đóng bất hợp pháp, đồng thời tuyên bố sẽ không công nhận kết quả các cuộc trưng cầu ý dân. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã loại trừ khả năng đàm phán sau khi các cuộc bỏ phiếu được tiến hành.
Ngoại trưởng Ukraine Dmitry Kuleba ngày 27/9 nhấn mạnh “Ukraine có quyền giải phóng các vùng lãnh thổ của đất nước và sẽ tiếp tục làm điều đó, cho dù Nga có nói gì đi nữa”.
Liên minh châu Âu (EU) và Mỹ đã gọi các cuộc bỏ phiếu tại 4 vùng của Ukraine là “giả dối”. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken hôm 25/9 nói với đài CBS rằng LPR, DPR, Kherson và Zaporozhye “sẽ không bao giờ được công nhận” là một phần của lãnh thổ Nga. Ông Blinken cũng nói thêm rằng Ukraine có quyền giành lại các vùng đất này.
