Những vị khách được trọng vọng
Trong những năm gần đây, một tầng lớp trung lưu giàu có đã hình thành ở Nga, những người mà đối với họ, các kỳ nghỉ là quan trọng - từ những kỳ nghỉ trọn gói đến những chuyến du lịch xa xỉ. Các quốc gia như Cuba, Indonesia, Thái Lan và Thổ Nhĩ Kỳ đã chào đón lượng khách du lịch Nga ngày càng tăng. Maldives, Seychelles và Sri Lanka cũng thu hút ngày càng nhiều khách từ Nga, cũng như Síp ngập nắng ở Địa Trung Hải, Tổ chức Du lịch Liên Hợp quốc (UNWTO) nói với DW.
Theo số liệu gần đây nhất của UNWTO từ năm 2020, khách du lịch Nga đã cung cấp 14 tỷ đô la (12,9 tỷ euro) doanh thu trên toàn thế giới và chiếm 3% doanh thu du lịch. Trước đại dịch Covid-19, khách du lịch Nga đã tạo ra hơn gấp đôi: 36 tỷ USD.
Tình hình du lịch đã thay đổi ở các nước nói trên, kể từ khi xảy ra xung đột Nga - Ukraine vào cuối tháng 2/2022. Tại Síp, khách đến từ Nga (20%) và Ukraine (2%) chiếm tổng số 22% số khách lưu trú qua đêm. Thổ Nhĩ Kỳ cũng có khả năng bỏ lỡ doanh thu. Dựa trên số liệu năm ngoái của Cơ quan Thống kê Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia này có khoảng 4,7 triệu du khách đến từ Nga, cộng với hai triệu người từ Ukraine.
Giáo sư Urs Wagenseil thuộc Đại học Khoa học Ứng dụng Lucerne và Trung tâm Năng lực Nghệ thuật về Du lịch (Đức) cho biết, các điểm đến bị ảnh hưởng theo những cách khác nhau: "Một số khu vực như bờ biển phía Nam của Thổ Nhĩ Kỳ, Thái Lan hay Bali sẽ mất lượng lớn khách du lịch phổ thông, trong khi các TP như St. Moritz, Solden hay Vienna sẽ vắng bóng khách du lịch thượng lưu”. Ông cho biết thêm, rõ ràng là những khoản thâm hụt này không thể được bù đắp trong "một sớm một chiều".
Các tác động thậm chí còn mạnh mẽ hơn ở Cuba. Du khách Nga đang như một tia hy vọng cho ngành du lịch ở Cuba sau khi đại dịch khiến lượng du khách đến hòn đảo Caribe giảm mạnh 70% vào năm 2021. Khoảng 40% tổng số khách du lịch nước ngoài đến Cuba đến từ Nga. Thế nhưng, hiện du khách Nga đến nước này vắng bóng hẳn.
Tại sao ngại đi du lịch?
Theo nghiên cứu, một "mối nguy" tiềm ẩn đối với các kỳ nghỉ theo kế hoạch là các sự kiện gây ra ảnh hưởng tiêu cực cho các khu vực nghỉ dưỡng. Các sự kiện có thể bao gồm các thảm họa tự nhiên như động đất, núi lửa phun trào hoặc lũ lụt.
Các mối nguy hiểm do con người tạo ra, chẳng hạn như chiến tranh, tấn công khủng bố hoặc biến động chính trị, cũng có thể làm lung lay kế hoạch du lịch. Những nguy cơ như vậy khiến khách du lịch phải hủy bỏ kỳ nghỉ theo kế hoạch của họ.
Điều đáng chú ý là một sự kiện tiêu cực xảy ra càng xa quê hương của du khách, thì nó lại càng khiến du khách đó đến với đất nước xảy ra sự kiện.
GS Jurgen Schmude lấy ví dụ về vụ khủng bố ở Paris. "Sau các cuộc tấn công vào năm 2015, phải mất một thời gian rất dài du khách từ châu Á hoặc châu Mỹ mới dám quay lại châu Âu. Họ nghĩ rằng toàn bộ châu Âu là nguy hiểm. Trong khi đó, du khách từ các quốc gia láng giềng của Pháp đã trở lại đất nước này từ. Ông nói: Về cơ bản, khách du lịch có không nhớ lâu. Điều này có nghĩa là sau một thời gian tương đối ngắn, mong muốn đi du lịch trở lại của họ lớn hơn mọi lo lắng về nguy hiểm. Ông giải thích: “Nhưng khách du lịch dễ quên cho các hiểm họa tự nhiên hơn là do con người gây ra”. Điều này có nghĩa, tần suất xảy ra sự kiện tiêu cực là quan trọng đối với việc thu hút khách du lịch.
Ông Urs Wagenseil - Đại học Lucerne Thụy sĩ cho biết: Nhiều quốc gia từng nổi tiếng với du khách đã biến mất khỏi bản đồ du lịch trong những năm qua vì những hiểm họa lặp đi lặp lại. Nhà nghiên cứu du lịch này dẫn chứng: “Tunisia, Ai Cập, Sri Lanka, Iraq, Syria, Myanmar, Afghanistan, Mexico đều phải hứng chịu thực tế là chiến tranh và khủng bố liên tục làm nản lòng du khách”.
Trong trường hợp với các nước nêu trên sẽ vắng bóng khách du lịch Nga với lý do hẳn ai cũng biết: Xung đột Nga - Ukraine, kèm theo đó là việc cấm bầu trời của nhau giữa Nga và nhiều nước thuộc châu Âu và Mỹ khiến việc đi máy bay của người Nga ra nhiều nước gần như là không thể. Kinh tế khó khăn cũng là nguyên nhân chính khiến người Nga hoãn các chuyến du lịch xa tốn kém.
Đa dạng hóa nguồn khách là chìa khóa
Theo GS Jurgen Schmude - Chủ tịch Hiệp hội Nghiên cứu Du lịch Đức, về nguyên tắc luôn luôn được khuyến khích đối với một quốc gia là không quá phụ thuộc vào du khách đến từ một quốc gia. "Nhưng những mong muốn như vậy không phải lúc nào cũng trở thành hiện thực", ông nói thêm.
Cho đến khi có đại dịch, ngành du lịch vẫn tăng trưởng ổn định trong 20 năm qua. Jurgen Schmude nhấn mạnh, nhiều quốc gia đã cố gắng đa dạng hóa nguồn khách du lịch. Ví dụ, Thổ Nhĩ Kỳ thu hút khoảng 4,5 triệu khách du lịch Nga, cũng như hàng triệu người từ các nơi khác trên thế giới.
Ở Síp cũng vậy, các chủ khách sạn và chủ nhà hàng tương đối vô lo về những phát triển trong tương lai. Philokypros Roussounides - Tổng Giám đốc Hiệp hội Khách sạn Síp, cho biết nhờ cải thiện hợp tác với Pháp, Đức, Ba Lan, Hungary và các nước châu Âu khác, năm 2022, du lịch Síp "sẽ tốt hơn năm trước, mặc dù vắng khách từ Nga và mặc dù giá năng lượng cao hơn".
Khi du khách tránh xa các điểm đến nhất định, như hiện nay do xung đột ở Ukraine, các quốc gia phụ thuộc vào du lịch phải đối mặt với thời kỳ khó khăn, vì việc bù đắp cho doanh thu bị mất chỉ có thể thực hiện được ở một mức độ rất hạn chế - nếu có.
Cơ quan du lịch Liên Hợp quốc cho biết họ đang liên hệ với các nước thành viên để giúp các nước mất nguồn thu từ việc vắng bóng khách du lịch Nga đối phó với khủng hoảng và có thể định hướng lại các chiến lược tiếp thị của họ. Ngoài ra, một số quốc gia có các chương trình hỗ trợ tài chính, nhưng những chương trình này thường chỉ bù đắp được một phần thiệt hại.
Tình trạng vắng khách du lịch từ Nga, và cả Ukraine, có thể thay đổi bằng cách thu hút các nhóm mục tiêu mới và khách du lịch từ các quốc gia khác, nhưng điều này cần thời gian và đòi hỏi kinh phí đáng kể. Sau hai năm xảy ra đại dịch Covid-19, cả lượng du khách lẫn nguồn tiền đều trở thành hàng hiếm.
Tình trạng vắng khách du lịch từ Nga, và cả Ukraine, có thể thay đổi bằng cách thu hút các nhóm mục tiêu mới và khách du lịch từ các quốc gia khác, nhưng điều này cần thời gian và đòi hỏi kinh phí đáng kể. Sau hai năm xảy ra đại dịch Covid-19, cả lượng du khách lẫn nguồn tiền đều trở thành hàng hiếm.
