Có người tưởng bị bệnh, vội tìm đến thầy thuốc, nhưng rốt cuộc không phát hiện được căn bệnh nào. Kỳ thực, trạng thái khó chịu này là do nhiều nguyên nhân khác nhau khiến cho vỏ não lâm vào tình trạng ức chế, khả năng hưng phấn thần kinh giảm thấp.
Trong y học cổ truyền, có một biện pháp đơn giản, dễ làm, không có tác dụng phụ nhưng đem lại hiệu quả khá tốt, là day bấm một số huyệt vị nhằm thúc đẩy lưu thông huyết dịch, tăng cường tuần hoàn não và quá trình chuyển hóa các chất, qua đó kích thích và nâng cao độ hưng phấn của hệ thần kinh. Trong hệ thống huyệt vị châm cứu, có khá nhiều huyệt có tác dụng này, nhưng trước hết phải kể đến huyệt Bách hội. Đây là một trong những huyệt thường dùng trong chữa bệnh, được ghi lại sớm nhất trong sách “Châm cứu thái ất kinh”, còn được gọi bằng nhiều tên khác nhau như Điền thượng, Thiên mầu, Duy hội, Tâm dương ngũ hội, Quỷ môn... Bách hội là một kinh mạch hết sức quan trọng chạy dọc cột sống lên đầu, có tác dụng điều chỉnh và làm phấn chấn dương khí toàn thân. “Bách” có nghĩa là một trăm, ý nói nhiều về số lượng; “hội” có nghĩa là nơi tụ hội của tất cả các kinh dương, của ngũ tạng, lục phủ... Bởi thế, Bách hội được coi là huyệt vị có tính chất trung tâm, thống lĩnh, đảm nhiệm khá nhiều chức năng của cơ thể. Công dụng chính của huyệt này thường được dùng để chữa các chứng bệnh như đau đầu, ngạt mũi, trúng gió, hay quên, ù tai, hoa mắt, mất ngủ, tim đập hồi hộp...
Bách hội nằm ở đỉnh đầu, là điểm gặp nhau của 2 đường vuông góc: Một đường đi ngang qua đỉnh vành tai (xác định bằng cách gấp 2 vành tai về phía trước) và một đường dọc qua giữa đầu, khi sờ sẽ thấy một khe xương lõm xuống, ấn có cảm giác tức nặng. Có một cách tự xác định khá đơn giản: Đầu tiên, cắm 2 ngón tay cái vào trong 2 lỗ tai, các ngón còn lại xòe ra, ngón tay giữa của 2 bàn tay vươn thẳng về phía đỉnh đầu. Sau đó, các ngón ôm chặt lấy đầu, hai đầu ngón tay giữa của hai bàn tay chạm nhau ở đâu thì đó chính là vị trí của huyệt Bách hội.
Muốn đạt hiệu quả tốt nhất, cần thực hiện quy trình thao tác day bấm huyệt Bách hội theo các bước sau:
- Chọn tư thế thích hợp, tốt nhất là nằm trên giường hoặc ngồi trên ghế có tựa. Tinh thần thư thái, tập trung sự chú ý vào việc day bấm huyệt.
- Xác định chính xác vị trí của huyệt.
- Thuận tay nào thì dùng bàn tay đó nắm hờ, ngón giữa hơi cong đặt vuông góc với huyệt, gốc bàn tay tì vào đầu làm điểm tựa.
- Ấn và day huyệt theo chiều kim đồng hồ trong vòng 2 phút. Chú ý thao tác nhịp nhàng nhưng đảm bảo lực tác động tương đối mạnh.
- Sau khi day ấn lần đầu, nếu chưa đạt hiệu quả như mong muốn có thể nghỉ vài phút rồi lại day ấn tiếp theo quy trình như trên.
Vì sao liệu pháp day ấn huyệt Bách hội lại có khả năng làm hưng phấn tinh thần? Những kết quả nghiên cứu hiện đại cho thấy, việc tác động lên huyệt vị này bằng các phương thức khác nhau như day bấm, châm cứu, thủy châm, điện châm... có ảnh hưởng rõ rệt đến lưu huyết não đồ theo hướng có lợi: Chỉ số đàn hồi trở về giá trị bình thường, giảm trương lực mạch máu, tăng tính đàn hồi thành mạch, tăng lưu lượng tuần hoàn não. Ngoài ra, người ta còn nhận thấy, châm cứu và day bấm huyệt vị này còn có khả năng trấn tĩnh, làm tăng trí nhớ, chống phù não và cải thiện tình trạng rối loạn hành vi.
Vị trí huyệt Bách hội.
|