Công cụ pháp lý quan trọng giảm tỷ lệ nợ BHXHBáo cáo của BHXH Việt Nam cho biết, 9 tháng năm 2020, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, đã gây ảnh hưởng chung đến các hoạt động của BHXH Việt Nam, trong đó có hoạt động thanh tra, kiểm tra (TTKT) nói riêng. Để đáp ứng tình hình thực tế, BHXH Việt Nam đã có chỉ đạo về việc thực hiện công tác TTKT trong thời gian diễn ra dịch bệnh Covid-19. Theo đó, điều chỉnh giảm 72,69% so với kế hoạch TTKT năm 2020 giao đầu năm. Trong đó BHXH Việt Nam chủ trì và phối hợp thực hiện kiểm tra, TTCN và thanh tra liên ngành tại 4 tỉnh, TP (giảm 66,7%); BHXH các tỉnh, TP thực hiện TTCN 1.369 đơn vị (giảm 75,5%), kiểm tra 3.296 đơn vị (giảm 57,6%), TTKT liên ngành tại 522 đơn vị (giảm 86,5%).
Ngoài ra, ngành BHXH đã thực hiện tốt công tác phối hợp với các Bộ, ngành liên quan, và giữa các phòng nghiệp vụ của BHXH các tỉnh, TP. Ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác TTKT được tăng cường, chủ động thực hiện; thông qua việc phân tích dữ liệu, các đoàn TTKT đã xác định lựa chọn đối tượng, nội dung kiểm tra hợp lý hơn, nâng cao hiệu quả công tác TTKT. Nhờ đó, trong 9 tháng đầu năm 2020, tỷ lệ thu hồi nợ đóng BHXH, BHYT, BHTN qua công tác TTKT toàn ngành đạt ở mức cao (đạt 91,39%), cho thấy hiệu quả tích cực khi cơ quan BHXH thực hiện chức năng TTCN về đóng BHXH, BHYT, BHTN.Ngăn ngừa các hành vi vi phạm pháp luật Số liệu thống kê của BHXH Việt Nam cho thấy, từ năm 2016 đến tháng 9/2019, toàn ngành đã tiến hành TTCN về đóng BHXH, BHTN, BHYT tại 20.202 đơn vị sử dụng lao động (SDLĐ). Qua đó, đã phát hiện và yêu cầu người SDLĐ làm thủ tục tham gia BHXH, BHTN, BHYT cho 161.268 lao động chưa tham gia hoặc tham gia thiếu thời gian, số tiền yêu cầu truy thu đóng là 353.944 triệu đồng. Phát hiện và yêu cầu người SDLĐ làm thủ tục truy thu đóng BHXH, BHTN, BHYT cho 155.058 lao động do đóng thiếu mức tiền lương quy định, số tiền yêu cầu truy thu đóng là 157.401 triệu đồng. Số tiền các đơn vị nợ trước khi có quyết định TTKT là hơn 8,53 tỷ đồng, số tiền đơn vị đã nộp là hơn 3,58 tỷ đồng (đạt tỷ lệ 42%); ban hành 2.028 quyết định xử phạt vi phạm hành chính, với số tiền xử phạt vi phạm hành chính phải thu là 75.359 triệu đồng.Ngành BHXH cũng đã chủ trì, phối hợp thực hiện kiểm tra việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT tại 56.449 đơn vị, qua đó đã phát hiện nhiều sai sót, hưởng chế độ BHXH không đúng quy định; kiến nghị, yêu cầu thu hồi về Quỹ BHXH số tiền 36.615 triệu đồng; phát hiện nhiều cơ sở khám chữa bệnh (KCB) BHYT đã thanh toán chi phí KCB không đúng quy định; kiến nghị, yêu cầu thu hồi về Quỹ BHYT số tiền 679.289 triệu đồng.Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Lê Hùng Sơn đánh giá, kết quả kiểm tra công tác thanh toán chi phí KCB BHYT tại BHXH các tỉnh, TP cho thấy đã có nhiều chuyển tích cực. Theo ông Sơn, công tác xây dựng kế hoạch TTKT năm 2021 bảo đảm phù hợp với diễn biến của dịch bệnh và việc ổn định phát triển kinh tế của các DN trong tình hình mới. Phối hợp với các đơn vị có liên quan (Trung tâm Công nghệ thông tin, Công ty Tecapro) tập trung nghiên cứu nâng cấp phần mềm quản lý hoạt động TTKT, rút ngắn được thời gian TTKT trực tiếp và đem lại hiệu quả cao hơn.