Tuyên bố được Rosatom đưa ra trong ngày 12/8 nêu rõ: "Chúng tôi xin lưu ý rằng cuộc tấn công của Ukraine nhằm vào thiết bị làm mát của Nhà máy điện hạt nhân Zaporozhye có thể được coi là hành động khủng bố hạt nhân của chính quyền Kiev".
Trước đó, hôm 11/8, phía Nga cáo buộc Ukraine pháo kích Nhà máy điện hạt nhân Zaporozhye (ZNPP), trong khi Kiev nói rằng Moscow dàn dựng vụ việc để “khiêu khích”.
Theo đài RT, Thống đốc tỉnh Zaporozhye do Nga bổ nhiệm, ông Evgeny Balitsky, nói rằng ZNPP đã bốc cháy sau khi bị lực lượng Ukraine pháo kích nhưng đám cháy đã được kiểm soát.
Theo ông Balitsky, đám cháy bùng phát hôm 11/8 sau cuộc tấn công của Ukraine vào TP Energodar gần đó làm ảnh hưởng hệ thống làm mát của nhà máy.
Lãnh đạo tỉnh Zaporozhye cho biết, 6 lò phản ứng của nhà máy đã được đặt trong tình trạng “làm lạnh” để phòng ngừa cháy nổ và “không có mối đe dọa nào về nổ hơi nước hoặc hậu quả khác”.
Ông Balitsky nói thêm rằng mức độ phóng xạ xung quanh nhà máy là bình thường và “không gây nguy hiểm” cho người dân ở gần đó.
Bình luận về vụ việc trên, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova kêu gọi Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) đảm bảo an ninh cho nhà máy, và gọi vụ tấn công là hành động khủng bố.
“Những kẻ khủng bố ở Kiev, dưới sự lãnh đạo của phương Tây, đã phá hủy đất nước của họ, hủy hoại người dân Ukraine, làm suy yếu an ninh năng lượng và lương thực toàn cầu, và bây giờ bắt đầu khủng bố hạt nhân tại châu Âu” - bà Zakharova nhấn mạnh.
Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cáo buộc Nga đã đốt lửa để tạo ra hiện trường có vẻ như là đã xảy ra hỏa hoạn tại ZNPP.
Theo ông Yevhen Yevtushenko, người đứng đầu chính quyền quân sự Nikopol, nằm ở phía đối diện TP Enerhodar và là nơi đặt ZNPP, quân đội Nga đã đốt lốp ô tô trong các tháp làm mát để tạo ra hiện trường có vẻ như là đã xảy ra hỏa hoạn.
Ông Yevtushenko cho rằng có lẽ đây là một hành động khiêu khích hoặc một nỗ lực nhằm gây hoảng loạn tại các khu định cư ở bờ phải của hồ chứa nước Kakhovka.
Về phía IAEA, trong một thông báo trên trang xã hội X, cơ quan giám sát hạt nhân của Liên hợp quốc này cho biết các chuyên gia của họ tại ZNPP đã nghe thấy tiếng nổ và nhìn thấy khói đen ở phía Bắc nhà máy.
Thông báo của IAEA có đoạn: “Các chuyên gia của IAEA đã nhìn thấy khói đen dày đặc bốc lên từ phần phía Bắc Nhà máy điện hạ nhân Zaporozhye. Một số tiếng nổ đã được nghe thấy trước đó vào buổi tối”.
Trước đó vào hôm 8/8, IAEA đã kêu gọi Ukraine và Nga kiềm chế khi giao tranh leo thang ở khu vực Kursk của Nga, nơi có một trong những nhà máy điện hạt nhân lớn nhất của nước này.
Tổng Giám đốc IAEA Rafael Grossi, cho biết "cần phải kiềm chế tối đa" để ngăn chặn thảm họa hạt nhân trong bối cảnh xung đột đang diễn ra gần Nhà máy điện hạt nhân Kursk.
Tổng Giám đốc IAEA Grossi cho biết trong một tuyên bố do IAEA công bố rằng ông muốn kêu gọi “tất cả các bên kiềm chế tối đa để tránh một vụ tai nạn hạt nhân có khả năng gây ra hậu quả nghiêm trọng về mặt phóng xạ".
Nhà máy điện hạt nhân Zaporozhye được đặt tại TP Energodar, có công suất khoảng 6 GW và là nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu. Khu vực này đã được quân đội Nga kiểm soát kể từ cuối tháng 2/2022.
Kể từ đó, các đơn vị quân đội Ukraine liên tục pháo kích cả khu dân cư ở TP Energodar và khuôn viên của chính ZNPP, sử dụng máy bay không người lái, pháo hạng nặng và hệ thống tên lửa phóng loạt (MLRS).
