Liên minh châu Âu (EU) đã thông qua kế hoạch giảm dần nhập khẩu dầu thô và khí đốt của Nga kể từ tháng 3 và áp lệnh cấm vận một phần với dầu mỏ của Moscow, chính thức có hiệu lực vào cuối năm 2022.
Theo Reuters, trong những tháng gần đây, nhiều nước châu Á đã đẩy mạnh việc mua dầu thô giá rẻ của Nga. Tuy nhiên, châu Á không phải là một thị trường quá tiềm năng đối với năng lương Nga do khu vực này vốn lọc nhiều dầu hơn nhu cầu và là một nhà xuất khẩu nhiên liệu ròng.
Chính vì vậy, việc tìm kiếm các thị trường mới như châu Phi và Trung Đông đóng vai trò quan trọng đối với Moscow nhằm bảo vệ thị phần toàn cầu và ngăn chặn đợt giảm sâu hơn về xuất khẩu và sản lượng dầu.
“Châu Phi và Trung Đông dường như là những lựa chọn chính đối với các nhà sản xuất nhiên liệu của Nga. Chúng tôi dự kiến xuất thêm nhiều lô hàng tới các khu vực đó trong nửa cuối năm nay khi lệnh cấm vận của EU ngày càng đến gần hơn”, một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất dầu Nga tiết lộ với hãng Reuters.
Các thương nhân cho biết, các công ty dầu mỏ của Nga gần đây đã tăng cường việc xuất khẩu xăng và naphtha sang châu Phi và Trung Đông qua biển Baltics. Trong khi đó, phần lớn nguồn cung của Nga cho châu Phi và Trung Đông xuất phát từ các cảng ở Biển Đen vào thời điểm trước khi EU áp lệnh trừng phạt với Moscow.
Theo dữ liệu của Refinitiv, ít nhất 5 chuyến hàng chở khoảng 230.000 tấn xăng và naphtha đã được thực hiện trong tháng 5-6, xuất phát từ cảng Ust-Luga của Baltic đến Oman và trung tâm dầu khí Fujairah của Các tiểu Vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE). Tổng cộng, nguồn cung naphtha và xăng từ các cảng của Nga đến Oman và UAE đã đạt mức gần 550.000 tấn chỉ trong 6 tháng đầu năm nay, đánh dấu một bước tăng vọt so với con số 0 trong cả năm ngoái.
Nigeria và Morocco là hai điểm đến chính ở châu Phi đối với xăng và naphtha của Nga trong những tháng gần đây. Một số lô hàng cũng được cung cấp cho Senegal, Sudan, Ivory Coast and Togo.
Dữ liệu của Refinitiv Eikon cho thấy tổng thể xăng và naphtha Nga xuất sang khu vực hàng tháng rơi vào khoảng 200.000 tấn trong những tháng gần đây, bao gồm lô hàng khởi hành từ kho chứa ở các cảng của Latvia và Estonia. Lượng dầu diesel của Nga vào châu Phi cũng đã đạt 1 triệu tấn kể từ đầu năm, tăng mạnh so với nửa đầu năm ngoái chỉ là 0,8 triệu tấn.
Các doanh nghiệp năng lượng của Nga cho biết, mặc dù chi phí vận chuyển cao hơn song việc đưa các sản phẩm xăng dầu sang châu Phi và Trung Đông sẽ giúp các công ty bảo toàn lợi nhuận.
"Sohar (Oman) và Fujairah (UAE) có thể cung cấp khả năng lưu trữ và pha trộn cho tất cả mặt hàng này, trong khi các cảng châu Âu đã bắt đầu từ chối các sản phẩm dầu của Nga", một nguồn tin thị trường tham gia kinh doanh dầu Nga cho hay.
Sự thay đổi thị trường xuất khẩu của Nga đã dẫn đến sự chênh lệch về giá xăng dầu chưa từng có trong thị trường nội địa của Nga. Nhu cầu tại châu Âu yếu đi dẫn đến giá nội địa đối với các sản phẩm xăng dầu ở Nga giảm vì nguồn cung dồi dào.
