Ngai vua triều Nguyễn sau vụ phá hoại sẽ được phục chế như thế nào?

Theo UBND TP Huế, hiện vật ngai vua triều Nguyễn có 2 phần chính là ngai và đế ngai, được đặt trên bệ gỗ 3 tầng sơn son thếp vàng, chạm nổi đề tài “long vân”. Các mặt tầng trên chạm nổi đề tài “lưỡng long triều nhật”, các mặt tầng thứ 2 và 3 chạm nổi hình 2 con rồng 3 chầu mặt rồng ngang ngậm chữ “Thọ”, các góc chạm hình long mã cõng bát quái và hòm sách.

Toàn bộ các mảng trang trí đều thếp vàng. Mặt trái và phải của tầng dưới cùng có gắn 2 chốt kèm 2 vòng sắt, là tay cầm khi di chuyển ngai.

Thời điểm xây dựng hồ sơ bảo vật quốc gia (năm 2015), phần lớn bề mặt sơn thếp của ngai vua triều Nguyễn bị bong tróc. Tay ngai bên phải bị gãy rời, đã được gia cố tạm bằng dây thép; tay ngai bên trái bị nứt, lớp sơn thếp bị bong tróc.

Các vị trí ghép mộng của mặt ngai bị nứt, nẻ. Các ô kính tráng thủy trang trí phía dưới bệ ngai bị hư hỏng. Một số chi tiết trang trí ở lưng ngai không còn nguyên vẹn. Trên bề mặt ngai đã xuất hiện hiện tượng mục gỗ.

Năm 2017, Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế đã tiến hành tu bổ nhỏ đối với ngai vua triều Nguyễn bằng các biện pháp: tháo thép và đinh cố định ở tay vịn bị gãy, gia cố lại bằng cách nêm chốt tre kết nối giữa các phần bị gãy, gắn kết bằng keo; tu sửa những chỗ nứt và sứt; phục hồi chi tiết hoa văn nhỏ bị mất ở diềm dưới tay ngai bên phải.

Sau khi bị xâm hại vào ngày 24/5/2025, một phần tay ngai bên trái bị bẻ gãy và đập nát thành 14 mảnh, phần còn lại vẫn nguyên vẹn.

Theo UBND TP Huế, việc phục chế bảo vật quốc gia ngai vua triều Nguyễn phải đảm bảo các nguyên tắc: ưu tiên sử dụng vật liệu tương thích với chất liệu gốc, có độ bền và an toàn với các phần nguyên gốc của hiện vật; áp dụng kỹ thuật tối thiểu, không xâm lấn nếu không cần thiết; không được làm giả, làm mới hay thay thế hoàn toàn những phần đã bị hư hại.

Sau khi phục chế, ngai vua triều Nguyễn sẽ được tái trưng bày tại vị trí cũ ở điện Thái Hoà.

Trước đó, vào khoảng 12 giờ ngày 24/5, đối tượng Hồ Văn Phương Tâm khi vào tham quan di tích điện Thái Hòa ở Đại Nội Huế đã bất ngờ vượt rào chắn bảo vệ ngồi lên ngai vua, sau đó cởi trần rồi đi lại loanh quanh và có hành động đập phá. Hành động của Tâm đã làm gãy phần tựa phía trước tay bên trái của bảo vật quốc gia ngai vua triều Nguyễn thành 3 đoạn.

Sau vụ việc nghiêm trọng này, Cơ quan CSĐT Công an TP Huế đã khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can và ra lệnh tạm giam trong thời hạn 3 tháng đối với Hồ Văn Phương Tâm về tội Cố ý làm hư hỏng tài sản, theo điểm C, khoản 2, Điều 178 Bộ luật Hình sự.

Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế đã kỷ luật nhiều cá nhân trực tiếp để xảy ra vụ việc, trong đó 2 nhân viên bảo vệ bị cho thôi việc.