Sinh ra tại mảnh đất Đức Yên (nay là thị trấn Đức Thọ, huyện Đức Thọ - Hà Tĩnh), nhạc sĩ Xuân Thủy đã được đắm mình trong những câu hò, điệu ví ngọt ngào, sâu lắng ân tình của người miền Trung từ tấm bé.
Những làn điệu Ví Dặm, những câu hò bên bờ sông Lam và phong cảnh hữu tình của miền quê nắng gió đã bồi đắp cho tâm hồn vị nhạc sĩ tài hoa này tình yêu sâu sắc về miền quê nơi mình sinh ra và lớn lên, để sau này, chính những chất liệu dân gian đậm đặc ấy đã ngấm vào các sáng tác của anh một cách vô cùng tự nhiên, như hơi thở của một người con luôn nhớ về quê hương.
Cũng vì lẽ đó, ngay khi mở màn chương trình, khán giả sẽ được đắm chìm trong một không gian âm nhạc đậm đặc “hồn cốt” miền Trung với “Về Hà Tĩnh người ơi” – một ca khúc ra đời từ năm 1999 mà “giấu” tận 14 năm sau mới phát hành qua tiếng hát của Quán quân Sao Mai - Bùi Lê Mận. Đây cũng được coi là một trong những bài hát nổi bật nhất trong mảng ca khúc dân gian của nhạc sĩ Xuân Thủy.
Hàng loạt ca khúc khác xuất hiện trong chương trình, cũng đều mang thông điệp tri ân quê hương của nhạc sĩ. Đó chính là “Đôi miền sông quê” dạt dào nỗi nhớ như con sóng ngàn đời vỗ về dòng Lam; đó còn là “Lời con muốn nói”, “Lời ru nguồn cội” như tiếng lòng của người nhạc sĩ luôn đau đáu hướng về quê hương mình.
Bên cạnh những ca khúc ngợi ca quê hương, nhạc sĩ Xuân Thủy còn có nhiều sáng tác về Bác Hồ kính yêu, về người lính, về tình yêu, mùa xuân… Ở mỗi mảng đề tài, nhạc sĩ lại lựa chọn các chất liệu âm nhạc khác nhau tạo nên sự đa sắc.
Khán giả sẽ thấy thích thú với "Hát đợi anh về" mang âm hưởng dân gian Tây Bắc qua giọng hát trong veo, cao vút của Quán quân Sao Mai - Đỗ Tố Hoa, sự trong trẻo, dễ thương qua ca khúc "Mây à, mây ơi", hay không khí mùa xuân rộn ràng, phấn chấn qua ca khúc "Sắc xuân".
Thế mạnh của nhạc sĩ Xuân Thủy là những ca khúc mang âm hưởng thính phòng cổ điển như "Tượng đài chiến thắng", "Em – mùa xuân", "Nhớ Bác", "Lời con muốn nói"... vừa đủ độ "hàn lâm" nhưng lại dễ nghe, dễ cảm bởi không chỉ giai điệu đẹp mà ca từ cũng rất gần gũi, giản dị được sáng tác bằng cảm xúc chân thành nên dễ dàng chiếm được cảm tình của khán giả.
Vì thế, có rất nhiều thí sinh trong các cuộc thi "Sao Mai" đã lựa chọn các ca khúc của nhạc sĩ Xuân Thủy để tham gia thi tài, trong đó phải kể đến những ca khúc như "Tượng đài chiến thắng", "Lời con muốn nói", "Về Hà Tĩnh người ơi" – và các tác phẩm này đã trở thành "hit" của các ngôi Sao Mai như Xuân Hảo, Vũ Thắng Lợi, Bùi Lê Mận...
Gần nửa thế kỷ cống hiến cho nghệ thuật, từ sáng tác cho đến công tác đào tạo, nhạc sĩ Xuân Thủy luôn đam mê, nhiệt huyết, tận tâm cũng như rất nghiêm khắc với nghề. Không chỉ sáng tác ca khúc, anh còn viết khí nhạc, làm công việc phối khí, chỉ huy dàn nhạc và chơi đàn; và ở mảng nào anh cũng có những thành tựu của riêng mình được đồng nghiệp nể trọng và khán giả quý mến.
Theo đó, chương trình "Con đường âm nhạc" tháng 3 không thể khái quát toàn bộ sự nghiệp của nhạc sĩ Xuân Thủy, mà chỉ đề cập đến mảng sáng tác ca khúc, nhưng chừng ấy cũng đủ để khắc họa chân dung đậm nét về một người nhạc sĩ tài năng và tâm huyết với nghề.
"Sáng tác muốn sống được thì phải có cảm xúc, mà lấy được cảm xúc của người khác thì không gì bằng "cái tâm" trong cảm xúc của chính mình" - đó là lời chia sẻ của nhạc sĩ Xuân Thủy khi nói về hành trình gần nửa thế kỷ cống hiến cho nghệ thuật của mình.
Chương trình lần sẽ còn có nhiều tâm sự, nhận xét của đồng nghiệp, học trò về những cống hiến cho nghệ thuật của nhạc sĩ Xuân Thủy. Cùng với những ca khúc đầy cảm xúc, "Con đường âm nhạc" tháng 3 sẽ vẽ nên chân dung của Xuân Thủy - một nhà giáo ưu tú, yêu nghề, hết lòng vì sự nghiệp "trồng người" và một người nghệ sĩ tài ba.
"Con đường âm nhạc" tháng 3 còn có sự tham gia của các ca sĩ Xuân Hảo, Vũ Thắng Lợi, Bùi Lê Mận, Đỗ Tố Hoa và dưới sự dẫn dắt duyên dáng của MC Mỹ Vân. Chương trình sẽ được phát sóng lúc 20 giờ 10 ngày 3/4 trên kênh VTV1.
