Nhật Bản mất vị trí nền kinh tế thứ 3 thế giới?

Nhiều chuyên gia cảnh báo về nguy cơ nền kinh tế Nhật Bản suy thoái tiếp diễn trong quý hiện tại do nhu cầu suy giảm tại Trung Quốc, tiêu dùng trì trệ và hoạt động sản xuất tạm dừng tại một nhà máy của Toyota. Những yếu tố này cho thấy tương lai phục hồi kinh tế của Nhật Bản vẫn còn gặp nhiều chông gai.

"Điều đáng lo ngại nhất là sự trì trệ trong tiêu dùng và đầu tư công, vốn là hai trụ cột chính của nhu cầu nội địa. Tăng trưởng kinh tế sẽ tiếp tục thiếu đà trong thời gian tới do không có động lực," ông Yoshiki Shinke, chuyên gia kinh tế cao cấp tại Viện nghiên cứu Dai-ichi Life, nhận định.

Tiêu dùng cá nhân, chiếm hơn một nửa hoạt động kinh tế, giảm 0,2% (trái ngược với dự báo của thị trường là tăng 0,1%), do chi phí sinh hoạt tăng và thời tiết ấm áp khiến các hộ gia đình không có xu hướng ăn ngoài và mua quần áo mùa đông. Chi tiêu vốn, một động lực tăng trưởng quan trọng khác của khu vực tư nhân, giảm 0,1%, so với dự báo tăng 0,3%. Cả tiêu dùng và chi tiêu vốn đều giảm ba quý liên tiếp.

Theo số liệu chính phủ công bố hôm thứ Năm, GDP của Nhật Bản giảm 0,4% trong quý 4/2023, tiếp đà giảm 3,3% trong quý trước đó. Con số này đi ngược với dự báo tăng 1,4% của thị trường.

"Hai lần giảm GDP và ba lần đối với nhu cầu nội địa liên tiếp là tin xấu," ông Stephan Angrick, chuyên gia kinh tế cấp cao tại Moody's Analytics, cho biết.

Bộ trưởng Kinh tế Yoshitaka Shindo nhấn mạnh sự cần thiết phải đạt được mức tăng lương vững chắc để hỗ trợ tiêu dùng, mục tiêu được xem là khá thách thức, viện dẫn lý do "thiếu động lực" do giá cả tăng cao.

"Chúng tôi hiểu rằng BoJ (Ngân hàng Trung ương Nhật bản) xem xét toàn diện nhiều dữ liệu khác nhau, bao gồm cả tiêu dùng và rủi ro đối với nền kinh tế để định hướng chính sách tiền tệ," ông Yoshitaka Shindo nói tại một cuộc họp báo sau khi công bố dữ liệu và được hỏi về tác động đến chính sách của BoJ.

Lợi suất trái phiếu Chính phủ Nhật Bản giảm sau khi công bố dữ liệu do một số nhà giao dịch đẩy lùi các đặt cược về việc BoJ thay đổi chính sách sớm. Lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm giảm 4 điểm cơ bản xuống 0,715%.

Chỉ số chứng khoán Nikkei tăng lên mức cao nhất trong 34 năm, với dữ liệu này càng củng cố sự đảm bảo gần đây của BoJ rằng chi phí vay sẽ ở mức thấp ngay cả sau khi chấm dứt lãi suất âm.

"Nhu cầu nội địa yếu khiến BoJ khó chuyển hướng sang thắt chặt tiền tệ," Naomi Muguruma, chiến lược gia trái phiếu trưởng tại Mitsubishi UFJ Morgan Stanley Securities, cho biết. "Rào cản để chấm dứt lãi suất âm vào tháng 3 đã tăng lên".