Ninh Bình đẩy mạnh giảm nghèo gắn với xây dựng nông thôn mới

Giảm nghèo toàn diện nhờ hỗ trợ y tế, giáo dục và tín dụng

Tỉnh Ninh Bình mới hiện có 129 xã, phường với quy mô dân số gần 3,82 triệu người. Trong giai đoạn 2020-2025, tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân đạt 9,26% một năm; tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ ước đạt gần 719.000 tỷ đồng. Riêng năm 2025, thu nhập bình quân đầu người ước đạt 89,45 triệu đồng, tỷ trọng công nghiệp, xây dựng và dịch vụ chiếm tới 91% cơ cấu kinh tế.

Dù phải trải qua giai đoạn đầu nhiệm kỳ ứng phó với dịch COVID-19, tỉnh vẫn đạt kết quả nổi bật trong giảm nghèo. Đến năm 2025, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều toàn tỉnh giảm còn 2,87%, trong đó hộ nghèo chỉ còn 0,96%, hộ cận nghèo 1,91%.

Ở Hà Nam, tỷ lệ hộ nghèo từ 3,69% năm 2021 giảm xuống 1,36% giữa năm 2025. Các chính sách giáo dục được triển khai rộng rãi, hàng nghìn học sinh thuộc hộ nghèo, cận nghèo được miễn giảm học phí. Trong lĩnh vực y tế, hàng chục nghìn thẻ bảo hiểm y tế cấp cho người nghèo, chi phí khám chữa bệnh miễn phí được đảm bảo. Ngân hàng Chính sách xã hội chi nhánh Hà Nam cho vay hàng trăm tỷ đồng, giúp nhiều hộ dân có vốn sản xuất, con em được tiếp tục học tập.

Nam Định triển khai nhiều dự án giảm nghèo, trong đó hơn 3.300 hộ được hỗ trợ mô hình chăn nuôi, trồng trọt, phát triển làng nghề. Hơn 2.100 hộ tham gia dự án sản xuất nông nghiệp, hàng nghìn trẻ em được hỗ trợ dinh dưỡng. Các lớp đào tạo nghề cho hơn 650 học viên, bảy phiên giao dịch việc làm được tổ chức, góp phần kết nối cung – cầu lao động. Khoảng 39.000 người nghèo được cấp thẻ bảo hiểm y tế, 1,1 triệu lượt người được khám chữa bệnh miễn phí. Hàng chục nghìn hộ nghèo, cận nghèo và hộ mới thoát nghèo tiếp cận vốn vay tín dụng ưu đãi với tổng kinh phí hàng nghìn tỷ đồng.

Tại Ninh Bình cũ, tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 3,07% năm 2021 xuống còn 1,48% năm 2025. Địa phương đã hỗ trợ xây dựng và sửa chữa 919 căn nhà cho hộ nghèo, cận nghèo; gần 1.000 hộ tham gia các mô hình sản xuất chăn nuôi, trồng trọt. Chính sách bảo hiểm y tế, hỗ trợ tiền điện, miễn giảm học phí được thực hiện nghiêm túc, hàng triệu thẻ bảo hiểm y tế cấp miễn phí cho người nghèo, người cao tuổi và trẻ em dưới 6 tuổi. Hoạt động đào tạo nghề và tổ chức hơn 40 phiên giao dịch lao động giúp hàng chục nghìn người có thêm cơ hội việc làm.

Theo Chi cục Phát triển nông thôn Ninh Bình, kết quả đạt được cho thấy sự vào cuộc đồng bộ của các cấp ủy, chính quyền, đoàn thể. Tuy nhiên, công tác giảm nghèo vẫn còn những hạn chế: hệ thống văn bản pháp lý thiếu thống nhất, quy hoạch vùng và ngành chưa đồng bộ với quy hoạch quốc gia, nguồn lực tài chính và nhân lực chuyên môn hạn chế, tiến độ giải ngân ở một số hạng mục còn chậm. Đặc thù địa phương như quỹ đất hạn chế, yêu cầu bảo tồn di sản hay phát triển vùng ven biển cũng đặt ra nhiều thách thức cần có cơ chế đặc thù để tháo gỡ.

Giảm nghèo gắn với xây dựng nông thôn mới

Bước sang giai đoạn 2026-2030, tỉnh đặt mục tiêu đưa tỷ lệ hộ nghèo xuống dưới 1%, tương ứng giảm hơn 23.500 hộ so với đầu kỳ. Dự kiến đầu giai đoạn 2026, toàn tỉnh còn khoảng 36.000 hộ nghèo, chiếm 2,88%.

Để thực hiện mục tiêu, Ninh Bình đề xuất tổng kinh phí 400.000 triệu đồng cho 5 nhóm dự án trọng điểm: đa dạng hóa sinh kế (120.000 triệu đồng), hỗ trợ sản xuất và dinh dưỡng (100.000 triệu đồng), phát triển giáo dục nghề nghiệp và việc làm (100.000 triệu đồng), truyền thông và giảm nghèo về thông tin (30.000 triệu đồng), cùng nâng cao năng lực và giám sát chương trình (50.000 triệu đồng).

Chính quyền khẳng định định hướng giai đoạn tới là gắn giảm nghèo với xây dựng nông thôn mới. Mọi hộ nghèo, cận nghèo đủ điều kiện sẽ được thụ hưởng chính sách hỗ trợ về y tế, giáo dục, nhà ở, tín dụng, nước sạch và vệ sinh môi trường. Tỉnh cũng nhấn mạnh việc huy động nguồn lực xã hội hóa, sự tham gia của doanh nghiệp và cộng đồng để tránh phụ thuộc hoàn toàn vào ngân sách.

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, Ninh Bình đã hỗ trợ hàng nghìn hộ vay vốn, tham gia mô hình sinh kế, đào tạo nghề và chuyển giao kỹ thuật. Từ năm 2021 đến nay, hơn 43.000 lượt hộ nghèo, cận nghèo và đối tượng chính sách tiếp cận vốn vay sản xuất kinh doanh.

Nhiều gia đình từng nghèo nhiều năm, sau khi được hỗ trợ bò giống sinh sản, đã có thêm nguồn sinh kế ổn định. Một số hộ được hỗ trợ vốn vay và gà giống, được tập huấn kỹ thuật chăn nuôi, sau vài năm không chỉ thoát nghèo mà còn mở cửa hàng kinh doanh nhỏ, tạo thu nhập ổn định.

Bên cạnh hỗ trợ sinh kế, hàng trăm căn nhà được xây mới hoặc sửa chữa, học bổng cấp cho học sinh nghèo, trẻ mồ côi được chăm lo. Công tác rà soát hộ nghèo, giám sát, truyền thông được thực hiện dân chủ, minh bạch, đảm bảo đúng đối tượng.

Tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm từ 3,07% năm 2021 xuống còn 1,48% năm 2024, dự kiến cuối năm 2025 còn khoảng 0,99%, hoàn thành chỉ tiêu đề ra.

Việc triển khai đồng bộ, linh hoạt các chính sách giảm nghèo đã giúp thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng, hạn chế tái nghèo và phát sinh nghèo mới. Mục tiêu giảm nghèo đa chiều, toàn diện và bền vững gắn với xây dựng nông thôn mới đang trở thành hiện thực, tạo nền tảng cho sự phát triển lâu dài.