Nồng độ cồn "trong ngưỡng" vẫn bị phạt, vì sao?

Những ngày vừa qua, lực lượng cảnh sát giao thông trên cả nước triển khai chiến dịch xử lý vi phạm về nồng độ cồn giảm các vụ tai nạn giao thông-nhất là các vụ tai nạn đặc biệt nghiêm trọng liên quan đến bia, rượu. Nhiều người cho rằng khi nồng độ cồn trong máu ở "trong ngưỡng" 10.9 mmol/l sẽ được coi là mức độ cho phép và coi là "cồn tự nhiên trong cơ thể".

Liên quan đến vấn đề này, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế-Bộ Y tế Trần Thị Trang cho biết, hiện nay, các văn bản quy phạm pháp luật không có quy định về "cồn tự nhiên" trong cơ thể. Luật Giao thông đường bộ năm 2008 đã quy định cấm "điều khiển xe ôtô, máy kéo, xe máy chuyên dùng trên đường mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn" và đã áp dụng ổn định đối với người điều khiển xe ôtô, máy kéo, xe máy chuyên dùng trong 10 năm trước khi Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia được ban hành. Luật đã kế thừa quy định này, mở rộng thêm đối với người điều khiển xe máy và các phương tiện giao thông khác.

Trong bối cảnh tình hình sử dụng rượu, bia ở Việt Nam đang ở mức cao, có xu hướng gia tăng nhanh và những ảnh hưởng bất lợi của sử dụng rượu, bia đối với sức khỏe, kinh tế - xã hội cũng ngày càng gia tăng, Quốc hội đã quyết định quy định cấm "Điều khiển phương tiện giao thông mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn" tại khoản 5, Điều 2, Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia.

Đồng thời, tại Nghị định số 100/2019/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt đã quy định xử phạt đối với các hành vi liên quan đến điều khiển phương tiện khi trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn.

"Do đó, điều khiển phương tiện giao thông khi trong máu có nồng độ cồn trong máu hoặc hơi thở là vi phạm quy định tại Luật phòng, chống tác hại của rượu, bia và Nghị định số 100/2019/NĐ-CP"- Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế Trần Thị Trang khẳng định.

Đối với việc quy định nồng độ cồn trong máu, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế cho biết, tại Quyết định số 320/QĐ-BYT ngày 23/1/2014 của Bộ Y tế có quy định về định lượng Ethanol (định lượng nồng độ cồn) trong máu.

Theo đó, tại điểm IV "nhận định kết quả", mục 60 của Quyết định nàycó ghi: Trị số bình thường: <10.9 mmol/l (tương đương 50 mg/100 ml); ethanol từ 10.9-21.7 mmol/l: biểu hiện đỏ mặt, nôn mửa, phản xạ chậm chạp, giảm nhạy bén; 21.7 mmol/l: biểu hiện ức chế thần kinh trung ương và 86.8 mmol/l: có thể gây nguy hại cho tính mạng.

"Nội dung trên tại Quyết định số 320/QĐ-BYT là sự phân loại các mức/ngưỡng nồng độ cồn tương ứng với mức độ biểu hiện ảnh hưởng sức khỏe, tính mạng theo chuyên môn y tế. Mức <10.9 mmol/l biểu thị kết quả có nồng độ cồn trong máu nhưng ở mức nhỏ hơn 10.9 mmol/l (tương đương 50mg/100 ml máu), không đồng nghĩa với cách hiểu "cho phép trong máu có cồn dưới 0,5023 mg/ml máu" hay "coi đó là cồn tự nhiên trong cơ thể""- bà Trần Thị Trang lý giải.

Theo Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật Hoa Kỳ, rượu bia là chất làm giảm chức năng của não, làm suy giảm khả năng tư duy, suy luận và phối hợp cơ bắp. Tất cả những khả năng này là cần thiết để vận hành phương tiện giao thông một cách an toàn.

Khi nồng độ cồn tăng lên trong cơ thể, các tác động tiêu cực đến hệ thống thần kinh trung ương sẽ tăng lên. Rượu được hấp thụ trực tiếp qua thành dạ dày và ruột non. Sau đó, nó đi vào máu, nơi nó tích tụ cho đến khi được chuyển hóa ở gan. 

Bất kỳ con số nào trên 0,02% là không an toàn vì bạn bị mất khả năng phán đoán và suy giảm chức năng thị giác. Điều đó có nghĩa người đó có trên 20 miligam rượu trong 100 mililít máu. Tuy nhiên, ngay cả một lượng nhỏ rượu cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng lái xe. 

Năm 2023 Cục CSGT sẽ tổ chức tuần tra, kiểm soát, xử lý hành vi vi phạm trật tự an toàn giao thông, trong đó chú trọng xử lý vi phạm về nồng độ cồn nhằm giảm các vụ tai nạn giao thông-nhất là các vụ tai nạn đặc biệt nghiêm trọng liên quan đến bia, rượu.

Thống kê của Phòng CSGT Hà Nội cho thấy, từ ngày 14/12/2022 đến ngày 6/2/2023, đơn vị đã kiểm tra, xử lý 10.062 trường hợp vi phạm về nồng độ cồn, phạt tiền hơn 57 tỷ đồng, tạm giữ hơn 10.000 phương tiện (trong đó có 1.578 ô tô), tước 5.761 giấy phép lái xe. Phân tích theo mức vi phạm, vượt quá 0,4mg/L khí thở 1.524 trường hợp.