Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bị truy tố hôm 1/8 với nỗ lực trên diện rộng nhằm lật ngược cuộc bầu cử năm 2020, lần thứ ba trong vòng bốn tháng ông bị cáo buộc hình sự ngay trong khi đang vận động tranh cử vào Nhà Trắng trong năm tới.
Bản cáo trạng dài 45 trang gồm 4 tội danh buộc tội ông Trump âm mưu lừa gạt nước Mỹ bằng cách ngăn cản Quốc hội xác nhận chiến thắng của ứng cử viên đảng Dân chủ Joe Biden và tước bỏ quyền được bầu cử công bằng của cử tri.
Tổng thống Trump khi đó đã đưa ra những tuyên bố gian lận mà ông biết là không đúng sự thật, gây áp lực cho các quan chức liên bang và tiểu bang - bao gồm cả Phó Tổng thống Mike Pence - để thay đổi kết quả và cuối cùng kích động một cuộc tấn công bạo lực vào Điện Capitol của Mỹ trong một nỗ lực nhằm phá hoại nền dân chủ Mỹ và duy trì quyền lực, các công tố viên cho biết.
Các cáo buộc bắt nguồn từ cuộc điều tra quy mô lớn của Cố vấn đặc biệt Jack Smith về việc ông Trump tìm cách đảo ngược thất bại trước ông Biden. Theo các cuộc thăm dò dư luận, bất chấp hàng loạt rắc rối pháp lý ngày càng gia tăng chóng mặt, ông Trump đã củng cố vị thế với tư cách là ứng cử viên hàng đầu cho vị trí ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng hòa.
Cụ thể, bản cáo trạng cho rằng ông Trump cùng đội ngũ đã tổ chức gian lận danh sách đại cử tri ở bảy bang, tất cả đều là bang ông không giành được đa số.
Theo các công tố viên, khi nỗ lực xác nhận các đại cử tri giả không thành công, ông Trump đã tìm cách gây áp lực với Phó Tổng thống Mike Pence để không cho phép tiến hành xác nhận cuộc bầu cử và lợi dụng sự hỗn loạn bên ngoài Điện Capitol. Trong thời gian xảy ra bạo lực, ông Trump đã từ chối các cuộc gọi từ các cố vấn để đưa ra một thông điệp xoa dịu.
Trong một tuyên bố, chiến dịch tranh cử của Trump luôn tuân thủ luật pháp và mô tả bản cáo trạng là một "cuộc đàn áp" gợi nhớ đến Đức Quốc xã.
Cáo buộc nghiêm trọng nhất chống lại ông Trump có hình phạt tối đa là 20 năm tù, mặc dù việc tuyên án dựa trên nhiều yếu tố và tùy thuộc vào quyết định của thẩm phán.
Ông Trump đã trở thành cựu tổng thống Mỹ đầu tiên phải đối mặt với các cáo buộc hình sự. Ông miêu tả tất cả các vụ truy tố là một phần của "cuộc săn lùng phù thủy" có động cơ chính trị nhằm ngăn cản ông trở lại chính trường.
Ông Trump không nhận tội sau khi đại bồi thẩm đoàn liên bang ở Miami do luật sư đặc biệt triệu tập đã buộc tội ông vào tháng 6 trong bản cáo trạng gồm 37 tội danh về việc lưu giữ trái phép các tài liệu mật của chính phủ sau khi rời nhiệm sở vào năm 2021 và cản trở công lý.
Tuần trước, các công tố viên đã bổ sung thêm ba tội danh chống lại ông Trump, nâng tổng số tội danh lên 40, cáo buộc ông ra lệnh cho nhân viên xóa các video an ninh khi ông đang bị điều tra vì giữ các tài liệu.
Những cáo buộc đầu tiên chống lại ông Trump xuất hiện vào tháng 3 khi một đại bồi thẩm đoàn do luật sư quận Manhattan triệu tập đã truy tố ông. Ông Trump vào tháng 4 đã không nhận tội 34 trọng tội bao gồm làm sai lệch hồ sơ kinh doanh liên quan đến khoản thanh toán cho ngôi sao khiêu dâm Stormy Daniels để mua chuộc sự im lặng của bà trước cuộc bầu cử năm 2016 về một cuộc trao đổi tình dục.
Giữ chức tổng thống từ năm 2017 đến năm 2021, ông Trump cho thấy khả năng thoát tội sau những rắc rối pháp lý, tranh cãi chính trị và hành vi cá nhân vốn có thể nhấn chìm các chính trị gia khác.
Trước những diễn biến này, hầu hết các đảng viên Cộng hòa đều quay sang tấn công Biden. Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy, đảng viên Cộng hòa hàng đầu trong Quốc hội, cho biết trên X, trang web từng gọi là Twitter, rằng bản cáo trạng là một nỗ lực nhằm "tấn công ứng cử viên hàng đầu của đảng Cộng hòa."
Các chiến lược gia cho rằng mặc dù các bản cáo trạng có thể giúp ông Trump củng cố sự ủng hộ trong cơ sở và giành được đề cử của Đảng Cộng hòa, nhưng khả năng tận dụng chúng có thể bị hạn chế hơn trong cuộc tổng tuyển cử vào năm tới, khi ông sẽ phải giành chiến thắng trước các đảng viên Cộng hòa ôn hòa và độc lập nhiều hoài nghi hơn.
