OPEC+ “án binh bất động” giữa áp lực dư cung, giá dầu sẽ đảo chiều?

Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) cùng các nước đồng minh, còn được gọi là nhóm OPEC+, ngày 30/11 đã quyết định duy trì hạn ngạch sản lượng hiện tại đến hết năm 2026, trong bối cảnh lo ngại dư cung ngày càng lớn và giá dầu tiếp tục suy yếu.

Thông cáo sau khi kết thúc cuộc họp của các bộ trưởng dầu mỏ OPEC+ hôm Chủ nhật nhấn mạnh “tầm quan trọng then chốt của việc tuân thủ đầy đủ” và áp dụng cơ chế bù trừ đối với các thành viên vi phạm hạn ngạch.

Quyết định mới nhất đánh dấu sự chậm lại trong nỗ lực giành lại thị phần của OPEC+ trong bối cảnh thị trường dầu mỏ thế giới ngày càng trở nên bấp bênh. “Thông điệp của OPEC+ rất rõ ràng: giữ ổn định thị trường thay cho việc giành lại thị phần giữa thời điểm triển vọng thị trường đang xấu đi nhanh chóng”, ông Jorge Leon, cựu quan chức OPEC và hiện là Giám đốc phân tích địa chính trị tại Rystad Energy, nhận định.

Trước đó, từ tháng 4/2025, tám thành viên OPEC+ đã bơm thêm khoảng 2,9 triệu thùng/ngày ra thị trường. Hiện tại, OPEC+ vẫn duy trì tổng mức cắt giảm sản lượng khoảng 3,24 triệu thùng/ngày, tương đương 3% nhu cầu toàn cầu. Trong đó, bao gồm 2 triệu thùng giảm từ phần lớn các thành viên, có hiệu lực đến cuối năm 2026, và 1,24 triệu thùng còn lại trong tổng mức giảm 1,65 triệu thùng được 8 thành viên bắt đầu đưa trở lại thị trường từ tháng 10.

Mặc dù OPEC+ khẳng định ưu tiên ổn định thị trường, giá “vàng đen” vẫn chịu áp lực lớn. Giá dầu Brent chốt phiên cuối tuần trước ở vùng 63 USD/thùng, lao dốc khoảng 15% từ đầu năm nay, khi thị trường chuẩn bị cho khả năng dư cung mạnh trong năm 2026. Tính chung trong tháng 11, giá dầu Brent và WTI đã ghi nhận tháng giảm thứ 4 liên tiếp và có chuỗi lao dốc dài nhất kể từ năm 2023, do kỳ vọng nguồn cung toàn cầu tăng mạnh gây áp lực lên giá dầu.

Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) gần đây dự báo dư cung có thể vượt 4 triệu thùng/ngày dù nhu cầu được điều chỉnh tăng, trong khi ngân hàng JP Morgan cảnh báo tình trạng “thừa cung kéo dài” có thể đẩy giá thấp giảm sâu hơn.

Theo kết quả khảo sát của truyền thông Anh, giá dầu Brent được dự báo đạt mức trung bình 62,23 USD/thùng trong năm 2026, giảm so với dự báo là 63,15 USD/thùng hồi tháng 10/2025. Theo dữ liệu của LSEG, hợp đồng dầu Brent đã đạt trung bình 68,80 USD/thùng từ đầu năm 2025 đến nay.

Cuộc họp của OPEC+, nhóm chiếm khoảng một nửa sản lượng dầu toàn cầu, diễn ra trong bối cảnh Mỹ đang thúc đẩy một thỏa thuận hòa bình giữa Nga và Ukraine.

Nếu thành công, việc nới lỏng các lệnh trừng phạt với Nga có thể dẫn đến nguồn cung dầu mỏ tăng thêm. Trong trường hợp ngược lại, nếu đàm phán thất bại, Moscow có thể đối mặt với các lệnh cấm vận mạnh mẽ hơn, làm giảm nguồn cung nhiên liệu.

Trong một động thái hướng tới việc điều chỉnh hạn ngạch sản lượng dài hạn, OPEC+ cho biết liên minh đã thông qua cơ chế mới để đánh giá công suất sản xuất tối đa của các thành viên, nhằm làm cơ sở thiết lập hạn ngạch sản lượng từ năm 2027.

Việc đánh giá sẽ được thực hiện từ tháng 1 đến tháng 9/2026. Theo thông báo của OPEC+, một công ty độc lập sẽ được chỉ định để đánh giá công suất của 19 trên 22 thành viên, trong khi các quốc gia bị trừng phạt sẽ được đánh giá thông qua công ty riêng hoặc dựa trên sản lượng trung bình từ tháng 8 đến tháng 10/2026.

Vấn đề công suất và hạn ngạch sản lượng là vấn đề gây tranh cãi trong nội bộ OPEC+ suốt nhiều năm qua. Một số nước như Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) đã tăng công suất và muốn nâng hạn ngạch, trong khi các nước châu Phi chứng kiến sản lượng sụt giảm nhưng vẫn phản đối việc giảm hạn ngạch. Bất đồng này đã khiến Angola rời khỏi OPEC+ năm 2024.