PGS.TS Nguyễn Văn Huy

Về công tác trưng bày về thi cử ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám hiện nay, ông nói: "Nội dung trưng bày thi cử ở Văn Miếu đang rất yếu, từ cách trưng bày, hiện vật, tủ trưng bày, ánh sáng đều không đảm bảo đúng tiêu chuẩn của một bảo tàng mini về thi cử. Du khách đến Văn Miếu - Quốc Tử Giám mới chỉ ngắm các hạng mục di sản, không được trải nghiệm không khí khoa thi ở trường đại học đầu tiên của Việt Nam. Nên làm lại để du khách đến và hiểu rõ hơn vì các khoa thi ở các triều đại ngày xưa".

Hiện nay tư liệu về không khí sinh hoạt trường Giám, hay các khoa thi thời Lý, Trần, Lê gần như không còn được lưu giữ. Vì vậy, việc phục dựng rất khó khăn. Theo ông giải pháp nào để tạo dựng được không khí thi cử ở Văn Miếu?

- Tôi không suy nghĩ theo hướng phục dựng, mà chúng ta cần trình diễn thử nghiệm để truyền đạt về thông điệp văn hóa. Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc đã thành công ở phương hướng này. Họ không tái dựng 100% nguyên bản, từ cách ăn mặc, trang điểm cũng phù hợp với hiện nay. Nhưng họ đã tái dựng được cuộc sống của nhà vua thời xưa, hay bữa tiệc cung đình theo hướng giả tưởng. Chúng ta cần thoát ra tư tưởng phục dựng nguyên mẫu để đầu tư nghiên cứu. Mục đích để chủ yếu truyền tải thông điệp về học hành và thi cử. Chắc chắn là không thể thực 100% nhưng chúng ta tái dựng lại một khung cảnh của thi cử, của lễ xướng danh hoặc của việc nhà vua ra đề thi hoặc luận bàn với các trạng nguyên ra sao.

Cũng từng có đề xuất Văn Miếu - Quốc Tử Giám nên làm bảo tàng thi cử dưới lòng đất. Theo ông có nên không?

- Văn Miếu không nên làm bảo tàng ngầm dưới lòng đất, mà cần tận dụng không gian địa điểm hiện có để tái dựng và trình diễn. Làm bảo tàng ngầm tốn tiền và không thực tiễn. Hà Nội có thể làm bảo tàng ngầm ở nhiều nơi nhưng không phải là Văn Miếu.

Xin cảm ơn ông!