Phần lớn tác dụng phụ của vaccine Covid-19 là do kỳ vọng?
Các nhà nghiên cứu của Trường Y Harvard cho biết phần lớn “tác dụng phụ” của vaccine phòng Covid là do kỳ vọng của người được tiêm, sau phân tích báo cáo của hơn 45.000 người tham gia thử nghiệm.
Cụ thể, các tác dụng phụ lên toàn thân như nhức đầu, mệt mỏi và đau khớp được ghi nhận xuất hiện ở cả 2 nhóm tham gia thử nghiệm bao gồm: nhóm được tiêm các loại vaccine Covid khác nhau, và nhóm vô tình nhận được giả dược.
Sau khi phân tích các báo cáo, các nhà khoa học từ Trung tâm Y tế Hiệu trưởng Beth Israel có trụ sở tại Boston đã đưa ra kết luận về “hiệu ứng nocebo” - cảm giác khó chịu do lo lắng hoặc kỳ vọng tiêu cực - chiếm 3/4 tổng số tác dụng phụ của vaccine được báo cáo.
Báo cáo được công bố trên tạp chí JAMA Network Open cho biết 35% người dùng giả dược phản ánh tác dụng phụ sau liều đầu tiên và 32% sau liều thứ hai. Nhiều “tác dụng ngoại ý” đã được báo cáo trong các nhóm vaccine, nhưng cái gọi là “phản ứng nocebo” chiếm 76% sau liều vaccine Covid-19 đầu tiên và 52% sau liều thứ hai.
Các nhà khoa học lưu ý rằng, mặc dù lý do dự tiêm chủng là “đa dạng và phức tạp”, nhưng lo ngại về các tác dụng phụ tiềm ẩn từ vaccine Covid-19 “dường như là một yếu tố chính” và “các chương trình tiêm chủng công cộng nên xem xét những phản ứng nocebo này.”
Một trong những nhà khoa học tham gia nghiên cứu, giáo sư Trường Y Harvard Ted Kaptchuk, giải thích “hiệu ứng nocebo” trên phương diện khoa học. Theo đó, ông chỉ ra rằng “các triệu chứng không đặc hiệu, chẳng hạn như đau đầu và mệt mỏi, được liệt kê trong nhiều thông tin như là tác dụng phụ điển hình của vaccine Covid".
“Bằng chứng cho thấy rằng loại thông tin này có thể khiến mọi người phân tích sai các cảm giác cơ bản hàng ngày phát sinh từ vaccine hoặc gây ra lo lắng khiến mọi người quá cảnh giác với những biến đổi của cơ thể sau tiêm”.
Trong một diễn biến liên quan, Cơ quan quản lý dược phẩm của Liên minh Châu Âu (EMA) hôm 18/1 khẳng định, vaccine Covid-19 được sản xuất bằng công nghệ mRNA không gây ra các biến chứng cho phụ nữ mang thai hoặc làm tăng nguy cơ người được tiêm gặp các tác dụng phụ.
Trong một tuyên bố hôm 18/1, EMA cho biết các nghiên cứu mới nhất về tính an toàn và hiệu quả của vaccine mRNA, được sản xuất bởi Pfizer và BioNTech, cũng như Moderna, đã cho kết quả khả quan.
Đánh giá dựa trên các nghiên cứu liên quan đến khoảng 65.000 trường hợp mang thai ở các giai đoạn khác nhau do EMA thực hiện.
“Đánh giá không tìm thấy bất kỳ dấu hiệu nào về việc tăng nguy cơ biến chứng thai kỳ, sẩy thai, sinh non hoặc các tác dụng phụ ở thai nhi sau khi tiêm chủng vaccine mRNA Covid-19,” tuyên bố viết.
Đánh giá cũng nhấn mạnh rằng vaccine mRNA có hiệu quả ngang nhau trong việc ngăn ngừa bệnh hiểm nghèo và việc nhập viện do Covid-19 ở các bà mẹ mang thai cũng như đối với dân số rộng rãi hơn.
Cơ quan này cho biết: “Lợi ích của việc tiêm vaccine mRNA Covid-19 trong thời kỳ mang thai vượt trội hơn bất kỳ rủi ro nào có thể xảy ra đối với các bà mẹ tương lai và thai nhi”.
