Phó Chánh Văn phòng Ban Chỉ đạo Quốc gia về Phòng, chống thiên tai, kiêm Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Phòng, chống thiên tai (Bộ NN&PTNT) Nguyễn Văn Tiến đã nhấn mạnh như trên khi phát biểu tại hội thảo “Đưa nội dung người cao tuổi vào quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng” tổ chức sáng 27/10.
Theo đại diện Ban Chỉ đạo Quốc gia về Phòng, chống thiên tai, trong công tác phòng, chống thiên tai, người cao tuổi luôn được quan tâm, đảm bảo an toàn, sức khoẻ trước thiên tai. Lãnh đạo Ban Chỉ đạo Quốc gia về Phòng, chống thiên tai qua các thời kỳ luôn trân trọng những đóng góp của người cao tuổi, luôn xem người cao tuổi là điểm tựa, tấm gương học tập cho các thế hệ cán bộ làm phòng, chống thiên tai tại các cấp, đặc biệt tại cấp cơ sở.
Tại Việt Nam, tỷ trọng người cao tuổi từ 60 tuổi trở lên trong tổng dân số tăng nhanh từ 8,68% (7,45 triệu) năm 2009 lên 12,8% (12,6 triệu người) năm 2021 và dự báo sẽ đạt gần 17% (17,9 triệu) năm 2030.
Lời hiệu triệu toàn dân của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong thư gửi đồng bào phòng chống lũ lụt năm 1947 có nội dung, “Tôi tha thiết kêu gọi đồng bào bất kỳ già trẻ, trai gái, mọi người đều phải coi việc canh đê, phòng lụt là việc cần thiết của mình”. Lời hiệu triệu khẳng định công tác phòng, chống thiên tai là trách nhiệm của toàn xã hội, toàn dân và lấy người dân là trung tâm.
“Quan điểm này đã được Chính phủ quán triệt sâu sắc và chỉ đạo trong Nghị quyết 76 của Chính phủ về công tác phòng, chống thiên tai, Chiến lược Phòng, chống thiên tai đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Đề án ''Nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng, đến năm 2030” - ông Nguyễn Văn Tiến nhấn mạnh.
Tại hội thảo sáng 27/10, các đại biểu đã được nghe những bài tham luận về khái niệm, cơ sở pháp lý và sự cần thiết của việc đưa người cao tuổi vào quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng; các vấn đề đặt ra và thực hành tốt đã được thực hiện tại một số địa phương. Các đại biểu cũng đã tập trung thảo luận nhóm với chủ đề “Cần làm gì để đưa nội dung người cao tuổi vào quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng”.
Kết quả thảo luận nhóm của các đại biểu tập trung vào một số điểm như, vai trò và khả năng đóng góp của người cao tuổi trước, trong và sau thiên tai, các khoảng trống trong nhận thức, trong luật pháp chính sách cũng như việc áp dụng luật pháp chính sách, và đưa ra một số khuyến nghị để có thể thực hiện tốt hơn công tác đưa nội dung người cao tuổi vào quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng.
Giám đốc Tổ chức HelpAge International tại Việt Nam (HAI) Trần Bích Thuỷ cho biết, hiện nay có 2 vấn đề nóng mà hầu hết quốc gia trên thế giới đều đang tìm cách thích ứng là biến đổi khí hậu và già hóa dân số. Việt Nam là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất bởi thiên tai và biến đổi khí hậu, đồng thời cũng là một trong những quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất trên thế giới.
Theo bà Trần Bích Thủy, thực tế đó đặt ra 2 vấn đề đối với công tác quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng. Thứ nhất là làm thế nào để phát huy vai trò và sự đóng góp của người cao tuổi. Thứ hai, làm thế nào để đảm bảo các nhu cầu đặc thù, giảm các yếu tố rủi ro hay tính dễ bị tổn thương của người cao tuổi liên quan đến sức khỏe, tình trạng khuyết tật, an sinh thu nhập, sắp xếp cuộc sống…
Nhiều đại biểu cũng đồng tình rằng Việt Nam đã có những luật pháp, chính sách quan tâm đến vấn đề người cao tuổi trong thiên tai. Tuy nhiên, trong bối cảnh già hóa dân số nhanh, dịch bệnh và thiên tai diễn biến phức tạp, để công tác phòng, chống thiên tai hiệu quả và thành công, cần phải vừa tính đến các nhu cầu đặc thù và tính dễ bị tổn thương của người cao tuổi, vừa phải phát huy được các kinh nghiệm, năng lực và sự tham gia của người cao tuổi, đặc biệt ở cộng đồng, để không ai bị bỏ lại phía sau.
