Mất mùa "nặng"
Còn khoảng hơn một tháng nữa là vườn bưởi nhà ông Huỳnh Sum (thôn Long Bàn Bắc, xã Hành Minh, huyện Nghĩa Hành) bước vào độ thu hoạch rộ.
“Khu vườn này có diện tích hơn 3.500m2, trong đó có khoảng hơn 150 gốc bưởi da xanh. Năm ngoái, tôi bán được 3 tấn bưởi với giá từ 30.000-35.000 đồng/kg. Năm nay giá vào khoảng 30.000 đồng/kg, chỉ tiếc là bưởi mất mùa do tỷ lệ rụng hoa lớn, đến 50%”, ông Sum chia sẻ.
Ông Sum bắt đầu trồng bưởi hơn 8 năm trước. Từ 2 gốc bưởi da xanh ban đầu, mỗi năm ông đều nhân thêm giống để trồng mới. Số lượng bưởi trong vườn cứ thế đều đặn tăng, trở thành cây mang lại thu nhập chính cho cả gia đình.
“Làm nông, trong đó có trồng bưởi cũng rất hên xui. Có năm bưởi được giá, lên đến 40.000 đồng/kg. Hoặc như năm trước, bưởi trái mùa tôi để lại một ít vẫn cho quả tốt, ít hư hỏng. Năm nay thì chỉ tập trung vào vụ chính, thế nhưng ngay lúc bưởi ra hoa rộ lại gặp mưa, có thêm cả mấy ngày sương muối, vì thế mà hư hỏng và rụng nhiều”, ông Sum chia sẻ.
Trong vườn nhà ông Sum, một số cây đậu quả nhiều, một số lại trơ trọi bởi ra hoa trúng đợt thời tiết xấu, chỉ đậu lác đác. Tranh thủ những lúc trời chưa nắng gắt, ông Sum nhặt mo cau, tàu lá che nắng cho bưởi.
“Lớp túi bọc ngoài bưởi để tránh sâu bọ chích gây hại tôi mới gỡ ra để tiện theo dõi. Bây giờ tập trung chống nắng nên tìm đồ che chắn. Nếu nắng chiếu trực tiếp lâu ngày, vỏ bưởi sẽ hơi đỏ vàng, bị hóp, bầm quả, khi ăn sẽ có mùi khét nắng, thị trường không chuộng”, ông Sum cho hay.
Tại vườn ông Phạm Văn Đạt (thôn Long Bàn Bắc), hơn 30 gốc bưởi da xanh cũng đang cho quả, dự kiến sẽ cho thu hoạch từ độ tháng 8 âm lịch và rải rác đến tháng 10 âm lịch.
“Bưởi năm nay giá khoảng 25.000-30.000 đồng/kg, cao nhất là 35.000 đồng/kg. Do thời tiết khắc nghiệt, bưởi bị rụng rất nhiều. Để giảm thiểu thiệt hại và nâng cao chất lượng quả, phải bao bọc và chăm sóc cẩn thận từng quả”, ông nói.
Vườn ông Đạt hiện diện tích khoảng 5.000m2, ngoài bưởi da xanh còn có thêm sầu riêng, măng cụt, mít Thái, cam ngọt, chôm chôm...
“Mình trồng đa dạng các loại cây ăn quả để có thể xoay vòng bán quanh năm, có nguồn thu cho gia đình. Bưởi da xanh Nghĩa Hành được thị trường rất ưa chuộng, nhất là những quả có trọng lượng khoảng 1,8- 2kg", ông Đạt nói.
Theo lão nông gần 80 tuổi này, Long Bàn Bắc là vùng đất ven sông Phước Giang, rất màu mỡ và không bị ngập úng lâu dài, rất phù hợp để trồng bưởi và các loại cây ăn quả khác.
Phụ thuộc nhiều vào thời tiết
Bà con ở đây khá lên cũng nhờ trồng cây ăn quả. Tuy nhiên, trồng cây lại phụ thuộc nhiều vào thời tiết, năm nay thời tiết khắc nghiệt bưởi rụng nhiều, còn năm 2020 bão lớn thì bão lại tàn phá, làm gãy đổ không ít.
Không chỉ riêng xã Hành Minh, nhiều nhà vườn trồng bưởi ở huyện Nghĩa Hành cũng ở trong tình trạng sản lượng bưởi giảm mạnh. Tiêu biểu như trường hợp ông Võ Duy Chánh (xã Hành Nhân). Hơn 50 gốc bưởi da xanh của ông hầu như mất trắng, nguyên nhân chủ yếu do thời tiết xấu làm hư rụng, số còn lại bị côn trùng gây hại.
Với địa hình trung du, huyện Nghĩa Hành có nhiều vùng sở hữu điều kiện tự nhiên thuận lợi để phát triển các loại cây ăn quả có múi. Trong đó, bưởi da xanh đã và đang trở thành loại cây ăn quả đặc sản ở đây, đem lại thu nhập lớn cho nhiều hộ dân.
Theo thống kê, huyện Nghĩa Hành hiện có khoảng 220ha bưởi da xanh, tập trung vào các xã như Hành Thiện, Hành Nhân, Hành Minh… Thời điểm thu hoạch chính từ tháng 7 đến tháng 9 và kéo dài đến gần Tết năm sau. Từ loại cây này, nhiều hộ nông dân có thu nhập từ 50 - 100 triệu đồng/ vụ.
“Thời tiết năm nay rất khắc nghiệt nên tỷ lệ đậu bưởi thấp hơn, một số nhà vườn thất thu. Tuy nhiên, tại xã Hành Thiện, khi có đợt mưa bất thường đợt sau Tết, người dân đã dùng nước xịt rửa hoa, lá bưởi, rửa trôi một số thành phần độc hại nên sản lượng bưởi lại không giảm nhiều như các địa phương khác”, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Nghĩa Hành Lê Quang Nhu cho biết.
