Chùa Chén Kiểu nổi tiếng bởi là một trong những ngôi chùa có phong cách kiến trúc “độc nhất vô nhị” ở Việt Nam. Chùa tọa lạc tại xã Đại Tâm, huyện Mỹ Xuyên, tỉnh Sóc Trăng; cách Trung tâm TP Sóc Trăng khoảng 12km về hướng Bạc Liêu.
Nét nổi bật đặc trưng của ngôi chùa này là ở những bức tường được ốp bởi hàng chục ngàn mảnh chén, đĩa, sành sứ, rất độc đáo.
Đại Đức Kim Hoàng Hưng, sư Trụ trì chùa Chén Kiểu, cho biết: Trước đây chùa có tên Khmer là Wath Sro Loun, để dễ phát âm nên từ Sro Loun được đọc trại thành Sà Lôn. Sro Loun có nguồn gốc từ chữ Chro Luong – là tên của 1 con rạch chạy dọc theo đường làng trước đây ở gần chùa và tên gọi ấy đồng thời cũng được dùng để đặt tên chùa.
Năm 1815, chùa được dựng nên bằng cây lá như những ngôi chùa khác. Trong thời gian chiến tranh, dưới sức tàn phá của bom đạn, ngôi chánh điện của chùa bị hư hại nặng. Đến năm 1969, chùa được xây dựng lại theo kiến trúc như ngày nay, gồm: Chánh điện, sala, tháp bảo, nơi để sách kinh...
Trong quá trình xây dựng, do thiếu vật liệu nên các vị sư đã nảy ra sáng kiến là quyên góp chén, dĩa từ bà con trong phum, sóc để ốp lên tường. Ý tưởng này vừa tiết kiệm kinh phí xây dựng, vừa tạo nên những họa tiết trang trí ấn tượng. Cũng từ đó, chùa còn được nhân dân biết đến với tên gọi thứ hai là “chùa Chén Kiểu”.
Xung quanh chùa là tường rào trang trí hình tượng tiên nữ Apsara đang múa, tượng trưng cho hòa bình và thịnh vượng. Hai bên cổng vào có 2 tượng sư tử đá, mặt hướng ra quốc lộ. Phía trên là 3 ngôi tháp được chạm khắc, trang trí theo kiến trúc truyền thống của đồng bào Khmer Nam bộ. Dọc lối vào chùa là 2 hàng tượng thần Kâyno (kerno). Đây là những bức tượng có khuôn mặt tiên nữ Apsara – tượng trưng cho sắc đẹp vĩnh hằng và thân hình chim thần Garuda – tượng trưng cho sức mạnh.
Cũng giống như những ngôi chùa Khmer khác, mái chánh điện chùa Chén Kiểu được xây dựng theo dạng tam cấp, tức là có 3 nếp, nếp dưới cùng lớn nhất và nhỏ dần lên trên. Nếp trên cùng có hình tam giác, trung tâm có đỉnh nhọn cao vút lên. Mái được trang trí hoa văn với màu sắc rất đẹp mắt. Phía trong gian chánh điện, cùng với không khí trang nghiêm, hòa quyện khói hương, du khách sẽ thấy khoảng 20 tượng Phật lớn nhỏ với nhiều tư thế tọa thiền khác nhau.
Giữa sân Chùa Chén Kiểu là cột cờ, với hình tượng rắn thần Nagar xòe 5 đầu khá sinh động, nhằm nhắc đến điển tích rắn xòe đầu ra để che mưa cho Đức Phật khi người tọa thiền. Rắn thần Nagar là mô típ trang trí quan trọng trong nghệ thuật điêu khắc của Phật giáo Khmer.
Một nét hấp dẫn du khách khi đến tham quan chùa Chén Kiểu là nơi đây hiện còn lưu giữ một phần gia sản của công tử Bạc Liêu - người nổi tiếng một thời của vùng lục tỉnh. Đó là bộ Trường kỷ (bàn đếm tiền của công tủ Bạc Liêu), bộ bàn tiếp khách; giường ngủ mùa hè; giường ngủ mùa đông; tủ cẩn xà cừ... Trong số các gia sản đó, nhiều người rất ấn tượng về hai chiếc giường ngủ, trong đó giường ngủ mùa hè mặt bằng đá cẩm thạch, chiếc giường ngủ mùa đông mặt làm bằng gỗ giáng hương.
Thời gian gần đây, ngôi chùa còn thu hút du khách đổ về check-in nhờ vườn hoa hướng dương rực rỡ. Đại đức Kim Hoàng Hưng cho biết, vườn hoa hướng dương có diện tích khoảng 2.000m2 được nhà chùa gieo hạt trước Tết Nguyên đán Quý Mão 2023 khoảng một tháng. Hoa bắt đầu nở cách đây khoảng 2 tuần. Mỗi ngày có cả ngàn du khách đến chiêm ngưỡng, chụp hình làm kỷ niệm.
