Tăng nguồn nhân lực cho Tòa án Nhân dân khu vực khi thực hiện chính quyền 2 cấp

Có hướng dẫn cụ thể khi giao thẩm quyền cho Tòa án Nhân dân khu vực

Quan tâm đến thẩm quyền của Tòa án Nhân dân (TAND) khu vực và TAND cấp tỉnh, đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn tỉnh Hải Dương) cho rằng, dự thảo Luật điều chỉnh thẩm quyền của TAND cấp tỉnh không còn thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm tất cả các vụ việc dân sự, vụ án hành chính, giải quyết phá sản, thực hiện hoạt động hòa giải đối thoại tại Tòa án mà trao quyền cho TAND khu vực là phù hợp với quy mô, tổ chức bộ máy mới của Tòa án sau sắp xếp.

Lý do bởi so với TAND cấp huyện trước đây, TAND khu vực được thành lập sẽ mạnh hơn về tổ chức, chuyên môn và nhân lực nên việc phân cấp thẩm quyền giải quyết như dự thảo là hợp lý. Điều này sẽ giúp TAND cấp tỉnh chuyên trách hơn trong các thủ tục phúc thẩm, giám đốc thẩm…

Mô hình này cũng tương đồng với nhiều quốc gia trên thế giới, đó là hệ thống Tòa án cấp tỉnh chủ yếu giữ vai trò kiểm tra, giải quyết kháng nghị, kháng cáo chứ không phải cấp xét xử đầu tiên.

Tuy nhiên, đại biểu cho rằng, việc giao thẩm quyền cho TAND khu vực cần có những quy định, hướng dẫn cụ thể, đặc biệt là quy định về việc chuyển giao đối với các vụ việc còn đang được giải quyết. Song song đó là đầu tư hệ thống cơ sở vật chất đồng bộ, bảo đảm cho việc thực hiện các nhiệm vụ theo thẩm quyền.

Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa (Đoàn tỉnh Đồng Tháp) quan tâm đến thẩm quyền cũng như trách nhiệm của TAND khu vực trong việc xét xử các vụ án sơ thẩm khi không còn cấp huyện. Vì thế, đại biểu cho rằng việc lựa chọn các thẩm phán, thư ký đủ phẩm chất năng lực, trình độ chuyên môn nghiệp vụ để đảm đương được khối công việc lớn này là rất quan trọng đối với TAND khu vực.

Cân nhắc kỹ về việc thành lập Tòa Phá sản và Tòa Sở hữu trí tuệ

Liên quan đến quy định về thẩm quyền Tòa Phá sản, Tòa Sở hữu trí tuệ, đại biểu Việt Nga cho biết, dự thảo Luật quy định sửa đổi, bổ sung điều 36 Bộ luật Tố tụng dân sự: Tòa Sở hữu trí tuệ TAND khu vực có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sở thẩm những vụ việc về sở hữu trí tuệ.

Dự thảo quy định sửa đổi, bổ sung TAND khu vực có thẩm quyền giải quyết phá sản đối với doanh nghiệp, hợp tác xã đăng ký doanh nghiệp, hợp tác xã trong phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ của Tòa phá sản trực thuộc TAND khu vực đó.

Như vậy, theo dự thảo sẽ có Tòa Phá sản và Tòa Sở hữu trí tuệ tại TAND khu vực. Đại biểu đề nghị cần cân nhắc kỹ về việc thành lập Tòa Phá sản và Tòa Sở hữu trí tuệ ở cấp khu vực, bởi thực tiễn xét xử hiện nay cho thấy số lượng vụ án trong hai lĩnh vực này là không lớn, thậm chí tại nhiều tỉnh, thành phố hầu như không phát sinh loại án này trong cả năm.

Việc thành lập Tòa chuyên trách về phá sản và sở hữu trí tuệ ở các tòa khu vực sẽ kéo theo việc bổ nhiệm thêm chức danh lãnh đạo, biên chế, trong khi hiệu suất xét xử của các tòa này vẫn thấp. Đại biểu đề nghị bố trí Thẩm phán chuyên trách trong Tòa Kinh tế hoặc Tòa Dân sự đảm nhiệm, không tổ chức thêm tòa chuyên trách.

Cùng quan tâm đến nội dung quy định tại điều 8 về thẩm quyền giải quyết phá sản của TAND, đại biểu Quốc hội Đỗ Ngọc Thịnh (Đoàn tỉnh Khánh Hòa) cho rằng, nhiều doanh nghiệp hợp tác xã có thể có nhiều chi nhánh địa điểm kinh doanh, do vậy cần làm rõ tòa án khu vực nơi doanh nghiệp hợp tác xã bị mất khả năng thanh toán đăng ký trụ sở chính là tòa án có thẩm quyền đối với vụ việc này.

Đại biểu đề nghị sửa đổi điều 8 dự thảo Luật như sau: TAND khu vực có thẩm quyền giải quyết phá sản đối với doanh nghiệp hợp tác xã đăng ký trụ sở chính trong phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ của tòa án phá sản trực thuộc TAND khu vực đó.